«Ανησυχώ αλλά θα μεταναστεύσω» – Ανάμεικτες αντιδράσεις στη Λατινική Αμερική μετά τη νίκη Τραμπ

Την ώρα που ο «τσάρος των συνόρων», Τόμας Χόμαν, ετοιμάζεται να αναλάβει καθήκοντα στη νέα κυβέρνηση του επερχόμενου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και να κάνει πράξη τις προεκλογικές εξαγγελίες για σκληρή μεταναστευτική πολιτική, στην άλλη πλευρά των νοτίων συνόρων των ΗΠΑ οι αντιδράσεις είναι ανάμεικτες.

Άνθρωποι που ετοιμάζονταν να κάνουν το επίπονο ταξίδι προς τις ΗΠΑ το ξανασκέφτονται, για άλλους το ρίσκο της μετανάστευσης μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί μονόδρομο, ενώ κάποιοι ήδη αποφάσισαν να ματαιώσουν τα σχέδιά τους.

Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που θεωρούν την εκλογή του ως δυνητικά θετική για τη χώρα τους, όπως στην περίπτωση της Βενεζουέλας και σε ενδεχόμενη απομάκρυνση του Νικολάς Μαδούρο από την εξουσία. Σύμφωνα με τους αναλυτές, πάντως, κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί.

«Όλοι κλαίγαμε όταν ακούσαμε το αποτέλεσμα», λέει στους New York Times ο 28χρονος Πέδρο Ρον που εργάζεται ως διανομέας στην Μπογκοτά. «Η γειτονιά μου την επομένη των αμερικανικών εκλογών ήταν γεμάτη από ανθρώπους από την Βενεζουέλα. Όλοι έλεγαν ‘ελπίζω ο Τραμπ να δώσει ένα χέρι βοήθειας’».

Το ταξίδι από Κολομβία προς τις ΗΠΑ κοστίζει 2.500 δολάρια χωρίς εγγυήσεις για αίσια έκβαση – ειδικά μετά τις εξαγγελίες Τραμπ

Υψηλή επένδυση για ένα εφιαλτικό ταξίδι χωρίς εγγυήσεις

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι σκοπεύει να κάνει πράξη την ευρεία πάταξη της μετανάστευσης – τη μεγαλύτερη προσπάθεια μαζικών απελάσεων στην ιστορία της χώρας -, εξαγγελία που αποτελούσε πυλώνα της εκστρατείας του.

 

Το μήνυμα εξαπλώθηκε ταχύτατα στην άλλη πλευρά των νοτίων συνόρων, όπου ήδη μετανάστες που είχαν προγραμματίσει το επίπονο χερσαίο ταξίδι προς τις ΗΠΑ επανεξετάζουν τα σχέδιά τους.

Όπως λένε στην αμερικανική εφημερίδα εργαζόμενοι στην Κολομβία, είναι μια πολύ υψηλή επένδυση 2.500 δολαρίων και προτιμούν να μην το ρισκάρουν. Στο Μεξικό, πάντως, ανθρωπιστικές οργανώσεις και αξιωματούχοι του μεταναστευτικού τομέα προετοιμάζονται για ένα μεγάλο κύμα μεταναστών πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.

Στα κοινωνικά δίκτυα, ενδιαφερόμενοι μοιράζονται πληροφορίες, ενώ οι λαθρέμποροι εκμεταλλεύονται την εκλογή Τραμπ για να πουλήσουν τις υπηρεσίες τους άμεσα. «Υπάρχει ακόμα χρόνος» δηλώνουν.

Κάποιος με καλή υγεία, χρήματα και τύχη, μπορεί να φτάσει από τη Νότια Αμερική στα σύνορα των ΗΠΑ σε περίπου δύο μήνες. Αν όμως πέσει θύμα απαγωγής, ληστείας ή επίθεσης μπορεί να πάρει περισσότερο χρόνο. Πολλοί μετανάστες από τη Λατινική Αμερική δεν πλησιάζουν καν τα σύνορα με το Μεξικό καθώς τους απελαύνουν νωρίτερα, τραυματίζονται ή χάνουν τη ζωή τους.

Μετά την εκλογή Τραμπ, κάποιοι φοβούνται πλέον την απέλαση ή απλώς ένα αφιλόξενο κλίμα, ακόμα κι αν καταφέρουν να μπουν στις ΗΠΑ.

Η ευνοϊκή πολιτική Μπάιντεν και το ρεκόρ διελεύσεων

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, η μετανάστευση στα νότια σύνορα των ΗΠΑ αυξήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ επί κυβέρνησης Μπάιντεν, τροφοδοτούμενη από τη φτώχεια και τις συγκρούσεις σε χώρες όπως η Βενεζουέλα και ο Ισημερινός.

