Al Jazeera: Ο πόλεμος στην Ουκρανία και γιατί η ηγεσία της Ευρώπης ουσιαστικά θέλει να συνεχιστεί

Όλος ο πλανήτης παρακολουθεί με αγωνία τις πολεμικές συρράξεις σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία. Ο πόλεμος είναι πάντοτε η έσχατη λύση αφήνοντας πόνο, ξεριζωμό, ανθρώπινο δράμα.

Με ένα εκτενές άρθρο που φιλοξενείται στο Al Jazeera οι Santiago Zabala και Claudio Gallo γράφουν γιατί η ηγεσία της Ευρώπης θέλει τον πόλεμο αναπτύσσοντας τα επιχειρήματά τους και εστιάζοντας στο μέτωπο της Ουκρανίας.

«Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμετωπίζει κρίση κόστους ζωής, κρίση στέγασης, μεταναστευτική κρίση, κρίση υποτονικής ανάπτυξης και, πάνω απ’ όλα, πολιτική κρίση»

Η ανησυχία και ο θυμός για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξάνονται εδώ και αρκετό καιρό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στη δίνη μιας εντεινόμενης κρίσης – ή μάλλον πολλαπλών εντεινόμενων κρίσεων: κρίση κόστους ζωής, κρίση στέγασης, μεταναστευτική κρίση, κρίση υποτονικής ανάπτυξης και, πάνω απ’ όλα, πολιτική κρίση. Αντιμετωπίζει μια σημαντική πρόκληση προερχόμενη από την ακροδεξιά η οποία ανεβαίνει στις δημοσκοπήσεις σε πολλές χώρες της ΕΕ, απειλώντας να ανατρέψει την εύθραυστη συνοχή της ΕΕ και τις «φιλελεύθερες αξίες», γράφουν εισαγωγικά.

Ένας πόλεμος που δεν δείχνει σημάδια ύφεσης

Οι συγγραφείς του άρθρου κάνουν αναφορά στις αυστριακές εκλογές και τη νίκη της Ακροδεξιάς που ναι μεν εξακολουθεί να αποκλείεται από τη διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης αλλά σε άλλες ευρωπαϊκές εκδοχές της βρίσκεται στην εξουσία ή στηρίζει μια κυβέρνηση.

Στρέφουν το βλέμμα τους στο διεθνές μέτωπο όπου, ίσως η σημαντικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η ΕΕ είναι ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη γειτονική Ουκρανία, ο οποίος δεν δείχνει σημάδια ύφεσης εν μέσω συνεχούς αποστολής όπλων από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Και, φυσικά, υπάρχει η μακρά σκιά της κλιματικής αλλαγής, η οποία συνεχίζει να τροφοδοτεί θανατηφόρες φυσικές καταστροφές.

Όπως είναι αναμενόμενο, λένε, η απάντηση της πολιτικής ηγεσίας της ΕΕ σε αυτές τις αυξανόμενες κρίσεις δεν ήταν να αντιμετωπίσει τις βαθύτερες αιτίες τους, οι οποίες οφείλονται όλες στις καταστροφικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές που έχουν υιοθετήσει. Αντιθέτως, η αντίδρασή τους ήταν η πολεμοκαπηλεία, ίσως ελπίζοντας ότι η προοπτική του πολέμου μπορεί να βοηθήσει τους λαούς της Ευρώπης να ξεχάσουν τα παράπονά τους.

«Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε ακούσει επανειλημμένα ότι η μεγαλύτερη απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι η Ρωσία και ότι η λύση είναι να νικήσουμε τη Ρωσία στην Ουκρανία. Μας είπαν επανειλημμένα ότι ο δρόμος προς την ειρήνη είναι η κλιμάκωση. Ευρωπαϊκά όπλα εισρέουν στην Ουκρανία, με τις χώρες της ΕΕ να επεκτείνουν σταδιακά την γκάμα τους για να συμπεριλάβουν πιο θανατηφόρα και πιο καταστροφικά όπλα. Τώρα, το τελευταίο ήταν η επιμονή των Ευρωπαίων ηγετών, συμπεριλαμβανομένου του απερχόμενου επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ Josep Borrell, να επιτραπεί στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να πλήξει στόχους στο ρωσικό έδαφος» σημειώνεται στο άρθρο γνώμης.

Περισσότερα όπλα

Στις 19 Σεπτεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα μη δεσμευτικό ψήφισμα που καλεί τις χώρες που προμηθεύουν πυραύλους στην Ουκρανία να της επιτρέψουν να τους χρησιμοποιήσει εναντίον ρωσικών στόχων.

Η Ρωσία έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει κατά μιας τέτοιας κίνησης. Πρόσφατα μάλιστα επικαιροποίησε το πυρηνικό της δόγμα, χαμηλώνοντας το κατώφλι για τη χρήση πυρηνικών όπλων.

Ενώ η κλιμάκωση μέσω των προμηθειών όπλων στην Ουκρανία συνεχίζεται, οι Ευρωπαίοι ενημερώνονται επίσης ότι οι χώρες τους πρέπει να ξοδέψουν περισσότερα σε όπλα για να είναι έτοιμες σε περίπτωση που αυτή η ίδια κλιμάκωση που ενθαρρύνουν ξεφύγει από τον έλεγχο και η ΕΕ βρεθεί σε πόλεμο με τη Ρωσία. Ο Andrius Kubilius, υποψήφιος επίτροπος άμυνας της ΕΕ -μια θέση που δημιουργήθηκε πρόσφατα για την αντιμετώπιση της «ρωσικής απειλής»- για παράδειγμα, πιστεύει ότι η Ένωση πρέπει να γίνει μια «αποθήκη πολεμικών όπλων» για να αποτρέψει τη Μόσχα, διαβάζουμε Al Jazeera.

