Αλίς Βάιντελ – Ακροδεξιός «χαμαιλέοντας», «μαύρη» πρωταγωνίστρια της κάλπης στη Γερμανία

Με πολιτικό πρότυπο τη Μάργκαρετ Θάτσερ, ονειρεύεται να γίνει η ακροδεξιά «Σιδηρά Κυρία» στη Γερμανία.
Προσώρας η Αλίς Βάιντελ, συμπρόεδρος και υποψήφια καγκελάριος της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (AfD) στις εκλογές αυτής της Κυριακής, κλονίζει συθέμελα την πολιτική σκηνή στη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.
Στα σχεδόν τέσσερα χρόνια αφότου ανέλαβε -μαζί με τον Τίνο Κρουπάλα- τα «ηνία» του ακροδεξιού κόμματος, το AfD διπλασίασε τα ποσοστά του και είναι πια σταθερά δεύτερο στις δημοσκοπήσεις.
Έχει ήδη πετύχει σοκαριστικές πρωτιές σε κρατιδιακές εκλογές και πλέον επιβάλει μέρος της ατζέντας του στα κυρίαρχα κόμματα εξουσίας, τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Σοσιαλδημοκράτες.
Και δη στο μεταναστευτικό.
Παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις των κομμάτων του «δημοκρατικού τόξου» για αποκλεισμό του AfD από κάθε μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, οι ρωγμές είναι πλέον εμφανείς σε αυτό το παραδοσιακό «τείχος προστασίας».
Έγιναν πρόσφατα ορατές, μετά τον πολιτικό «σεισμό» από την κοινοβουλευτική σύμπραξη των Χριστιανοδημοκρατών του πιθανότερου επόμενου καγκελάριου, Φρίντριχ Μερτς και του «αδελφού» κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών με το AfD, για την υπερψήφιση πρότασης πέντε σημείων περί αυστηροποίησης της μεταναστευτικής πολιτικής.
Μπορεί εν μέσω διακομματικής και λαϊκής κατακραυγής ο Μερτς τώρα να αποκλείει κάθε μετεκλογική συνεργασία με τη γερμανική ακροδεξιά, που όπως όλα δείχνουν θα είναι η αξιωματική αντιπολίτευση στη νέα Μπούντεσταγκ.
Όμως έσπασε ένα πολιτικό «ταμπού», προσφέροντας πολιτική νομιμοποίηση σε ένα κόμμα που ερευνάται για δεξιό εξτρεμισμό και έχει τεθεί πολλές φορές το ερώτημα απαγόρευσής του.
Αλλά δεν έχει συμβεί.
Αντίθετα, το AfD κερδίζει σε υποστήριξη εντός, αλλά και εκτός συνόρων.
Αν και περιθωριοποιημένο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως πολύ εξτρεμιστικό από τα χαρακτηριζόμενα… mainstream «κανονικοποιημένα» ακροδεξιά κόμματα, το κλίμα και εκεί δείχνει να αλλάζει.
Πολλώ μάλλον τώρα που η Αλίς Βάιντελ φαίνεται να είναι η νέα «εκλεκτή» στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, με απροκάλυπτη προεκλογική στήριξη από τα πλέον πρωτοκλασάτα στελέχη της εποχής Τραμπ 2.0.
Deutschland braucht die AfD! Deshalb am Sonntag mit beiden Stimmen Alternative für Deutschland! pic.twitter.com/Xoa1sD77km
— Alice Weidel (@Alice_Weidel) February 21, 2025
Θολώνοντας τα ακροδεξιά «νερά» στη Γερμανία
Γεμάτες αντιφάσεις, η ιστορία και η πορεία της 46χρονης Αλίς Βάιντελ δεν σκιαγραφούν το τυπικό προφίλ μιας αρχηγού της σκληρής Ακροδεξιάς.
Αποκαλύπτουν ωστόσο τον άκρατο λαϊκισμό και τον πολιτικό καιροσκοπισμό της.
