Ισχυρή παραμένει η Χαμάς στη Γάζα παρά τα χτυπήματα του Ισραήλ
Τους τελευταίους 15 μήνες, ο πρώην πλέον υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ κατά της Χαμάς στη Γάζα.
Μια εκστρατεία την οποία οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν χαρακτηρίσει γενοκτονία, κατά την οποία έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 47.300 Παλαιστίνιοι.
Ο στόχος του Ισραήλ, όπως δήλωνε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ήταν η πλήρης ήττα και εξάλειψη της Χαμάς.
Όμως, μιλώντας σε μια από τις τελευταίες εμφανίσεις του ως υπουργός Εξωτερικών στις 14 Ιανουαρίου, ο Μπλίνκεν έδωσε διαφορετικό τόνο.
«Εκτιμούμε ότι η Χαμάς έχει στρατολογήσει σχεδόν τόσους νέους μαχητές όσοι είναι και οι απώλειες», δήλωσε ο Μπλίνκεν.
«Αυτή είναι η συνταγή για μια διαρκή εξέγερση και έναν αέναο πόλεμο».
Χτυπημένη αλλά όχι ηττημένη
Η Χαμάς έχει αναμφίβολα πληγεί σκληρά τους τελευταίους 15 μήνες, δηλώνουν αναλυτές του Al Jazeera.
Έχει πιθανότατα χάσει χιλιάδες μαχητές, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού της ηγέτη Σινουάρ, και, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), το οπλοστάσιό της έχει εξαντληθεί.
Αλλά καθώς η σκόνη κατακάθεται στη Γάζα, είναι σαφές ότι η Χαμάς δεν έχει εξαλειφθεί και εξακολουθεί να έχει παρουσία στη Λωρίδα.
Μαχητές της οργάνωσης έχουν πρωταγωνιστήσει στην παράδοση ισραηλινών ομήρων στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.
Και τα μέλη της πολιτικής διοίκησης που ηγείται η η ίδια έχουν ξαναρχίσει να εργάζονται.
Αν υπάρχει κάποια εξουσία στη Γάζα, αυτή φαίνεται ότι εξακολουθεί να είναι η Χαμάς.
«Η Χαμάς έχει συμφέρον να δημιουργήσει μια εικόνα δύναμης που είναι εξαιρετικά ενορχηστρωμένη, και θα πρέπει να το δούμε αυτό ως άσκηση προπαγάνδας», δήλωσε στο Al Jazeera ο Χιου Λόβατ του ECFR.
Ο Λόβατ πρόσθεσε, ωστόσο, ότι μετά από «πάνω από ένα χρόνο μάχης, οι μαχητές της έχουν σε μεγάλο βαθμό τον έλεγχο της Γάζας».
Οι σκηνές κατά τη διάρκεια των απελευθερώσεων των αιχμαλώτων έπιασαν πολλούς απροετοίμαστους, συμπεριλαμβανομένων των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Ο αριθμός των μαχητών
«Έμεινα πολύ έκπληκτος όταν είδα τον αριθμό των μαχητών της Κασάμ (στρατιωτική πτέρυγα) κατά τη διάρκεια της απελευθέρωσης των Ισραηλινών αιχμαλώτων», είπαν στο Al Jazeera Παλαιστίνοι μάρτυρες.
«Η κλίμακα των χτυπημάτων, ειδικά στη βόρεια Γάζα, μας έκανε να πιστέψουμε ότι οι ανθρώπινοι και στρατιωτικοί πόροι της Χαμάς είχαν εξαντληθεί σημαντικά. Όμως αυτό που είδαμε αποδεικνύει ότι είναι ακόμη ισχυρή – ίσως ακόμη πιο ισχυρή από πριν».
«Η Χαμάς μπόρεσε να κρατήσει τους ομήρους, οι οποίοι έδειχναν να είναι σε καλή κατάσταση, και μπόρεσε να διαπραγματευτεί και να υπογράψει μια συμφωνία κατάπαυσης πυρός με τα μέρη που ορκίστηκαν να την εξοντώσουν», δήλωσε στο Al Jazeera ,συνεργάτης στο Middle East Council on Global Affairs.
Η οργάνωση μπόρεσε επίσης, σύμφωνα με τη δήλωση του Μπλίνκεν, να στρατολογήσει αρκετούς μαχητές για να αντικαταστήσει αυτούς που έχασε.
Ο πραγματικός αριθμός των μαχητών που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με βεβαιότητα.
Η Χαμάς ισχυρίζεται ότι έχει χάσει μεταξύ 6.000 και 7.000 μέλη από την ένοπλη και την πολιτική της πτέρυγα, σύμφωνα με έκθεση του ECFR.
