Μέση Ανατολή: Το αντιπυραυλικό σύστημα και οι 100 στρατιώτες στο Ισραήλ – Τι σηματοδοτεί η κίνηση Μπάιντεν
Το νέο εξελιγμένο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας THAAD και 100 αμερικανοί στρατιώτες για να το χειριστούν είναι η νέα βοήθεια των ΗΠΑ στο Ισραήλ «για να ενισχυθεί η άμυνά του απέναντι στο Ιράν», γεγονός που σηματοδοτεί την άμεση εμπλοκή της Ουάσιγκτον στον πόλεμο που εξελίσσεται εδώ και ένα χρόνο στη Μέση Ανατολή.
Εκτός από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια ρεκόρ ύψους 17,5 δισ. που έχει λάβει το Ισραήλ τον τελευταίο χρόνο, την παρουσία του αμερικανικού στόλου στην περιοχή, τώρα φαίνεται ότι το Τελ Αβίβ χρειάζεται και την επιχειρησιακή βοήθεια της Ουάσιγκτον.
Οι ΗΠΑ είχαν στείλει και στο παρελθόν στρατιώτες μαζί με ένα πυραυλικό σύστημα Patriot στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου το 1991, αλλά το πλαίσιο τώρα είναι πολύ διαφορετικό.
Τότε το Ισραήλ δεν διέθετε το δικό του σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας και δεν διεξήγαγε το ίδιο πόλεμο.
«Εάν ιρανικοί πύραυλοι χτυπήσουν έναν Αμερικανό στρατιώτη ή οι φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ ή τη Συρία σκοτώσουν ή τραυματίσουν αμερικανικό προσωπικό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι ΗΠΑ να αναλάβουν πολεμική δράση εναντίον του Ιράν»
Αν και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δηλώσει με έμφαση ότι το Ισραήλ αμύνεται μόνο του, αξιωματούχοι είπαν στον αμερικανικό ιστότοπο Axios ότι το Ισραήλ ήταν αυτό που ζήτησε το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας.
Διεθνή ΜΜΕ επισημαίνουν ότι αυτό το αίτημα μπορεί να υποδηλώνει ότι τα ιρανικά πλήγματα στο Ισραήλ υποβάθμισαν τις αμυντικές του ικανότητες.
Το μπαράζ πυραύλων που ήρθε ως απάντηση της Τεχεράνης στις δολοφονίες Νασράλα και Χανίγια κατάφερε να χτυπήσει το έδαφος του Ισραήλ ενώ την Κυριακή σημαντικό πλήγμα σε στρατιωτική βάση κατάφερε και η Χεζμπολάχ.
Μπάιντεν και Νετανιάχου συζήτησαν και φαίνεται να συμφώνησαν στο εύρος της ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν, με την Ουάσιγκτον να εκτιμά – και όχι να διαβεβαιώνει – ότι το Ισραήλ δεν θα χτυπήσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης.
Ο χρόνος και ο στόχος της επίθεσης δεν έχουν αποσαφηνιστεί, αλλά η άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ είναι η πιο πρόσφατη ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον αναμένει ότι το ισραηλινό χτύπημα θα είναι «τέτοιο που οι Ιρανοί θα πρέπει να απαντήσουν», δήλωσε στη Washinghton Post ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής που είχε συμβουλευτικό ρόλο σε πολλές κυβερνήσεις Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών.
Οι διπλωματικές αποτυχίες και η στήριξη σε κάθε βήμα κλιμάκωσης
Παρά τις πολυάριθμες διαφωνίες Μπάιντεν και Νετανιάχου τον τελευταίο χρόνο, οι ΗΠΑ έχουν αποτύχει συστηματικά να «χαλιναγωγήσουν» τον σημαντικότερο σύμμαχό τους καθώς το Ισραήλ έχει περιφρονήσει επιδεικτικά τις διπλωματικές πρωτοβουλίες της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ο Μπάιντεν εξάλλου δεν επιχείρησε ποτέ να ασκήσει πραγματική πίεση στο Ισραήλ και συνέχισε να το εξοπλίζει μετά από κάθε βήμα κλιμάκωσης. Η περιβόητη πρόταση Μπάιντεν για κατάπαυση πυρός – που παρουσιάστηκε αρχικά ως ισραηλινή πρόταση – κατέρρευσε παταγωδώς με τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς στην Τεχεράνη.