Ένας άλλος παράγοντας ήταν η αυξανόμενη δημοτικότητα μιας διαδρομής μέσω της ζούγκλας του Νταριέν, που κάποτε αποτελούσε τρομερό φυσικό εμπόδιο για όσους προσπαθούσαν να ταξιδέψουν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Πολλοί μετανάστες από την Βενεζουέλα δήλωσαν ότι μέρος της απόφασής τους να κάνουν το ταξίδι είχε να κάνει με την πεποίθηση ότι ο Τζο Μπάιντεν είχε δημιουργήσει μια ειδική πολιτική εισόδου στα σύνορα για τους ανθρώπους από τη χώρα τους. Ο Ντόναλντ Τραμπ κατακεραύνωνε τέτοιες πολιτικές ως πολύ χαλαρές.

Το 2022, οι συλλήψεις μεταναστών στα νότια σύνορα εκτινάχθηκαν στα 2,2 εκατομμύρια, τροφοδοτώντας τη δυσαρέσκεια στις Ηνωμένες Πολιτείες και αποτελώντας κεντρικό θέμα των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.

Τους τελευταίους μήνες, παρ’ όλα αυτά, οι διελεύσεις έχουν επιβραδυνθεί καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε σκληρή πολιτική, περιορίζοντας τις επιλογές για αίτηση ασύλου και ενθαρρύνοντας τις χώρες κατά μήκος της διαδρομής να καταστήσουν πιο δύσκολο το ταξίδι, ενώ έχει επεκτείνει τα προγράμματα νόμιμης εισόδου.

«Μεταναστευτικό καρουζέλ»

Η μεξικανική κυβέρνηση έχει καταστήσει ιδιαίτερα επίπονη τη διέλευση, στέλνοντας τους μετανάστες που φτάνουν στο βόρειο τμήμα της χώρας πίσω σε μακρινές νότιες περιοχές και δημιουργώντας αυτό που ένας ερευνητής αποκάλεσε «μεταναστευτικό καρουζέλ».

Έτσι, διασχίζουν ξανά και ξανά το Μεξικό για να φτάσουν στα σύνορα με τις ΗΠΑ και καταλήγουν καταρρακωμένοι στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν από τις εγκληματικές ομάδες που ζητούν χρήματα, τους υπαλλήλους μετανάστευσης, ακόμα και τις ένοπλες δυνάμεις.

Κάποιοι δήλωσαν ότι αυτή η αυξανόμενη κατανόηση για τους κινδύνους της διαδρομής – και όχι η εκλογή του κ. Τραμπ – τους έπεισε τελικά να μην κάνουν το ταξίδι.

«Δεν θέλω να βιώσω αυτού του είδους τη βία στη διαδρομή, μόνο και μόνο για να αντιμετωπίσω την ξενοφοβία ή το να είμαι παράνομη μόλις φτάσω στις Ηνωμένες Πολιτείες», λέει μια 49χρονη κάτοικος του Καράκας. Πολλοί άλλοι είναι αποφασισμένοι να επιμείνουν.

Στο Εκουαδόρ, ο 50χρονος οικοδόμος Χαβιέρ Ολίβο λέει ότι λόγω των καρτέλ ναρκωτικών και του κύματος βίας σκεφτόταν εδώ και χρόνια να πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τώρα, η επιθυμία του να φύγει είναι ακόμα μεγαλύτερη εξαιτίας των συχνών διακοπών ρεύματος που προκαλεί μια ιστορική ξηρασία που έχει επιδεινωθεί από την κλιματική αλλαγή. «Με τη βοήθεια του Θεού, ελπίζουμε τα πράγματα να πάνε καλά για εμάς εκεί», λέει. Το ταξίδι του έχει προγραμματιστεί για τον Μάιο.

Σε ένα καταφύγιο στην Τιχουάνα, η 45χρονη Ροζάλμπα δηλώνει κι εκείνη αποφασισμένη να φύγει, φοβούμενη τα μέλη του καρτέλ ναρκωτικών που έκαψαν το σπίτι της όταν αρνήθηκε να τους δώσει μέρος των λίγων χρημάτων που κέρδιζε από τη δουλειά της.

Ακόμα και με τον Τραμπ οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι το μόνο μέρος που μπορεί να βρει ασφάλεια, λέει η ίδια και προσθέτει: «Προφανώς ανησυχούμε για την άφιξη του Τραμπ, αλλά δεν μπορώ να κάνω πίσω».

Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών, τρία καραβάνια μεταναστών στο νότιο Μεξικό κατευθύνονται βόρεια – το μεγαλύτερο από αυτά με περίπου 1.600 άτομα. Οι μετανάστες συχνά συμμετέχουν σε αυτά για προστασία από εγκληματικές ομάδες.  ΙΝ

---