Ευρώπη: Ποιες χώρες απαγορεύουν τα smartphones στα σχολεία

Καθώς όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προβληματίζονται για τη σχέση -συχνά εξαρτητική- των παιδιών με το διαδίκτυο, ορισμένες έχουν προτείνει μέτρα που θα τους απαγορεύουν να χρησιμοποιούν τα smartphones τους στα σχολεία.

Μια έκθεση της UNESCO για την παγκόσμια εκπαίδευση που κυκλοφόρησε το 2023 ζητούσε να χρησιμοποιούνται τα τηλέφωνα στην τάξη μόνο για την υποστήριξη της μάθησης.

Μια νέα ανάλυση φέτος από τον οργανισμό του ΟΗΕ διαπίστωσε ότι περισσότερες από 60 χώρες έχουν πλέον θεσπίσει τέτοια μέτρα, σύμφωνα με το Euronews.

📵 Calls to ban smartphones in schools are growing due to concerns over student wellbeing & learning.

New #GEMReport data shows 31% of countries enforce bans.

Should phones be banned? Tell us your opinion👇

➡ Read the #WorldEducationBlog: https://t.co/hdn7ZW52px#TechOnOurTerms pic.twitter.com/aoUQEzcmlE

— Global Education Monitoring Report UNESCO (@GEMReport) October 21, 2024

Ορισμένες εκθέσεις ανέφεραν ότι τα smartphones μπορούν να προκαλέσουν περισπασμούς ενώ τα παιδιά μαθαίνουν, αν και οι ειδικοί λένε ότι υπάρχουν και επιχειρήματα υπέρ της χρήσης τους και στο σχολείο.

Γαλλία

Στη Γαλλία, τα κινητά τηλέφωνα έχουν απαγορευτεί στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το 2018.

Φέτος, η κυβέρνηση προχώρησε περαιτέρω και περιόρισε τα κινητά τηλέφωνα σε σχεδόν 200 σχολεία στο πλαίσιο μιας δοκιμής «ψηφιακού διαλείμματος».

Αυτό σημαίνει ότι 50.000 μαθητές είχαν εκτεταμένη απαγόρευση χρήσης τηλεφώνων καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας για την ενίσχυση του νόμου του 2018.

Ηνωμένο Βασίλειο

Ένας βουλευτής των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασίλειο πρότεινε πρόσφατα ένα νέο νομοσχέδιο που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της εθιστικής χρήσης τηλεφώνων στα παιδιά, το οποίο θα έχει δεύτερη ανάγνωση στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 7 Μαρτίου 2025.

Ωστόσο η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε στο Euronews ότι δεν σχεδιάζει να εφαρμόσει απαγόρευση των smartphones ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τα παιδιά.

Ταυτόχρονα το Υπουργείο Παιδείας εξέδωσε μία μη δεσμευτική καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα σχολεία θα πρέπει να εφαρμόζουν την απαγόρευση των κινητών, λέγοντας ότι εναπόκειται στους διευθυντές των σχολείων να αποφασίσουν για τις πολιτικές τους.

Ολλανδία

Η απαγόρευση της μη εκπαιδευτικής χρήσης των smartphones τέθηκε σε ισχύ στις Κάτω Χώρες τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους για τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η απαγόρευση περιλαμβάνει τα smartwatches και τα tablets στο σχολείο, σύμφωνα με την ολλανδική κυβέρνηση, η οποία δήλωσε ότι τα smartphones μπορούν να οδηγήσουν σε κακές επιδόσεις και προβλήματα συγκέντρωσης των μαθητών.

Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις για μαθητές με αναπηρία, ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή αν είναι απαραίτητα για τη μάθηση.

Ιταλία

Στην Ιταλία, η χρήση κινητών τηλεφώνων στην τάξη απαγορεύεται ακόμη και για εκπαιδευτικούς σκοπούς μεταξύ προσχολικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βάσει υπουργικού διατάγματος.

Υπάρχει εξαίρεση, ωστόσο, εάν χρειάζονται για την υποστήριξη της εξατομικευμένης εκπαίδευσης ή για μαθητές με αναπηρίες.

Ουγγαρία

Από τον Σεπτέμβριο του 2024, η Ουγγαρία εφάρμοσε πανεθνική απαγόρευση των τηλεφώνων στα σχολεία.

Υπήρξαν αναφορές για διαμαρτυρίες μετά το διάταγμα, με τον επικεφαλής του συνδικάτου των εκπαιδευτικών να χαρακτηρίζει την κίνηση ξεπερασμένη.

Ισπανία

Στις αρχές του έτους, ο υπουργός Παιδείας της Ισπανίας συζήτησε την πολιτική των τηλεφώνων στα σχολεία με περιφερειακούς εκπροσώπους για να διαμορφώσει μια κοινή απάντηση στο ζήτημα.