Ο λόγος της είναι ακραία εθνικιστικός και μισαλλόδοξος, όμως η ίδια είναι μια κοσμοπολίτισσα, έχοντας κάνει καριέρα ως οικονομολόγος στη Σιγκαπούρη, στην Ιαπωνία, στην Κίνα. Σήμερα δεν κατοικεί καν στη Γερμανία -την χώρα που φιλοδοξεί να κυβερνήσει- αλλά σε ένα μικρό χωριό στην Ελβετία.
Επικρίνει την παγκοσμιοποίηση και τις ελίτ, ενώ η ίδια ήταν στέλεχος σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες τράπεζες, όπως στην Goldman Sachs.
Ηγείται ενός κόμματος που υπερασπίζεται ένα υπερσυντηρητικό οικογενειακό μοντέλο, ενώ η ίδια είναι ομοφυλόφιλη, μεγαλώνοντας δύο παιδιά με μια άλλη γυναίκα, με την οποία έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης.
Έχει μένος κατά των μεταναστών, τους οποίους στιγματίζει ως πηγή σχεδόν όλων των δεινών της Γερμανίας, ενώ η σύντροφός της έχει καταγωγή από τη Σρι Λάνκα.
Νωρίτερα φέτος απέλυσε σύμβουλό της, όταν αποκαλύφθηκε ότι συμμετείχε σε μυστική συνάντηση νεοναζί, αλλά λέει ότι θα έκανε υπουργό σε μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία της τον Μπιόρν Χόκε, επικεφαλής της πιο εξτρεμιστικής πτέρυγας του AfD, ο οποίος έχει καταδικαστεί για χρήση ναζιστικών συνθημάτων.
Η ίδια αρνείται κάθε επιρροή από τον ναζιστή παππού της, διορισμένο δικαστή του Τρίτου Ράιχ από ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ -για τον οποίο η Βάιντελ μάλιστα υποστήριξε ότι ήταν «κομμουνιστής σοσιαλιστής» (!) στην πρόσφατη συνέντευξή της στο X με τον Έλον Μασκ, ένθερμο υποστηρικτή της- όμως δεν είναι τυχαίο ότι το κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής εκστρατείας της «Alice für Deutschland» («Η Αλίκη για τη Γερμανία») είναι στα γερμανικά ομόηχο με το απαγορευμένο ναζιστικό «Alles für Deutschland».
Φορά σακάκια με πουκάμισο ή ζιβάγκο και πιάνει μονίμως κότσο τα μαλλιά της, αλλά ποντάρει επικοινωνιακά στο γεγονός ότι είναι μια γυναίκα υποψήφια καγκελάριος ενός ακραία υπερσυντηρητικού ανδροκρατούμενου κόμματος.
«Λύκος με προβιά»
Πρόκειται αναμφίβολα για έναν πολιτικό «χαμαιλέοντα», που προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες, έχοντας όμως πάντα εστιασμένο το βλέμμα στον τελικό στόχο: στην εξουσία.
Έτσι ανελίχθηκε η οικονομολόγος Άλις Βάιντελ στο AfD, του οποίου έγινε μέλος το 2013, όταν η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» ήταν ακόμη ένα μικρό κόμμα κατά του ευρώ, αλλά δεν αποχώρησε μαζί με τους μετριοπαθείς, μετά την ιδεολογική μετατόπισή του AfD στα άκρα Δεξιά.
Σήμερα επιδιώκει να «τετραγωνίσει τον κύκλο», εξασφαλίζοντας την πολιτική «νομιμοποίηση» του AfD, χωρίς την αποριζοσπαστικοποίησή του.