Από εκείνο το σημείο και έπειτα έχει γίνει σαφές ακόμα και στους πιο δύσπιστους ότι το Ισραήλ επιθυμεί ολοκληρωτικό πόλεμο και ποντάρει ότι θα έχει στο πλευρό του τις ΗΠΑ, πράγμα που μέχρι στιγμής φαίνεται να επιβεβαιώνεται.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ από τις 7 Οκτωβρίου του 2023 η διπλωματία των ΗΠΑ επέμενε ότι ο πόλεμος δεν πρέπει να εξαπλωθεί στον Λίβανο, η κυβέρνηση Μπάιντεν χαρακτήρισε τη δολοφονία Νασράλα ως «απονομή δικαιοσύνης» και πλέον έχει σταματήσει ακόμα και να μιλά για διπλωματική λύση.
Το Politico ανέφερε στις 30 Σεπτεμβρίου, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, ότι ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένων του Χοχστάιν και του Μπρετ Μακ Γκρεκ, του συντονιστή του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας για τη Μέση Ανατολή – έχουν υποστηρίξει ιδιωτικά μια ισραηλινή στρατιωτική ώθηση κατά της Χεζμπολάχ.
Αλλαγή στάσης στη Μέση Ανατολή;
«Στο παρασκήνιο, ο Χοχστάιν, ο Μακ Γκρεκ, και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ περιγράφουν τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στον Λίβανο ως μια στιγμή που καθορίζει την ιστορία – μια στιγμή που θα αναδιαμορφώσει τη Μέση Ανατολή προς το καλύτερο για τα επόμενα χρόνια», ανέφερε το αμερικανικό δημοσίευμα.
Ξεχωριστά, το Axios ανέφερε ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να επωφεληθούν από τα πλήγματα που επέφερε το Ισραήλ στη Χεζμπολάχ, πιέζοντας για την εκλογή ενός Λιβανέζου προέδρου που θα υποστηρίζεται από την Ουάσιγκτον.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μάθιου Μίλερ χαρακτήρισε επίσης τον πόλεμο στον Λίβανο ως «ευκαιρία» για να αλλάξει πολιτικά η χώρα. Είπε ότι η Ουάσιγκτον επιθυμεί ο λιβανέζικος λαός να έχει «τη δυνατότητα να εκλέξει έναν νέο πρόεδρο και τη δυνατότητα να σπάσει το αδιέξοδο που είχε φέρει η Χεζμπολάχ στη χώρα».
Η αποστολή του νέου αντιπυραυλικού συστήματος στο Ισραήλ έρχεται τρεις εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και φέρνει την Ουάσιγκτον σε ευθεία αντιπαράθεση με την Τεχεράνη και τους συμμάχους της.
«Από τη στιγμή που το Ισραήλ θα απολαμβάνει την προστασία των αμερικανικών αεράμυνων, τι κίνητρο έχει ο Νετανιάχου να τηρήσει τον λόγο του και να μην χτυπήσει τους ευαίσθητους στόχους που υποσχέθηκε να αποφύγει;», διερωτάται, μιλώντας στην WP, ο Χάρισον Μαν, πρώην αξιωματικός του αμερικανικού στρατού που υπηρέτησε ως αναλυτής στην Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας.
Καρότο αντί για μαστίγιο
Tο τελευταίο παράδειγμα αποδεικνύει ότι ο Μπάιντεν χρησιμοποιεί το «καρότο» αντί για το μαστίγιο για να ωθήσει το Ισραήλ σε λιγότερο επιθετική συμπεριφορά, δήλωσε επίσης ο Μαν.
Ωστόσο πρόκειται για μία αν μη τι άλλο παρακινδυνευμένη επιλογή που φέρνει πιο κοντά τον ολοκληρωτικό πόλεμο αντί να τον απομακρύνει.
«Η απόφαση να τοποθετηθούν περισσότερα αμερικανικά στρατεύματα στο Ισραήλ εν μέσω μιας επικείμενης επίθεσης αυξάνει τον κίνδυνο για αμερικανικές απώλειες – ένα σενάριο που θα μπορούσε να παρασύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες ακόμη περισσότερο στη διευρυνόμενη σύγκρουση», δήλωσε ο Μίλερ.