Τότε, το υπουργείο δήλωσε ότι περίπου επτά περιφέρειες της Ισπανίας είχαν εφαρμόσει πολιτικές σχετικά με τη χρήση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία.

Το υπουργείο επιβεβαίωσε στο Euronews Next ότι η χρήση των τηλεφώνων στο σχολείο είναι μια πολιτική που χειρίζονται οι περιφέρειες.

Σουηδία

Στη Σουηδία, τα κινητά τηλέφωνα δεν επιτρέπονται στις αίθουσες διδασκαλίας, εκτός αν χρησιμοποιούνται για μαθησιακούς σκοπούς, με τους σχολικούς αξιωματούχους να αποφασίζουν για τον τρόπο χρήσης τους.

Η υπηρεσία δημόσιας υγείας της χώρας εξέδωσε επίσης πρόσφατα οδηγίες σχετικά με τα παιδιά και τον χρόνο που αφιερώνουν στην οθόνη, αναφέροντας ότι τα παιδιά κάτω των δύο ετών δεν πρέπει να χρησιμοποιούν κανένα ψηφιακό μέσο και ότι τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να περιορίζουν τον χρόνο που αφιερώνουν στην οθόνη.

Βέλγιο

Η γαλλόφωνη κοινότητα του Βελγίου, γνωστή ως Ομοσπονδία Βαλλονίας-Βρυξελλών, αποφάσισε να απαγορεύσει την ψυχαγωγική χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών στα σχολεία από το σχολικό έτος 2025/2026.

Η υπουργός Παιδείας της κοινότητας ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι οι στόχοι της απαγόρευσης είναι «η βελτίωση της συγκέντρωσης των μαθητών και η δημιουργία ενός πιο υγιούς μαθησιακού περιβάλλοντος».

Ελλάδα

Από αυτό το ακαδημαϊκό έτος, οι μαθητές στην Ελλάδα υποχρεούνται να κρατούν τα κινητά τους τηλέφωνα μέσα στην τσάντα τους κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε τον Αύγουστο ότι τα στοιχεία ήταν συντριπτικά σχετικά με τη χρήση κινητών τηλεφώνων στο σχολείο.

«Από την απόσπαση της προσοχής μέχρι άλλα σημαντικά ζητήματα, είναι σαφές ότι τα κινητά τηλέφωνα δεν έχουν θέση στο σχολείο κατά τη διάρκεια της ημέρας», δήλωσε.

Λετονία

Οι μαθητές στη Λετονία μέχρι την 6η τάξη δεν θα επιτρέπεται πλέον να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα από τις 31 Μαΐου 2025.

Ωστόσο, μπορούν να υπάρξουν εξαιρέσεις, όταν τα τηλέφωνα απαιτούνται ως μέρος της μαθησιακής διαδικασίας, σύμφωνα με δήλωση του Saeima, του λετονικού κοινοβουλίου.

Λουξεμβούργο

Από το Πάσχα του 2025, τα smartphones θα απαγορευτούν στα δημοτικά σχολεία για παιδιά ηλικίας έως 11 ετών, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας.

Στα λύκεια, οι μαθητές πρέπει να έχουν «φυσική απόσταση» με τα smartphones τους κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ενώ τα σχολεία είναι ελεύθερα να θεσπίσουν πρόσθετους περιορισμούς.

Φινλανδία

Η φινλανδική κυβέρνηση σχεδιάζει να τροποποιήσει τη νομοθεσία για να δώσει στους σχολικούς αξιωματούχους περισσότερες εξουσίες για να σταματήσουν τα προβλήματα στην τάξη.

Μια πρόταση που πρόκειται να υιοθετηθεί το επόμενο έτος θα επιτρέπει στους μαθητές να χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους μόνο για μαθησιακούς σκοπούς ή για λόγους υγείας, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.

Πού αλλού εξετάζεται η απαγόρευση;

Πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν κάποια μορφή περιορισμού των smartphones στα σχολεία ή έχουν θέσει κάποια όρια, όπως η Δανία, η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Πορτογαλία μεταξύ άλλων.

Η έκθεση του Προγράμματος για τη Διεθνή Αξιολόγηση των Μαθητών (PISA) 2022 του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) διαπίστωσε ότι «οι απαγορεύσεις των σχολικών τηλεφώνων φαίνεται να είναι αποτελεσματικές στη μείωση της απόσπασης της προσοχής στην τάξη».

Ωστόσο η έκθεση ανέφερε επίσης ότι σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, σχεδόν το 30% των μαθητών σε σχολεία με απαγόρευση ανέφεραν ότι χρησιμοποιούν το smartphone τους πολλές φορές την ημέρα.

Αυτό δείχνει ότι «οι απαγορεύσεις κινητών τηλεφώνων δεν εφαρμόζονται πάντα αποτελεσματικά».

---