Αυτό που κάνει αναμφίβολα με επιτυχία η Βάιντελ είναι να κινείται σε διάφορα «ταμπλό», απευθυνόμενη σε μια ευρεία γκάμα δυσαρεστημένων ψηφοφόρων: σκληροπυρηνικούς και παραδοσιακούς συντηρητικούς, ανέργους και εργάτες, υπερεθνικιστές και ενσωματωμένους μετανάστες, ηλικιωμένους και -πολλούς- νέους.
Μέχρι και τον σεξουαλικό προσανατολισμό της έχει ενσωματώσει στο ακροδεξιό αφήγημά της, λέγοντας ότι είναι στο AfD όχι «παρά», αλλά «λόγω» της ομοφυλοφιλίας της, υποστηρίζοντας ότι το ομοφοβικό κόμμα της είναι το μόνο που καταγγέλλει «μουσουλμανικές επιθέσεις» κατά της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Επιχειρώντας να «ξεπλύνει» τον εξτρεμισμό του AfD, η Βάιντελ λέει ότι η Γερμανία θα πρέπει να αφήσει πίσω της την «κουλτούρα της ντροπής» για τις ναζιστικές θηριωδίες.
Μιλάει για κλειστά σύνορα και «επαναμετανάστευση», ήτοι μαζικές απελάσεις.
Το κόμμα της θέλει να συρρικνώσει το κοινωνικό κράτος.
Δίνει προτεραιότητα στη λιτότητα και στην πλήρη απορρύθμιση της αγοράς.
Αποκηρύσσει την «πράσινη» πολιτική, προτάσσει ως ανάχωμα στην αποβιομηχανοποίηση την επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια, στα ορυκτά καύσιμα και στο ρωσικό φυσικό αέριο, συνδυαστικά με μείωση των φόρων.

Η συμπρόεδρος και υποψήφια καγκελάριος του ακροδεξιού AfD, Αλίς Βάιντελ, απαντά σε ερωτήσεις στην εκπομπή «Klartext» του ZDF, στο Βερολίνο (Pool via REUTERS)
Πολιτικός… offshore
Στα ντιμπέιτ των τεσσάρων βασικών υποψήφιων καγκελάριων -για πρώτη φορά με τη συμμετοχή του AfD- η Άλις Βάιντελ φάνηκε να έρχεται αρκετές φορές σε δύσκολη θέση.
Όπως όταν ρωτήθηκε για το εάν πληρώνει φόρους στη Γερμανία, δεδομένου ότι ο τόπος διαμονής της είναι στην Ελβετία.
Υποστήριξε ότι, αν και μένει μεγάλα διαστήματα στο σπίτι που έχουν εκεί με τη σύντροφό της, ζει κυρίως στη Γερμανία, όπου πληρώνει φόρους.
Η διαμονή στη χώρα είναι εξάλλου είναι προαπαιτούμενο για κάθε εκλεγμένο Γερμανό αξιωματούχο.
Πολλώ μάλλον για κάποιον που διεκδικεί να αναλάβει τα «ηνία» της εξουσίας.
Όταν όμως το δίκτυο ZDF συνόδευσε τις προάλλες τη Βάιντελ στο Ουμπερλίνγκεν -μια γερμανική πόλη στη βόρεια όχθη της λίμνης της Κωνσταντίας, πολύ κοντά στην Ελβετία- όπου η συμπρόεδρος του AfD έχει την εκλογική περιφέρειά της και υποτίθεται ότι κατοικεί, η ίδια δεν ήξερε πόσος είναι ο τοπικός πληθυσμός.
Κάτοικοι ανέφεραν ότι δεν την είχαν ξαναδεί στα μέρη τους.
Όταν ο δημοσιογράφος του ZDF τις ζήτησε να του πει πόσες ημέρες ζει εκεί, η Βάιντελ αποχώρησε, εμφανώς αναστατωμένη.
Στο πλαίσιο του ίδιου ρεπορτάζ-τηλεοπτικού πορτρέτου, η δημοσιογραφική έρευνα έφτασε μέχρι το Χάρσεβινκελ, μια πόλη στο δυτικό κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, όπου μεγάλωσε η Αλίς Βάιντελ.