Οι Santiago Zabala και Claudio Gallo στέκονται στο πως οι Ευρωπαίοι ωθούνται να πιστέψουν ότι μια στρατιωτική οικοδόμηση μπορεί να δώσει ώθηση στην παραπαίουσα ευρωπαϊκή οικονομία.

Τον Σεπτέμβριο, ο φιλελεύθερος οικονομολόγος Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, δημοσίευσε μια πολυαναμενόμενη έκθεση με τίτλο «Το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας», η οποία χαιρετίστηκε από πολλούς ως «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» για την προώθηση της βαθύτερης οικονομικής ολοκλήρωσης της Ένωσης.

«Η ειρήνη είναι ο πρώτος και πρωταρχικός στόχος της Ευρώπης. Όμως οι απειλές για τη φυσική ασφάλεια αυξάνονται και πρέπει να προετοιμαστούμε», έγραψε ο Ντράγκι στην εισαγωγή της έκθεσης. Στη συνέχεια συνέχισε να προτείνει να επενδύσει η ΕΕ σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της εξοπλιστικής της βιομηχανίας.

Πολεμική προετοιμασία

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να υιοθετούν όλο και περισσότερο το λατινικό ρητό «Si vis pacem para bellum» ή «Αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο».

Το πρόβλημα με την «πολεμική προετοιμασία για την ειρήνη» σήμερα είναι ότι η ύπαρξη πυρηνικών όπλων, τα οποία μπορούν να εξαφανίσουν τον ανθρώπινο πολιτισμό, έχουν αλλάξει ριζικά την εξίσωση πολέμου-ειρήνης, ιδίως στις περιπτώσεις όπου εμπλέκεται μια πυρηνική δύναμη, λένε οι δύο αρθρογράφοι.

Κάποιος, βέβαια, μπορεί να ισχυριστεί ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αρέσκονται στα λόγια, αλλά όχι και στις πράξεις – εξ ου και η απροθυμία τους να προχωρήσουν στο να επιτρέψουν στην Ουκρανία να χρησιμοποιεί πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, παρά το ψήφισμα του κοινοβουλίου της ΕΕ και όλη την πρόθυμη ρητορική. Ωστόσο, η ασάφεια και οι ρητορικές απειλές εξακολουθούν να είναι επικίνδυνες, διότι ανοίγουν τον χώρο για στρατιωτικά επεισόδια που θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες, σημειώνουν.

Αυτό που κάνει όλη αυτή η συζήτηση για πόλεμο, προετοιμασία για πόλεμο και εξοπλισμό για πόλεμο είναι ότι αποσπά αποτελεσματικά την προσοχή από τις πολλές κρίσεις της ΕΕ και τις ρίζες τους.

Το κράτος πρόνοιας υποχωρεί

Παρά την επιμονή της να υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία, τη δημοκρατία και την ισότητα, η ΕΕ είναι ουσιαστικά ένας νεοφιλελεύθερος οργανισμός που προστατεύει σε μεγάλο βαθμό τα δικαιώματα των πλουσίων να γίνονται πλουσιότεροι. Η οικονομική πολιτική δεν διαμορφώνεται από το ενδιαφέρον για την υγεία και την ευημερία των απλών πολιτών της ΕΕ, αλλά από το ενδιαφέρον για τη διασφάλιση των εταιρικών κερδών, επισημαίνουν.

Αυτός είναι ο λόγος, λένε, για τον οποίο το κράτος πρόνοιας υποχωρεί σε όλη την Ευρώπη, η απασχόληση γίνεται όλο και πιο επισφαλής (…). Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της ΕΕ με τη μορφή διαφόρων εμπορικών συμφωνιών με τις αναπτυσσόμενες χώρες καταστρέφουν επίσης τις οικονομίες του Παγκόσμιου Νότου και οδηγούν τη μετανάστευση προς την ήπειρο.

Ο νεοφιλελεύθερος πυρήνας της ΕΕ είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο η ηγεσία της ΕΕ αποτυγχάνει να προωθήσει μια δίκαιη πράσινη μετάβαση χωρίς να φορτώσει το κόστος της στους απλούς πολίτες, διαβάζουμε στην ανάλυσή τους.

Η πολεμοκαπηλεία, ο εξοπλισμός και η δημιουργία ενός μεγάλου ενοποιημένου στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος δεν θα λύσουν κανένα από αυτά τα προβλήματα. Αντ’ αυτού, η ΕΕ θα πρέπει να αναθεωρήσει τις πολιτικές, κοινωνικές, κλιματικές και οικονομικές στρατηγικές της ώστε να επικεντρωθεί στις κοινωνικές αξίες, τη συμμετοχική δημοκρατία, τον πλουραλισμό, την ευημερία, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ειρήνη και τη συνεργασία. Αυτό μπορεί να σημαίνει την ανάπτυξη μιας νέας μορφής σοσιαλισμού που θα αντικαταστήσει τη σημερινή νεοφιλελεύθερη καταστροφή και θα εξυψώσει ολόκληρη την Ευρώπη, καταλήγουν.

---