Politica 89.8
Οι δύο στρατηγικοί ανταγωνιστές των ΗΠΑ είναι έτοιμοι να καλύψουν το κενό που προκαλεί η αποχώρησή τους από το Αφγανιστάν, εξυπηρετώντας τα γεωστρατηγικά τους σχέδια στην ευρύτερη περιοχή.
Η Τουρκία, όπως και πολλές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι πρόθυμες να αποκαταστήσουν απευθείας επαφή με τους Ταλιμπάν, στην προσπάθεια να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους, ισχυρίστηκε χθες ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Αυτό δεν σημαίνει ότι εγκρίνουμε τον τρόπο διακυβέρνησής τους ή την ιδεολογία τους. Η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, όλοι μιλούν με τους Ταλιμπάν. Ολοι είναι πραγματιστές. Αυτά είναι φυσιολογικά πράγματα» πρόσθεσε ο τούρκος υπουργός – και τα είπε σχεδόν όλα.
Ολα εκτός, ίσως, από το γεγονός ότι σε αυτή τη διαπραγμάτευση που έχει ξεκινήσει με το νέο καθεστώς δεν διαθέτουν όλοι τα ίδια όπλα στη φαρέτρα τους. Οι Αμερικανοί, για παράδειγμα, είχαν σαφές ότι πλέον βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, καθώς είναι οι μεγάλοι ηττημένοι του 20ετούς πολέμου που προηγήθηκε και οι ίδιοι είχαν κηρύξει το 2001.
Μπορεί οι Ταλιμπάν να μην καταλαμβάνουν την άδεια πρεσβεία τους και να συνεχίζουν να ανέχονται τον έλεγχο του αεροδρομίου της Καμπούλ εκ μέρους τους (κάτι που θα συνεχιστεί τουλάχιστον ως την 11η Σεπτεμβρίου), στην πράξη όμως οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν πλέον ερείσματα και μέσα πίεσης εντός της χώρας – ειδικά καθώς έχουν κάνει και τους μέχρι χθες συμμάχους τους να τους μισούν.
Ετσι, το μόνο που μπορούν πλέον να κάνουν είναι να απειλούν το νέο καθεστώς με οικονομικό στραγγαλισμό και με ξαφνικά «χειρουργικά» στρατιωτικά πλήγματα.
Σε ανάλογη θέση βρίσκονται, επίσης, οι Βρετανοί και οι άλλοι εταίροι του ΝΑΤΟ – με εξαίρεση την Τουρκία, κάτι πάντως που μένει να αποδειχθεί στην πράξη. Δεν συμβαίνει το ίδιο, όμως, με δύο άλλες χώρες, που θεωρούν πως έχουν μπροστά τους μια χρυσή ευκαιρία: Η Κίνα και η Ρωσία, οι οποίες, όπως και η Τουρκία, δεν έχουν κλείσει τις πρεσβείες τους στην Καμπούλ.
Πεκίνο και Μόσχα δηλώνουν ήδη ετοιμότητα να καλύψουν το κενό που έχει προκαλέσει η αποχώρηση των Αμερικανών – τους οποίους κατηγορούν για ανευθυνότητα και πρόκληση χάους – και η ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν. Αφήνουν δε να εννοηθεί ότι στην περίπτωση που το νέο καθεστώς δεν τους επιφυλάσσει κάποια δυσάρεστη έκπληξη, τότε ενδέχεται να φτάσουν μέχρι και στην αναγνώρισή του, αλλά και να διαμεσολαβήσουν στον ΟΗΕ ώστε να πάψει να χαρακτηρίζεται τρομοκρατικό.
Ολα δείχνουν, πάντως, ότι αυτοί που θα έχουν τον πρώτο λόγο, για ιστορικούς λόγους αλλά και λόγω των ανταλλαγμάτων που μπορούν να προσφέρουν, είναι σε αυτή τη φάση οι Κινέζοι. «Η Κίνα κρατά όλα τα καλά χαρτιά για την ώρα. Επηρεάζει το Πακιστάν, διατηρεί τη θέση της εντός του Αφγανιστάν, κρατά υπόλογους τους Ταλιμπάν για ό,τι συμβαίνει. Ετσι, η ρωσική στρατηγική αναφορικά με το Αφγανιστάν θα εξαρτηθεί πλέον από την Κίνα, θα προσαρμόζεται στην Κίνα ολοένα περισσότερο. Ο μεγάλος αδελφός, το Πεκίνο, θα είναι σε ρόλο πρώτου βιολιού» είπε στους «Financial Times» ο Αντρέι Σερένκο, πρόεδρος του Κέντρου Σύγχρονων Αφγανικών Σπουδών.
Αξίζει να σημειωθεί, ανάμεσα στα άλλα, ότι το Πεκίνο έχει αποκαταστήσει και προσωπική επαφή με τον φερόμενο ως ισχυρό άνδρα των Ταλιμπάν και ιδρυτικό τους στέλεχος Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει τον Ιούλιο επίσημη επίσκεψη και συνάντηση με τον κινέζο υπουργό Εξωτερικών Ουάνγκ Γι. Εκεί, ο Μπαραντάρ δεσμεύτηκε πως οι Ταλιμπάν δεν θα επιτρέψουν το Αφγανιστάν να γίνει ορμητήριο «τρομοκρατών» που θα απειλήσουν τα κινεζικά συμφέροντα, «φωτογραφίζοντας» και την αντιπαράθεση με τη μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων, στην επαρχία Σιντζιάνγκ.
Το σίγουρο είναι πως εάν οι Κινέζοι καταφέρουν να προσδέσουν στο άρμα τους το Αφγανιστάν, θα έχουν κάνει ένα τεράστιο βήμα στο να εδραιώσουν την ηγεμονία τους στην ευρύτερη περιοχή και να προχωρήσουν στα επόμενα σχέδιά τους, στα οποία κυριαρχεί η Ταϊβάν.
