Ο Τζάρεντ Ισαάκμαν, ένας δισεκατομμυριούχος της τεχνολογίας που προτάθηκε στις 4 Δεκεμβρίου ως η επιλογή του Ντόναλντ Τραμπ για τη διοίκηση της NASA, είναι τόσο ενθουσιώδης με το διάστημα που έχει ξοδέψει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από δικά του χρήματα για να πάει εκεί όχι μία, αλλά δύο φορές.
Αλλά ο Ισαάκμαν δεν πήγε στο διάστημα χρησιμοποιώντας πύραυλο της NASA.
Αντ’ αυτού αγόρασε τα διαστημόπλοια από την SpaceX, μια ιδιωτική εταιρεία της οποίας οι φθηνοί, επαναχρησιμοποιήσιμοι εκτοξευτές έχουν φέρει επανάσταση στη διαστημική επιχείρηση.
Αυτές οι εμπειρίες φαίνεται ότι θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ισαάκμαν θα διοικήσει τη NASA.
Ο ιδιοκτήτης της SpaceX, Έλον Μασκ με τον οποίο ο Ισαάκμαν βρίσκεται κοντά, είναι ο ένας από τους δύο επικεφαλής του νέου Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE), μιας προεδρικής συμβουλευτικής επιτροπής που έχει αναλάβει να περιορίσει τις σπάταλες κυβερνητικές δαπάνες.
Στην θεωρία η μείωση δαπανων ακούγεται ως εύκολη υπόθεση σπατάλης και η NASA προσφέρει πολλούς στόχους για περικοπές.
Ωστόσο, όπως είναι πιθανό να ανακαλύψουν τόσο ο Ισαάκμαν όσο και ο Μασκ, το δύσκολο είναι η μείωση της σπατάλης στην πράξη.
Το αποτυχημένο πρόγραμμα Άρτεμις
Για να καταλάβουμε γιατί, πρέπει να αναλογιστούμε το Άρτεμις, το καθυστερημένο πρόγραμμα επιστροφής αστροναυτών στη Σελήνη, ύψους 93 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Είναι οργανωμένο γύρω από τον γιγαντιαίο πύραυλο Space Launch System (SLS), ο οποίος κατασκευάζεται από ανακυκλωμένα τμήματα του Space Shuttle, δήθεν για εξοικονόμηση χρημάτων.
Ωστόσο, ο γενικός επιθεωρητής της NASA υπολογίζει ότι οι τέσσερις πρώτες πτήσεις θα κοστίσουν 4,1 δισ. δολάρια η καθεμία – ίσως 20 φορές την τιμή ενός από τους πυραύλους Falcon Heavy της SpaceX.
#WorldNews | #NASA ‘s Artemis programme has faced a setback, with the space agency announcing a delay in its mission.https://t.co/qaKgpUwsYl
— Times of Oman (@timesofoman) December 6, 2024
Το Άρτεμις επιβαρύνεται επίσης με έναν άσκοπο, πρόχειρο διαστημικό σταθμό κοντά στη Σελήνη, τη Σεληνιακή Πύλη.
Η κάψουλα πληρώματος, ο Ωρίωνας, έχει απορροφήσει πάνω από 25 δισ. δολάρια σε χρηματοδότηση για 20 χρόνια, αλλά ακόμη δεν λειτουργεί: ένα πρόβλημα με τη θερμική ασπίδα του φαίνεται βέβαιο ότι θα προκαλέσει καθυστερήσεις.
Ακόμη και η σχετικά απλή εργασία της κατασκευής ενός κινητού πύργου για να κρατήσει το SLS όρθιο ήταν μια καταστροφή.
Με προϋπολογισμό 383 εκατ. δολάρια, για ολοκλήρωση το 2023, η τρέχουσα εκτίμηση του κόστους είναι 2,7 δισ. δολάρια, για να είναι έτοιμος με έξι χρόνια καθυστέρηση.
Πολιτικές σκοπιμότητες
Τα παλιά στελέχη της NASA παραδέχονται ότι η Άρτεμις είναι ένα χάος.
Αλλά αποδείχθηκε αδύνατο να διακοπεί το πρόγραμμα, ή έστω να τροποποιηθεί, παρά το γεγονός ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας το έχει αφήσει πίσω.
Όταν το 2019 ο Τζιμ Μπράιντενσταϊν, το τότε αφεντικό της NASA, διακίνησε την ιδέα ότι το Falcon Heavy θα μπορούσε να στείλει αστροναύτες στη Σελήνη νωρίτερα από το SLS, παραλίγο να χάσει τη δουλειά του.
Τον κατέκρινε ο Ρίτσαρντ Σέλμπι, τότε γερουσιαστής από την Αλαμπάμα, όπου βρίσκεται το κέντρο της NASA που διαχειρίζεται το SLS.
Γιατί αν και η NASA είναι μια διαστημική υπηρεσία, έχει επίσης γίνει βασικός παίκτης σε ένα πολιτικό σύστημα όπου η χρηματοδότηση διαστημικών έργων χρησιμοποιείται για να κερδίσουν πολιτική υποστήριξη μέλη του Κογκρέσου, τα οποία ενδιαφέρονται περισσότερο για τη δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας και τα οικονομικά οφέλη.
Ο Ισαάκμαν και ο Μασκ έχουν σίγουρα την εμπειρία και τον ζήλο να φτιάξουν την Άρτεμις. Δυστυχώς, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο αν αυτό θα είναι αρκετό για να ξεπεράσουν το Κογκρέσο, το οποίο ασκεί τον έλεγχο του προϋπολογισμού της NASA και το οποίο βλέπει την παροχή αγαθών στους ψηφοφόρους ως ανώτερο σκοπό.
Σύγκρουση συμφερόντων
Και ενώ ο Ισαακμάν και ο Μασκ είναι κατάλληλοι για το έργο από ορισμένες απόψεις, από άλλες οι δύο φίλοι είναι οι χειρότεροι άνθρωποι για να κόψουν το τσεκούρι στη NASA.
Ως ιδιοκτήτης της SpaceX, της μόνης εύλογης εναλλακτικής λύσης, ο Μασκ θα έχει προφανές συμφέρον από την ακύρωση του SLS.
Ανεξάρτητα από το πόσο δικαιολογημένα, θα είναι αδύνατο να αποφύγει τις κατηγορίες για εκμετάλλευση της θέσης του.
Αυτό θα δώσει στους εχθρούς του DOGE ακόμη περισσότερα πυρομαχικά.
Εν τέλει το έργο του Μασκ για περικοπή δαπανών συγκρούεται με τα πολιτικά συμφέροντα που συνδέονται με τον ρόλο της NASA ως φορέα προστασίας θέσεων εργασίας και διατήρησης τοπικών οικονομιών.