«Εάν ιρανικοί πύραυλοι χτυπήσουν έναν Αμερικανό στρατιώτη ή οι φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ ή τη Συρία σκοτώσουν ή τραυματίσουν αμερικανικό προσωπικό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι ΗΠΑ να αναλάβουν πολεμική δράση εναντίον του Ιράν», δήλωσε ο Μίλερ.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο του Ισραήλ αποτελεί ζήτημα μεγάλης πόλωσης στη χώρα και επηρεάζει την προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων. Ο Τραμπ τάσσεται υπέρ ενός γενικευμένου πόλεμου με το Ιράν, ενώ η Κάμαλα Χάρις προσπαθεί να κρατήσει ισορροπίες χωρίς όμως να αλλάζει την πολιτική στήριξης στο Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου έχει αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο αυτές τις αντιθέσεις για να συνεχίσει να κλιμακώνει τον πόλεμο αν και δεν έχει να επιδείξει καμία επιτυχία μέχρι στιγμής πέρα από τις εκατόμβες νεκρών. Ο ισραηλινός στρατός παραμένει στη Γάζα την οποία υποτίθεται ότι έχει εκκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό από τη Χαμάς αλλά διαρκώς νέοι «τρομοκράτες» εμφανίζονται.
Η χερσαία επέμβαση στον Λίβανο αποδεικνύεται για άλλη μια φορά δύσκολη υπόθεση ενώ την ίδια στιγμή το Ισραήλ είναι πιο απομονωμένο από ποτέ.
Παιχνίδι με τη φωτιά
Η λύση για τον Νετανιάχου μπορεί να είναι αυτή τη στιγμή η φυγή προς τα εμπρός. Οι ΗΠΑ αν και προσπάθησαν εδώ και χρόνια να απεμπλακούν από το μέτωπο της Μέσης Ανατολής συμφιλιώνοντας το Ισραήλ με τα συμμαχικά αραβικά τους καθεστώτα αφήνοντας το παλαιστινιακό στο περιθώριο, βρίσκονται ξανά μπροστά σε μία νέα κρίση.
Η επίθεση στις 7 Οκτωβρίου του 2023 και ο μετέπειτα πόλεμος διέλυσε τις όποιες προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας, Αιγύπτου και Ισραήλ. Η γρήγορη νίκη επί της Χαμάς που υποστήριζαν οι ΗΠΑ δεν ήρθε, οι διπλωματικές της πρωτοβουλίες απέτυχαν με πάταγο και πλέον η Ουάσιγκτον εξετάζει ξανά τις επιλογές της.
Με δεδομένο ότι οι ΗΠΑ έχουν ανοιχτό το μέτωπο της Ουκρανίας και θα ήθελαν επίσης να επικεντρωθούν στο μεγάλο μέτωπο με την Κίνα στον Ειρηνικό θα ήταν δύσκολο να επιθυμούν μία γενικευμένη σύρραξη στη Μέση Ανατολή με απρόβλεπτες συνέπειες, καθώς ρόλο στην περιοχή επιδιώκουν να έχουν το Πεκίνο και η Μόσχα.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι πιθανόν ούτε ο Μπάιντεν δεν έχει μία ξεκάθαρη στρατηγική αυτή τη στιγμή αλλά η όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δείχνει ότι η Ουάσιγκτον αυξάνει την πίεση ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να επηρεάσει τους εσωτερικούς συσχετισμούς στον Λίβανο και ίσως και στο Ιράν και ότι θα επιτύχει στρατιωτικές νίκες που θα δώσουν πόντους στο Ισραήλ χωρίς να χρειαστεί γενικευμένος πόλεμος.
Οι ΗΠΑ έχουν στηρίξει ολόπλευρα το Ισραήλ ένα χρόνο τώρα και η πιθανή ήττα του θα σηματοδοτούσε ήττα και για την Ουάσιγκτον που έχει αποτύχει να δώσει κάποια διέξοδο στη σύγκρουση. Σύμμαχος και βαρίδι ταυτόχρονα, το Ισραήλ δίνει τον τόνο, οι ΗΠΑ ακολουθούν σε κάθε βήμα και πλέον παίζουν με τη φωτιά στη Μέση Ανατολή που κινδυνεύει να οδηγηθεί σε ολοκληρωτικό πόλεμο με ανυπολόγιστες συνέπειες.