Όμως, αναφέρει η έκθεση, οι περισσότεροι από τους περίπου 25.000 μαχητές είναι πιθανότατα ακόμη ζωντανοί και να κρύβονται.
«Μόνο εκείνη γνωρίζει πόσα μέλη της στρατιωτικής της πτέρυγας σκοτώθηκαν», δήλωσε στο Al Jazeera ο Χαμζέ Ατάρ, Παλαιστίνιος στρατιωτικός αναλυτής που κατάγεται από τη Γάζα.
Οι στόχοι του Ισραήλ
Την πρώτη ημέρα της κατάπαυσης του πυρός στις 19 Ιανουαρίου, ο εκπρόσωπος της Χαμάς, γνωστός μόνο ως Αμπού Ομπέιντα, εκφώνησε μια «ομιλία νίκης».
Απέτισε φόρο τιμής σε ορισμένα από τα πεσόντα μέλη της Χαμάς, μεταξύ των οποίων ο Σινουάρ, ο θάνατος του οποίου καταγράφηκε από ισραηλινό drone τον Οκτώβριο, ο ηγέτης του πολιτικού μπλοκ Ισμαήλ Χανίγια, που σκοτώθηκε στην Τεχεράνη στα τέλη Ιουλίου, και ο Σάλεχ αλ Αρούρι, που σκοτώθηκε στον Λίβανο τον Ιανουάριο του 2024.
Οι διακηρυγμένοι στόχοι του Ισραήλ περιλάμβαναν επίσης την καταστροφή των υποδομών της Χαμάς, κυρίως του τεράστιου δικτύου σηράγγων της.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, το δίκτυο σηράγγων εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό λειτουργικό.
Μέλη της Χαμάς δήλωσαν στο ECFR ότι πολλές από τις σήραγγες έχουν αποκατασταθεί ή διατηρηθεί ή και ακόμη και επεκταθεί.
Το οπλοστάσιο πυραύλων της Χαμάς μπορεί να έχει εξαντληθεί σημαντικά από το Ισραήλ, αλλά οι αυτοσχέδιες ρουκέτες μπορούν να ξαναχτιστούν με πυρομαχικά που παραμένουν γύρω από τη Γάζα.
Η Χαμάς ανακυκλώνει «μη ανατιναγμένες ισραηλινές ρουκέτες, βόμβες και βλήματα για να τις χρησιμοποιήσει ως εκρηκτικούς μηχανισμούς και να παράγει νέα όπλα», αναφέρει η έκθεση του ECFR.
Η προσαρμοστικότητα της ως πολεμική δύναμη, που αναπτύχθηκε με την πάροδο των ετών ως αντίδραση στις τακτικές του Ισραήλ εναντίον της, σημαίνει ότι έχει φτιαχτεί για να δέχεται πολλά πλήγματα και να συνεχίζει να λειτουργεί.
Δημοτικότητα της Χαμάς
Η Χαμάς δεν είναι μόνο μια στρατιωτική οργάνωση, αλλά διοικεί την κυβέρνηση της Γάζας από το 2006, όταν νίκησε τη Φατάχ στις εκλογές.
Η δημοτικότητα του κινήματος έχει αυξηθεί στη Δυτική Όχθη, ειδικά μετά την επίθεση της 7 Οκτωβρίου 2023.
Στη Γάζα, κάποιοι έχουν εκφράσει διαφορετικές απόψεις προς την ομάδα.
Ορισμένες επικρίσεις έχουν επιτεθεί στην αποτυχία της Χαμάς να προβλέψει τη μακρά και βίαιη απάντηση του Ισραήλ στην επίθεση.
Άλλοι είπαν ότι η Χαμάς τους έσυρε σε έναν πόλεμο στον οποίο οι κάτοικοι της Γάζας, οι οποίοι έχασαν συγγενείς, φίλους και τα σπίτια τους, δεν ζήτησαν να συμμετάσχουν.
Ακόμη και πριν από τις 7 Οκτωβρίου, η Χαμάς αντιμετώπιζε εσωτερική αντιπολίτευση – συμπεριλαμβανομένων διαδηλώσεων κατά της πολιτικής της.
Ορισμένοι Παλαιστίνιοι στη Γάζα, ωστόσο, δήλωσαν ότι οι τελευταίοι 15 μήνες άλλαξαν τη γνώμη τους καθώς η Χαμάς θεωρήθηκε ως η μοναδική υπερασπιστική γραμμή του λαού ενάντια στον μαινόμενο πόλεμο του Ισραήλ.