Χρειάζεται επείγον και ολοκληρωμένο σχέδιο ευρωπαϊκής οικονομικής ανάκαμψης

του Γεωργίου Μελέα*

Η παγκόσμια κρίση του κορονοϊού (COVID-19) αντιπροσωπεύει, καταρχήν, μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ανθρώπινη υγεία, κατά δεύτερον μια σοβαρή οικονομική και κοινωνική απειλή και κατά τρίτον, μια πιθανή και σοβαρή πρόκληση για τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Αντιμετωπίζοντας αυτή την κρίση – μια από τις χειρότερες της ιστορίας της – η ΕΕ πρέπει να καθοδηγείται από την αρχή της κοινότητας που θεωρεί οτι την διακατέχει κοινό παρον αλλα και κοινό μέλλον.

Μέσω αυτής της αρχής, η Ευρωπαικη Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπη (ΕΟΚΕ) υπενθυμίζει ότι είναι δυνατόν να υιοθετηθούν και να εφαρμοστούν κοινά μέτρα και καθώς και πολιτικές αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της κρίσης του COVID-19 στην υγεία, την οικονομία και την κοινωνία.

Ως προς αυτό, η ΕΟΚΕ επικροτεί όλες τις ενέργειες της ΕΕ που έχουν ανακοινωθεί εως τώρα και τις θεωρεί ως την πρώτη απτή έκφραση της αλληλεγγύης της ΕΕ, καθώς και ένα απαραίτητο πρώτο βήμα στη συλλογική μάχη κατά της πανδημίας.

Ταυτόχρονα, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η κλίμακα των μέτρων και το ποσό των ενεργοποιημένων πόρων πρέπει να είναι ανάλογες με το μέγεθος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για να είναι αποτελεσματικές. Ζούμε σε εξαιρετικές, κρίσιμες περιόδους, προκαλώντας άκαμπτη πίεση στους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους της ΕΕ, οι οποίοι δικαιολογημένα φοβούνται για την υγεία τους, τις δουλειές τους, τις δουλειές που δίνουν σε άλλους και το μέλλον των παιδιών τους. Αυτή την κρίσιμη στιγμή για το μέλλον και της ιδιας της ΕΕ, απαιτείται μια ομόφωνη πράξη θάρρους.

Ολοκληρωμένο σχέδιο

Η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι – σε αυτές τις περιόδους μεγάλης αβεβαιότητας – μόνο ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας θα επιτρέψει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αντιμετωπίσουν στην καλύτερη περίπτωση τις συνέπειες της πανδημίας COVID-19 και την ανοικοδόμηση μιας πιο βιώσιμης και ανθεκτικής ευρωπαϊκής οικονομίας.

Κατά την άποψη της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών, ένα τέτοιο σχέδιο ανάκαμψης θα πρέπει να περιλαμβάνει κατά πρώτο λόγο τα ακόλουθα μέτρα που αποσκοπούν στη διασφάλιση κατάλληλης δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής σε επίπεδο ζώνης ευρώ, ανάλογα με τη διάσταση και τους στόχους της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης:

• διερεύνηση του πλήρους δυναμικού του ΕΜΣ έτσι ώστε να βοηθήσει ενεργά όλα τα κράτη μέλη να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη των αγορών μέσω των προληπτικών πιστωτικών τους γραμμών, τα οποία πρέπει να διατίθενται ταχέως και χωρίς πρόσθετους όρους, προσαρμόζοντας δεόντως την τιμολογιακή πολιτική του, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η σημερινή εξαιρετικά χαμηλή τιμή στα επιτόκια της αγοράς ·
• την ταχεία καθιέρωση ενός κοινού συστήματος αντασφάλισης της ανεργίας στη ζώνη του ευρώ, το οποίο θα συμπληρώνει τα εθνικά συστήματα που πλήττονται από την κρίση, καθώς ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονται σε βραχυπρόθεσμη ή τεχνική ανεργία αυξάνεται εκθετικά, μέσω του προγράμματος SURE που ανακοίνωσε η ΕΕ
• έκδοση των ευρωομολόγων ως ασφαλισμένου περιουσιακού στοιχείου της ζώνης του ευρώ με από κοινού εγγύηση για την αξιοποίηση της πλεονάζουσας ρευστότητας στη χρηματοπιστωτική αγορά και τη χρηματοδότηση του κοινού συστήματος αντασφάλισης της ανεργίας στη ζώνη του ευρώ, καθώς και τυχόν μελλοντικών επειγουσών μέτρων που θα χρειαστούν για την καταπολέμηση της πανδημίας και οικονομικές συνέπειές της ·
• επιβεβαίωση του ρόλου της ΕΚΤ ως δανείστριας ύστατης ανάγκης, η οποία θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει απεριόριστη ρευστότητα μέσω περαιτέρω αντισυμβατικών μέτρων νομισματικής πολιτικής, με σκοπό την αντιμετώπιση των αναγκών ρευστότητας της πραγματικής οικονομίας, τη διατήρηση της ακεραιότητας της ζώνης του ευρώ, τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και την υποστήριξη του ρόλου της ΕΕ ως παγκόσμιου οικονομικού παράγοντα.

*Είναι εθνικός εμπειρογωμονας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπη, πρώην φορολογικός ακόλουθος στην Μόνιμη Ελληνικη Αντιπροσωπεία της ΕΕ