Politica 89.8
Εκλογές στη Γαλλία: Η ώρα της κάλπης – Τι έδειξαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις
Οι σημερινές εκλογές στη Γαλλία έχουν ιστορική σημασία, καθώς είναι οι πιο πολωμένες στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Ο κίνδυνος να ανέλθει η ακροδεξιά στην εξουσία ξυπνά μνήμες από σκοτεινές εποχές, αφού η τελευταία φορά που είχε συμβεί κάτι τέτοιο ήταν με την δοσιλογική κυβέρνηση του Βισύ, υπό τον φιλοναζιστή στρατάρχη Πεταίν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Γάλλοι ψηφοφόροι ψηφίζουν σήμερα Κυριακή 30 Ιουλίου, για να εκλέξουν τα 577 μέλη της Εθνοσυνέλευσης, καθώς η χώρα εισέρχεται σε μια νέα πολιτική εποχή. Οι κάλπες ανοίγουν από τις 8.00 το πρωί (6.00 GMT – 9.00 ώρα Ελλάδας) στη Μητροπολιτική -ή αλλιώς ευρωπαϊκή- Γαλλία, για τον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Ήδη ξεκίνησαν να ψηφίζουν από χθες οι Γάλλοι πολίτες που κατοικούν στις υπερπόντιες κτήσεις της Γαλλίας.
Οι εκλογές διεξάγονται σήμερα, τρία χρονια νωρίτερα από το αναμενόμενο, αφού ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, μετά τη συντριπτική ήττα που υπέστη από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν, στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου.
Όλες ανεξαιρέτως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν να κόβει το νήμα, με διαφορά από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, η Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν. Το ανησυχητικό είναι ότι καθώς πλησίαζε η ώρα της κάλπης, τόσο μεγάλωνε το δημοσκοπικό ποσοστό του ακροδεξιού κόμματος. Η τελευταία δημοσκόπηση της εφημερίδας Les Echos την εμφάνισε να συγκεντρώνει το 37% των ψήφων δύο ποσοστιαίες μονάδες πάνω από την δημοσκόπηση της Οpinion Way, της προηγούμενης εβδομάδας.
Σταθερά στη δεύτερη θέση το Νέο Λαϊκό Μέτωπο
Αντίστοιχα το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, η αριστερή συμμαχία μεταξύ της Ανυπότακτης Γαλλίας, του Κομμουνιστικού Κόμματος, των Πρασίνων και των Σοσιαλιστών, φέρεται να συγκεντρώνει 28% των ψήφων, στο ίδιο επίπεδο με την τελευταία δημοσκόπηση.
Ο κεντρώος συνασπισμός «Μαζί» του προέδρου Μακρόν, στον οποίο συμμετέχουν οι φιλελεύθεροι της «Αναγέννησης», το Δημοκρατικό Κίνημα και οι Ορίζοντες (Renaissance, MoDem και Horizons), έλαβε στις δημοσκοπήσεις της Les Echos 20% – με πτώση 2 ποσοστίαιων μονάδων από την προηγούμενη δημοσκόπηση.
Η δημοσκόπηση δεν προέβλεψε αριθμό εδρών για την επόμενη Εθνοσυνέλευση, η οποία, εξαιτίας του απλού πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος δύο γύρων, πιθανόν να διαφέρει σημαντικά από την λαϊκή ψήφο.
Ποτέ άλλοτε η ακροδεξιά, η οποία συγκέντρωσε το 18,7% των ψήφων στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών πριν από δύο χρόνια, δεν συγκέντρωσε τόσο υψηλά ποσοστά
Σε μια άλλη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Elabe που επικαλέστηκε το δίκτυο BFM TV, προκύπτει ότι η Εθνική Συσπείρωση πιθανόν θα περάσει το όριο των 289 εδρών που θα της χαρίσει απόλυτη πλειοψηφία. Το ακροδεξιό κόμμα μαζί με τους συμμάχους του τοποθετούνται σε ένα φάσμα μεταξύ 260 και 295 εδρών.
