Politica 89.8
Φινλανδία και Σουηδία χτίζουν στρατούς – Τα περιστέρια του Βορρά μεταμορφώνονται σε γεράκια
Κάποτε οι Σκανδιναβοί λεηλατούσαν όλη την Ευρώπη χάρη στην πανίσχυρη πολεμική μηχανή των Βίκινγκς. Φαίνεται όμως πως, πλέον με πρόσχημα τον ρωσικό κίνδυνο, αυτοί οι βορειοευρωπαίοι ενώνουν τις δυνάμεις τους για να οικοδομήσουν ένα «βόρειο NATO», επιδιώκοντας στρατιωτική αυτονομία από βίδες και άρματα μάχης μέχρι μεγάλους και εκπαιδευμένους στρατούς.
Τον 20ο αιώνα, οι σκανδιναβικές χώρες ήταν περισσότερο γνωστές για τις ειρηνευτικές τους προσπάθειες και την άνετη ζωή παρά για τον μιλιταρισμό.
Τώρα, όμως, όπως σημειώνει ρεπορτάζ της The Wall Street Journal, οι Σκανδιναβοί απεκδύονται του φιλοειρηνικού προφίλ τους, αναδεικνύοντας να νέο πρότυπο άμυνας για την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Πρωτοστατούν στις προσπάθειες για να αντιστρέψουν τις στρατιωτικές μειώσεις και αφοπλισμούς δεκαετιών για να αντιμετωπίσουν τόσο τη ρωσική επιθετικότητα όσο και τις αβέβαιες εγγυήσεις ασφαλείας από τον Λευκό Οίκο, υπό τον Ντόναλντ Τραμπ» αναφέρει το δημοσίευμα.
Η κοινή σκανδιναβική άποψη για τη Ρωσία ως σοβαρή μελλοντική απειλή έχει φέρει αυτές τις χώρες πιο κοντά από οποιοδήποτε άλλο σημείο της σύγχρονης ιστορίας, με τις οι δανικές υπηρεσίες να εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να ξεκινήσει έναν μεγάλο πόλεμο εναντίον μιας ή περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ μέσα σε 3-5 χρόνια.
Ενώνοντας τις δυνάμεις τους
Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία και Σουηδία, συγκαταλέγονται στους κορυφαίους χορηγούς στρατιωτικής βοήθειας της Ευρώπης στην Ουκρανία κατά πληθυσμό και έχουν λάβει μέτρα για να εισαγάγουν μια νέα αρχιτεκτονική περιφερειακής ασφάλειας που εξαρτάται λιγότερο από τις ΗΠΑ.
«Σίγουρα, οι Σκανδιναβοί αντισταθμίζουν τον αφοπλισμό δεκαετιών μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η ανάγκη για επανεξοπλισμό έχει αυξηθεί μόνο εν μέσω της εξασθενημένης εμπιστοσύνης της Ευρώπης στις ΗΠΑ ως αξιόπιστου συμμάχου υπό τον Πρόεδρο Τραμπ» αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα.
Οποιαδήποτε σκανδιναβική χώρα θα δυσκολευόταν να αντιμετωπίσει στρατιωτικά τη Ρωσία μόνη της, αλλά όλες μαζί έχουν μια οικονομία στο μέγεθος της οικονομίας του Μεξικού και σχεδόν το ίδιο μέγεθος με τη Ρωσία, αναφέρεται.
Η Σουηδία μπορεί να υπερηφανεύεται για μια προηγμένη αμυντική βιομηχανία που κατασκευάζει υποβρύχια, άρματα μάχης και υπερηχητικά αεροσκάφη. Η Νορβηγία διαθέτει ναυτικές δυνατότητες επιτήρησης και μάχης στην Αρκτική. Η Φινλανδία έχει έναν από τους μεγαλύτερους μόνιμους στρατούς και δυνάμεις πυροβολικού στην Ευρώπη. Και οι ειδικές δυνάμεις της Δανίας έχουν εμπειρία δεκαετιών στους επιθετικούς πολέμους των ΗΠΑ σε Αφγανιστάν και Ιράκ.
«Έχετε έναν περιφερειακό όμιλο με το οικονομικό και δυναμικό πόρων να αναπτύξει μια πλήρως ολοκληρωμένη αμυντική-βιομηχανική βάση όπως έχει η Γερμανία, αλλά με εντελώς διαφορετικό είδος αντίληψης απειλής και πολιτική βούληση», δήλωσε ο Έρικ Τσιαραμέλα, πρώην αναλυτής των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ.
Πιθανό Σχέδιο Β
Προς το παρόν, ένα ενωμένο σκανδιναβικό μπλοκ θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρότυπο για άλλες ομάδες κρατών, όπως γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα, δήλωσε ο Μάτι Πέσου, ανώτερος ερευνητής του Φινλανδικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων. Το μοντέλο μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως ασφαλιστήριο συμβόλαιο για το μέλλον, εάν η διατλαντική συμμαχία διαλυθεί υπό τον Τραμπ, είπε. «Είναι ένα πιθανό Σχέδιο Β εάν το ΝΑΤΟ δεν λειτουργήσει», είπε ο Πεσού.
«Οι σκανδιναβικές χώρες έχουν μια ενοποιημένη πολιτική ασφάλειας για πρώτη φορά μετά την Ένωση Kalmar το 1400», δήλωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ, πρώην γ.γ. του ΝΑΤΟ και νυν υπουργός Οικονομικών της Νορβηγίας..«Έχουν αναγνωρίσει τη σημασία της εμβάθυνσης της στρατιωτικής τους συνεργασίας με τρόπο που δεν έχουμε δει εδώ και αρκετούς αιώνες».