Σε ένα σχολικό λεύκωμα από τα εφηβικά της χρόνια βρήκαν διάφορες αφιερώσεις παλιών συμμαθητών της.
Τότε τη φώναζαν χαϊδευτικά «Λίλι».
Την περιέγραφαν κυρίως ως ένα «δεσποτικό» κορίτσι, με «εκρηκτικό χαρακτήρα».
Κάποιος έγραψε γι’ αυτήν: «Δεν έχω ξαναδεί άνθρωπο να λέει ένα ψέμα με τέτοια ψυχραιμία, όπως εσύ, χωρίς να δείχνει το παραμικρό σημάδι ανησυχίας»…
Όμως ιστορίες σαν και αυτές δεν δείχνουν να πτοούν τους ψηφοφόρους του AfD, τα ποσοστά του οποίου κυμαίνονται μεταξύ 20 και 22% στις δημοσκοπήσεις.
Τo «χέρι» του Ντόναλντ Τραμπ
Με το 27% των Γερμανών ψηφοφόρων να δηλώνουν αναποφάσιστοι προπαραμονή της κάλπης, πολλοί αναλυτές αναρωτιούνται εάν τα ποσοστά του AfD θα ενισχυθούν περαιτέρω, μετά τις ωμές προεκλογικές παρεμβάσεις υπέρ του εξ Αμερικής.
Άρχισαν από τον τεχνο-ολιγάρχη Έλον Μασκ, τον πλουσιότερο άνθρωπο στον πλανήτη και δεξί χέρι του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με αναρτήσεις στο Χ, μια συνέντευξη της Βάιντελ στην πλατφόρμα και ένα σκανδαλώδες άρθρο στην έγκριτη εφημερίδα Die Welt.
Κορυφώθηκαν με την ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, όπου ο Τζέι Ντι Βανς -ο άνθρωπος που το 2016 χαρακτήριζε τον Τραμπ «Χίτλερ της Αμερικής»- έβγαλε επί της ουσίας ένα «μανιφέστο» υπέρ της Ακροδεξιάς.
Προς επίρρωση, συναντήθηκε με την Αλίς Βάιντελ -και ουδένα έτερο, παρόντα στη Διάσκεψη, Γερμανό πολιτικό- δίνοντας απροκάλυπτη στήριξη στο AfD, μόλις εννέα ημέρες πριν από τις εκλογές.
Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο.
Όχι τυχαία, ο υπερεθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν -φιλορώσος και φιλοτραμπικός- έσπευσε να υποδεχτεί τη Βάιντελ στη Βουδαπέστη, παρά το γεγονός ότι είχε αφήσει το AfD εκτός της ακροδεξιάς ευρωομάδας «Πατριώτες της Ευρώπης».
«Πρέπει να συνεργαστούμε για να μεταρρυθμίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση με κάθε κόστος», λέει τώρα.
«Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο εκ των έσω».
Σε ολοένα και περισσότερες χώρες της ΕΕ, τα ακροδεξιά κόμματα ήδη συμμετέχουν σε κυβερνητικούς συνασπισμούς ή φλερτάρουν ανοιχτά με την εξουσία.
Στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, στην Ιταλία, στο «τιμόνι» βρίσκεται η -«κανονικοποιημένη» από την Κεντροδεξιά- φιλοτραμπική μεταφασίστιρα Τζόρτζια Μελόνι.
Στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, τη Γαλλία, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται επί της ουσίας υπό την κοινοβουλευτική ομηρία της Ακροδεξιάς, με την Μαρίν Λεπέν να εποφθαλμιά την προεδρία το 2027.
Στη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, δε, στη Γερμανία, ο επόμενος κυβερνητικός συνασπισμός φαντάζει κατά πολλούς ίσως η τελευταία ευκαιρία, προκειμένου το AfD να μην κατακτήσει το 2029 την πρωτιά.