Διεθνής Διαστημικός Σταθμός: Κρίσιμη διαρροή αέρα απειλεί να οδηγήσει σε εκκένωση

Σχέδιο ετοιμότητας για την απομάκρυνση των αστροναυτών της καταρτίζει η NASA καθώς ο γερασμένος Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) εμφανίζει κρίσιμη διαρροή αέρα.

Τέσσερις σοβαρές ρωγμές και 50 ακόμα «ζητήματα ανησυχίας» έχουν αναγνωριστεί μέχρι σήμερα από τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos, ανέφερε σε πρόσφατη έκθεσή του το Γραφείο Γενικού Επιθεωρητή της NASA.

Οι ρωγμές στον ISS, γνωστές εδώ και χρόνια, βρίσκονται σε μια μικρή ρωσική υπομονάδα που οδηγεί στην αεροστεγή θυρίδα όπου συνδέονται τα ρωσικά σκάφη ανεφοδιασμού. Έχουν σφραγιστεί από τη Roscocmos «με έναν συνδυασμό μπαλωμάτων και σφραγιστικού υλικού».

Η NASA είναι τόσο ανήσυχη για τις ρωγμές ώστε έχει διαπραγματευτεί συμφωνία με τους Ρώσους προκειμένου να μένει η υπομονάδα κλειστεί εφόσον δεν υπάρχει απόλυτη ανάγκη.

Όταν η ρωσική υπομονάδα ανοίγει, οι αμερικανοί αστροναύτες καταφεύγουν στο αμερικανικό τμήμα του σταθμού για να βρίσκονται πιο κοντά στο σκάφος διαφυγής.

«Έχουμε μεταφέρει πολλές φορές τις εκτιμήσεις μιας για τη σοβαρότητα της κατάστασης, όπως συνέβη και όταν βρέθηκα στη Ρωσία νωρίτερα φέτος» δήλωσε στην Washington Post ο υποδιοικητής της NASA Τζέιμς Φρι.

«Μείζων κίνδυνος»
Το Γραφείο Γενικού Επιθεωρητή χαρακτήρισε τις ρωγμές «μείζονα κίνδυνο ασφάλειας» και σημείωσε ότι τον Απρίλιο η NASA «κατέγραψε αύξηση του ρυθμού διαρροής στα μέγιστα μέχρι σήμερα επίπεδα».

Ο Φρι πάντως διαβεβαίωσε ότι μετά τα τελευταία μπαλώματα στη διάρκεια του καλοκαιριού «ο ρυθμός διαρροής έχει πέσει».

«Τους έχουμε ζητήσει να ελαχιστοποιήσουν το πόσο μένει η θυρίδα ανοιχτεί και το έχουν ελαχιστοποιήσει» δήλωσε στην Washington Post. «Καταλήξαμε σε έναν συμβιβασμό να την κλείνουν το απόγευμα.

Η NASA εκτιμά ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός παραμένει ασφαλής για τα 6-11 άτομα που φιλοξενεί κάθε φορά, εξετάζει όμως περισσότερες επιλογές για την περίπτωση ανάγκης εσπευσμένης εκκένωσης.

Τον Ιούλιο, η διαστημική εταιρεία SpaceX του Έλον Μασκ εξασφάλισε συμβόλαιο της NASA ύψους 266.000 δολαρίων, προκειμένου να καταρτίσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την απομάκρυνση αμερικανών αστροναυτών που είναι προγραμματισμένο να επιστρέψουν στη Γη με ρωσικά σκάφη Soyuz.

Το μέτρο αποφασίστηκε «λόγω των συνεχιζόμενων εργασιών ανίχνευσης ρωγμών» στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ανέφερε η NASA.

Τα ρωσικά σκάφη Soyuz προσδένονται στο ρωσικό τμήμα του ISS (NASA)
Τα ρωσικά σκάφη Soyuz προσδένονται στο ρωσικό τμήμα του ISS (NASA)

Συγκεκριμένα, η NASA ανησυχούσε για το πώς η αστροναύτης Τρέισι Ντάισον, που είχε ταξιδέψει στον ISS με ρωσικό Soyuz, θα μπορούσε σε περίπτωση ανάγκης να επιστρέψει με σκάφος Dragon της SpaceX, το οποίο θα ήταν πιο εύκολο να φτάσει από το αμερικανικό τμήμα του σταθμού.

Τελικά πάντως η Ντάισον επέστρεψε με Soyuz στο τέλος της αποστολής της όπως ήταν προγραμματισμένο.

Όσον αφορά τα υπόλοιπα 50 «ζητήματα ανησυχίας», μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για επιπλέον ρωγμές, δήλωσε στην εφημερίδα εκπρόσωπος της NASA.

Πολλά μπορεί να είναι «ακίνδυνες ατέλειες που μπορεί κανείς να δει σε μια επιφάνεια, όπως γρατζουνιές». Σε πολλές περιπτώσεις η Roscosmos έχει προσθέσει σφραγιστικό υλικό, είπε η εκπρόσωπος.

Σε τροχιά εδώ και 25 χρόνια, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, μια κοινοπραξία των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του Καναδά, της Ιαπωνίας και της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA έχει ξεπεράσει κατά δέκα χρόνια την ονομαστική διάρκεια ζωής του.

Στην έκθεσή του, ο Γενικός Επιθεωρητής της NASA αναγνώρισε 588 εξαρτήματα που λειτουργούν πέρα από την ονομαστική διάρκεια ζωής τους. Η εύρεση ανταλλακτικών γίνεται δύσκολη καθώς οι προμηθευτές σταματούν την πραγωγή.

Το καλοκαίρι, για παράδειγμα, η έλλειψη ανταλλακτικών για το σύστημα επεξεργασίας ούρων ανάγκασε το πλήρωμα να καταφύγει σε «μη προβλεπόμενες» λύσεις για την αποθήκευση των αποβλήτων. Το ανταλλακτικό απεστάλη στον σταθμό τον επόμενο μήνα.

Ο ISS προγραμματίζεται να καταστραφεί το 2031 πέφτοντας στην ατμόσφαιρα. Τον Ιούνιο, η SpaceX εξασφάλισε συμβόλαιο 843 εκατ. δολαρίων για την ανάπτυξη του σκάφους που θα δώσει στον σταθμό το τελευταίο σπρώξιμο.

Για μετά το 2030 η NASA συγχρηματοδοτεί την ανάπτυξη ιδιωτικών διαστημικών σταθμών, μεταξύ άλλων της Airbus και της Blue Origin του Τζεφ Μπέζος.

Αν και παραμένει ασαφές αν η αγορά ιδιωτικών σταθμών είναι βιώσιμη, αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι μια εμπορική υποδομή στη θέση του ISS είναι απαραίτητη προκειμένου να ανταγωνιστούν οι ΗΠΑ τον διαστημικό σταθμό της Κίνας. IN

---