Οι Σκανδιναβοί έχουν συνδυάσει τις αεροπορικές τους δυνάμεις, ιδρύοντας μια κοινή σκανδιναβική αεροπορική διοίκηση το 2023. Πέρυσι έθεσαν ένα όραμα για κοινή άμυνα έως το 2030 στο πλαίσιο της Nordic Defense Cooperation ή Nordefco.
Δανία
Ειδικά η Δανία βρίσκεται στα στρατιωτικά κάγκελα, καθώς βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης της Ευρώπης με τον Τραμπ, αφού απείλησε να προσαρτήσει τη Γροιλανδία. Για την προστασία αυτού το τεράστιου νησιού οι Δανοί διαθέτουν μόλις επτά -άχρηστα ουσιστικά- γερασμένα πλοία και 12 κομάντου που μετακινούνται με έλκυθρα.
Έτσι αποφάσισε ήδη τον Φεβρουάριο να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες κατά 70% τα επόμενα δύο χρόνια -συμπεριλαμβανομένης της Γροιλανδίας- δείχνοντας πανικό, όπως δήλωσε ο Πέτερ Βίγκο Γιάκομπσεν, αναπληρωτής καθηγητής στο Royal Danish Defense College.
«Η Δανία είναι αντίθετη με το ρολόι επειδή έχουμε χάσει την πίστη μας στους Αμερικανούς. Ο λόγος που ριχτήκαμε στη σκανδιναβική συνεργασία με τόσο σθένος είναι ότι δεν μπορούμε να προστατευτούμε. Και αν το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να το κάνει, οι Σκανδιναβοί είναι μια εναλλακτική λύση», είπε ο Γιάκομπσεν.
Γι αυτό και η Κομπεγχάγη υποστηρίζει θερμότατα τον ευρωπαϊκό επανεξοπλισμό. Αφού δώρισε όλο το πυροβολικό της στην Ουκρανία, η Κοπεγχάγη υιοθέτησε ένα σχέδιο χρηματοδότησης συμβάσεων μεταξύ της ουκρανικής κυβέρνησης και των αμυντικών εταιρειών της χώρας με περιορισμένα μετρητά για την παραγωγή όπλων προσαρμοσμένων στις μεταβαλλόμενες ανάγκες του πεδίου μάχης – μια προσέγγιση που ονομάστηκε «το δανικό μοντέλο».
Η υποστήριξη της αμυντικής βιομηχανίας της ίδιας της Ουκρανίας είναι ένας βιώσιμος τρόπος για να αυξηθεί η αποτροπή κατά της Ρωσίας, ενώ οι ΗΠΑ μπλοκάρουν την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, δήλωσε η Άννα Βίσλαντερ, ειδική στη Βόρεια Ευρώπη στην αμερικανική δεξαμενή Ατλαντικό Συμβούλιο. «Η σύνδεση των αμυντικών μας βιομηχανιών μαζί είναι ένα πολύ ισχυρό μήνυμα», είπε.
Φινλανδία και Σουηδία
Η Φινλανδία έχει μία από τις μεγαλύτερες κατά κεφαλήν ένοπλες δυνάμεις της Ευρώπης. Μπορεί να κινητοποιήσει 280.000 στρατιώτες σε εβδομάδες και σχεδόν ένας στους έξι Φινλανδούς, ή περίπου 900.000, είναι έφεδροι. Τα υπόγεια καταφύγια σε όλη τη χώρα μπορούν να στεγάσουν περίπου τον υπόλοιπο πληθυσμό. Η Φινλανδία σκέφτεται τώρα να αποσυρθεί από τη Σύμβαση της Οτάβα, η οποία απαγορεύει τις νάρκες ξηράς κατά προσωπικού.
Η Σουηδία είναι μια μηχανή στρατιωτικής καινοτομίας. Τα μαχητικά τζετ JAS 39 Gripen, σχεδιασμένα για να λειτουργούν σε μικρούς διαδρόμους προσγείωσης και να αντιμετωπίζουν ρωσικά αεροσκάφη, συμμετείχαν σε αποστολή επιτήρησης του ΝΑΤΟ για πρώτη φορά τον Μάρτιο. Το Stridsvagn 122 της Σουηδίας είναι ένα από τα πιο προηγμένα άρματα μάχης στον κόσμο και το CV90 του είναι ένα από τα καλύτερα οχήματα μάχης πεζικού.
Η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν υποχρεωτική στράτευση. Στη Σουηδία, υπηρετούν κανονικά και γυναίκες, αλλά είναι οι Σουηδοί είναι εξαιρετικά επιλεκτικοί επιδιώκοντας να φτιάξουν έναν στρατό ελίτ. Έτσι, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες αγωνίζονται να ενισχύσουν τις τάξεις τους, οι ένοπλες δυνάμεις της Σουηδίας απομακρύνουν χιλιάδες νέους κάθε χρόνο.
Η Νορβηγία, η οποία επικρίνεται εδώ και καιρό για χαμηλές αμυντικές δαπάνες, ανακοίνωσε πρόσφατα διπλασιασμό της υποστήριξής της στο Κίεβο, σε περισσότερα από 8 δισ. δολάρια το 2025. «Είναι μια αναγνώριση ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να στηρίξουμε την Ουκρανία, αλλά και ότι χρειαζόμαστε έναν δικαιότερο καταμερισμό των βαρών μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
…Άραγε ο Θουκιδύδης είναι μεταφρασμένος σε σκανδιναβικές γλώσσες;