Ανατριχίλες και από τη δημοσκόπηση της Le Monde
Εξίσου ανατριχιαστικές – για τους προοδευτικούς πολίτες – είναι οι προβλέψεις της τελευταίας σφυγμομέτρησης που διεξήγαγε το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos για λογαριασμό της εφημερίδας Le Monde, του κέντρου πολιτικών ερευνών Cevipof, του Ιδρύματος Jean Jaurès, του Institut Montaigne, του Radio France και του France Télévisions.
«Οι εκλογές στη Γαλλία φαίνεται ότι θα επιβεβαιώσουν τη δύναμη της ακροδεξιάς, ενώ η Αριστερά πασχίζει να καλύψει το χαμένο έδαφος», γράφει η Le Monde παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της εφημερίδας, οι πρόωρες εκλογές που ξεκινάνε σήμερα, με επαναληπτικό γύρο στις 9 Ιουλίου, προκαλούν τεράστιο ενδιαφέρον, αναμεμειγμένο με σύγχυση, φόβο και ελπίδα.
Δημοσκοπήσεις -σοκ
Η δημοσκόπηση του Ιpsos για τη Le Monde, δείχνει την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση να προσεγγίζει σε πρόθεση ψήφου το ποσοστό ρεκόρ του 32% – υψηλότερο ακόμα και από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών (31,4%). Το περιθώριο σφάλματος που αναφέρει η σφυγμομέτρηση είναι 1,1 ποσοστιαία μονάδα.
Η έρευνα διεξήχθη διαδικτυακά σε δείγμα 11.820 ατόμων, που επιλέχθηκε ώστε να είναι αντιπροσωπευτικό του γαλλικού εκλογικού σώματος. Καταρχάς υπόσχεται υψηλή συμμετοχή των ψηφοφόρων. Περίπου το 61%-65% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σκοπεύουν να προσέλθουν στις κάλπες την Κυριακή, ποσοστό πολύ υψηλότερο από το 47,5% της συμμετοχής που είχε καταγραφεί στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, πριν από δύο χρόνια.
Ποσοστά ρεκόρ για την ακροδεξιά
Σύμφωνα με τη Le Monde, στο ποσοστό του 32% πρέπει να προστεθούν οι συνεισφορές των υποψηφίων του κόμματος των Ρεπουμπλικανών (Les Républicains-LR) που υποστηρίζονται από την Εθνική Συσπείρωση, δυνάμει της συμφωνίας που επιτεύχθηκε μεταξύ του ηγέτη του LR Ερίκ Σιοτί και της Μαρίν Λεπέν. Οι υποψήφιοι του LR πιστώθηκαν με το 4% της πρόθεσης ψήφου, ανεβάζοντας το συνολικό ποσοστό της πρόθεσης ψήφου για το κόμμα της Λεπέν και τη συμμαχία του στο 36% (περιθώριο σφάλματος: 1,1 μονάδες).
Όπως σημειώνει η γαλλική εφημερίδα, ποτέ άλλοτε η ακροδεξιά, η οποία συγκέντρωσε το 18,7% των ψήφων στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν πριν από δύο χρόνια, δεν συγκέντρωσε τόσο υψηλά ποσοστά.
Ενισχυμένo σε σύγκριση με άλλες δημοσκοπήσεις εμφανίζεται και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, με το 29% στην πρόθεση ψήφου (περιθώριο σφάλματος: 1 μονάδα).
Αντίθετα ο Μακρόν φαίνεται να υποχωρεί στο 19,5% – με περιθώριο σφάλματος 0,9 ποσοστιαίες μονάδες.
Οι δεξιοί υποψήφιοι του LR που δεν έχουν συμμαχήσει με την Εθνική Συσπείρωση και άλλοι δεξιοί ανεξάρτητοι συγκέντρωσαν μαζί μόλις το 8% των προθέσεων ψήφου (περιθώριο σφάλματος: 0,6 μονάδες).
