Politica 89.8
EE: Κόντρες πίσω από τη συμφωνία μαμούθ για τους εξοπλισμούς – Γιατί τσακώνονται Γάλλοι και Γερμανοί
Η απόφαση της ΕΕ στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής να θέσει ως προτεραιότητα την ενίσχυση της άμυνας επενδύοντας ποσά μαμούθ για εξοπλισμούς αποτελεί στροφή στην πολιτική της Ένωσης που φάνηκε να υιοθετείται μεν ομόφωνα από τα κράτη μέλη αλλά αντιμετωπίζει δυσκολίες στην εφαρμογή.
Η δέσμευση ποσών που ξεκινούν από 150 δισ. και μπορούν να φτάσουν μέχρι τα 800 δισ. γεννά εύλογα ερωτήματα για τις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας του μπλοκ να διαθέσει τα θηριώδη αυτά ποσά για αμυντικές δαπάνες την ώρα μάλιστα που η οικονομική και πολιτική κατάσταση στις περισσότερες χώρες είναι ρευστή.
Επιπλέον παρά τη σύμπνοια που εκφράστηκε στο τελικό σχέδιο της Συνόδου Κορυφής αναλυτές υπογραμμίζουν ότι ο «διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».
Σύμφωνα με τους Financial Times Γαλλία και Γερμανία, τα δύο ισχυρότερα κράτη της ΕΕ, διαφωνούν για το εάν η εξοπλιστική προσπάθεια της ένωσης θα συμπεριλάβει και χώρες εκτός μπλοκ.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς αλλά και άλλοι ηγέτες δήλωσαν ότι το πακέτο των 150 δισ. θα μπορούσε να κατευθυνθεί και σε χώρες – προμηθευτές που βρίσκονται εκτός ΕΕ αλλά είναι συμμαχικές δυνάμεις.
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς τα έργα που μπορούν να υποστηριχθούν με αυτό (σ.σ εξοπλισμοί 150 δισ.) να είναι ανοιχτά σε χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά συνεργάζονται στενά, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Νορβηγία, η Ελβετία ή η Τουρκία», δήλωσε ο Σολτς.
Ωστόσο, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος υποστηρίζει εδώ και καιρό την αύξηση της ευρωπαϊκής αυτονομίας και την τόνωση της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής, δήλωσε ότι «οι δαπάνες δεν πρέπει να κατευθυνθούν σε έτοιμα πακέτα που για ακόμα μία φορά δεν θα είναι ευρωπαϊκά».
Για τα κενά στις κρίσιμες ικανότητες της Ευρώπης – συμπεριλαμβανομένης της αεράμυνας, των χτυπημάτων μεγάλου βεληνεκούς, των πληροφοριών, της αναγνώρισης και της στόχευσης – «η μέθοδος είναι να εντοπίσουμε τους καλύτερους επιχειρηματίες και επιχειρήσεις που διαθέτουμε στην ΕΕ», πρόσθεσε ο πρόεδρος της Γαλλίας που διαθέτει μεγάλη βιομηχανία όπλων και είναι ταυτόχρονα πυρηνική δύναμη.
Είπε επίσης ότι θα ζητηθεί από κάθε κράτος μέλος της ΕΕ να «επανεξετάσει τις παραγγελίες για να δει αν οι ευρωπαϊκές παραγγελίες θα μπορούσαν να έχουν προτεραιότητα».
Η προγενέστερη αποτυχία και οι χειρισμοί των Βρυξελλών
Οι διπλωμάτες των Βρυξελλών ανησυχούν ότι η πρωτοβουλία των 150 δισ. ευρώ θα εκτροχιαστεί από το ίδιο επιχείρημα που καθυστέρησε για περισσότερο από ένα χρόνο τη συμφωνία για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας, ένα ταμείο ύψους 1,5 δισ. ευρώ που διαθέτει επιχορηγήσεις για την άμυνα.
Οι προσπάθειες για την υλοποίησή του σταμάτησαν φέτος το χειμώνα, αφού το Παρίσι απαίτησε ανώτατο όριο για το ποσοστό που θα μπορούσε να δαπανηθεί σε εξαρτήματα εκτός ΕΕ και απαγόρευση των προϊόντων με προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας από τρίτες χώρες.