Εξίσου υψηλά ως και ακόμα πιο φουσκωμένα ποσοστά δίνει στο κόμμα της Λεπέν η πιο πρόσφατη από τις κυλιόμενες δημοσκoπήσεις του ΙFOP για λογαριασμό της συντηρητικής εφημερίδας Le Figaro (36,5% με ποσοστό σφάλματος 0,5%).
Πώς λειτουργούν οι εκλογές στη Γαλλία
Οι εκλογές στη Γαλλία αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας στις 18.00 (16.00 GMT, 19.00 ώρα Ελλάδας), αλλά τα εκλογικά κέντρα στο Παρίσι και σε άλλες μεγάλες πόλεις θα παραμείνουν ανοιχτά μέχρι τις 20.00 το βράδυ (21.00 ώρα Ελλάδας)
Για να κερδίσει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση, ένα κόμμα ή μια συμμαχία χρειάζεται 289 έδρες – λίγο πάνω από το 50% των εδρών της Βουλής. Ο απερχόμενος συνασπισμός του Μακρόν υπολείπεται αυτού του αριθμού, περιορίζοντας τη δυνατότητά του να προωθήσει τη νομοθετική του ατζέντα.
Για να σχηματιστεί κυβέρνηση από την ετυμηγορία της κάλπης της 30ης Ιουνίου, πρέπει να πληρούνται δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, η προσέλευση των ψηφοφόρων πρέπει να είναι τουλάχιστον 25%. Δεύτερον, ένας υποψήφιος πρέπει να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψηφισάντων.
Σε ένα πολυκομματικό σύστημα όπως αυτό της Γαλλίας, αυτό συνήθως σημαίνει ότι πολλές, αν όχι οι περισσότερες, εκλογικές αναμετρήσεις οδηγούνται σε δεύτερο γύρο ψηφοφορίας – προγραμματισμένο αυτή τη φορά για τις 7 Ιουλίου.
Μόνο οι υποψήφιοι που εξασφαλίζουν τουλάχιστον το 12,5% των ψήφων στον πρώτο γύρο μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα στον δεύτερο γύρο, περιορίζοντας ουσιαστικά το πεδίο των διαγωνιζομένων.
Γιατί αυτές οι εκλογές είναι τόσο διαφορετικές;
Παραδοσιακά, οι εκλογές για την Εθνοσυνέλευση διεξάγονται αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές, και έτσι αντανακλούν την ίδια λαϊκή διάθεση. Το αποτέλεσμα είναι ένας πρωθυπουργός από το ίδιο πολιτικό κόμμα με τον πρόεδρο, ο οποίος στη συνέχεια μπορεί να εφαρμόσει πολιτικές με ισχυρή εντολή.
Αλλά αυτές οι δυναμικές εξουσίας έχουν τώρα μετατοπιστεί και για πρώτη φορά μετά από 22 χρόνια, η Γαλλία θα έχει μια κατάσταση συγκατοίκησης: ένας βαθιά αντιδημοφιλής πρόεδρος να κυβερνά μαζί με μια κυβέρνηση που εκλέχθηκε ως αποτέλεσμα ψήφου δυσαρέσκειας κατά του ίδιου του Μακρόν.
«Το αποτέλεσμα της κάλπης θα σηματοδοτήσει την αρχή ενός νέου τρόπου διακυβέρνησης και το τέλος της προεδρικής ατζέντας», δήλωσε σε σχετικό ρεπορτάζ ο Emmanuel Dupuy, πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελετών Ευρωπαϊκής Προοπτικής και Ασφάλειας, μιας δεξαμενής σκέψης για τη διπλωματία και την πολιτική ανάλυση. «Ο Μακρονισμός έχει ήδη σχεδόν καταρρεύσει και θα εξέλθει από τις εκλογές τελείως εξουδετερωμένος», συμπλήρωσε ο ίδιος