Οι ανώτεροι αξιωματούχοι της Επιτροπής, στους οποίους έχει ανατεθεί η σύνταξη της λεπτομερούς πρότασης εντός των επόμενων 10 ημερών, κλήθηκαν να συνεργαστούν στενά με το Παρίσι, το Βερολίνο και άλλες πρωτεύουσες για να διασφαλίσουν ότι δεν θα μπλοκαριστεί όταν θα υποβληθεί προς έγκριση από τα κράτη μέλη.
«Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει σε αυτό το θέμα. Δεν υπήρχε πριν από μία εβδομάδα και πρέπει να είναι έτοιμο σε λιγότερο από δύο εβδομάδες», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ. «Θα γίνουν συμβιβασμοί».
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι τα δάνεια, τα οποία θα στοχεύουν σε επτά βασικές δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένης της αεράμυνας και της αντιπυραυλικής άμυνας, του πυροβολικού και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, «θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν τη ζήτηση και να αγοράσουν από κοινού», καθώς και να παράσχουν «άμεσο στρατιωτικό εξοπλισμό για την Ουκρανία».
Η πρωτοβουλία μπορεί να εγκριθεί από την πλειοψηφία των 27 κρατών της ΕΕ, αλλά η γαλλική συμμετοχή θεωρείται απαραίτητη.
«Βρισκόμαστε σε ένα στάδιο όπου αυτό πρέπει απλώς να διευθετηθεί στο όνομα της ταχύτητας, όχι της τελειότητας», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις. «Αλλά αν υπήρξε απροθυμία να περάσουμε 1,5 δισ. ευρώ εξαιτίας των γαλλικών αντιρρήσεων, πώς περιμένουμε να το κάνουμε με 150 δισ. ευρώ;»
Η Πολωνία αναζητά τη λύση στα πυρηνικά
Η πολωνική κυβέρνηση, η οποία ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και είναι επιφορτισμένη με την προεδρία των υπουργικών συνεδριάσεων του μπλοκ, θα πιεστεί να εκπονήσει γρήγορα μια συμφωνία.
Την ίδια στιγμή ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ εμφανίζεται βασιλικότερος του βασιλέως και δηλώνει ότι η χώρα του θα πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα για να «αντιμετωπίσει τις ρωσικές απειλές».
Μετά την πρόταση του Μακρόν να θέσει στη διάθεση της Ευρώπης τις πυρηνικές δυνατότητες της Γαλλίας με όρους που θα συζητηθούν, ο Ντόναλντ Τουσκα άδραξε την ευκαιρία να μιλήσει για τη δημιουργία «πυρηνικής ομπρέλας» στην ήπειρο αλλά πήγε ακόμα παραπέρα όσον αφορά την Πολωνία.
«Η χώρα μας πρέπει να προσεγγίσει τις πιο σύγχρονες δυνατότητες, που σχετίζονται επίσης με τα πυρηνικά όπλα και τα σύγχρονα μη συμβατικά όπλα», δήλωσε σε μια ομιλία-ορόσημο στο κοινοβούλιο που κατέστησε σαφή την ανάγκη της χώρας να αυξήσει ακόμα παραπάνω τις αμυντικές της δυνατότητες.
«Το λέω αυτό με πλήρη υπευθυνότητα, δεν αρκεί η αγορά συμβατικών όπλων, των πιο παραδοσιακών. Το πεδίο της μάχης αλλάζει μπροστά στα μάτια μας από μήνα σε μήνα», πρόσθεσε.
Ο Τουσκ πρότεινε επίσης να υπερδιπλασιαστεί το μέγεθος του στρατού της Πολωνίας σε 500.000 στρατιώτες και να τεθεί σε εφαρμογή σύστημα υποχρεωτικής στρατιωτικής εκπαίδευσης για όλους τους ενήλικες άνδρες μέχρι το τέλος του έτους.
Η Πολωνία αναμένεται να δαπανήσει φέτος το 4,7% του ΑΕΠ για την άμυνα, το υψηλότερο επίπεδο στο ΝΑΤΟ. Ο Τουσκ δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι η αύξησή του στο 5%, όπως έχει ζητήσει ο Τραμπ, είναι «αναγκαιότητα».
«Πιστεύω βαθύτατα ότι όλοι θα περάσουμε… αυτή την εξέταση», δήλωσε ο Τουσκ. «Ότι η Πολωνία θα είναι ασφαλής και ότι, ως αποτέλεσμα, η Πολωνία, όπως ήταν πάντα στα όνειρά μας κατά τη διάρκεια μιας τόσο δύσκολης ιστορίας, η Πολωνία θα είναι επίσης αήττητη».
Με πληροφορίες από Financial Times
