Τροπολογία ΚΚΕ για την κατάργηση διατάξεων που υποβαθμίζουν εργατικές απαιτήσεις στις πτωχεύσεις

Τροπολογία υπέρ της κατάργησης των δικονομικών διατάξεων που αφορούν την «υποβάθμιση των προνομίων των εργατικών απαιτήσεων» κατά την αναγκαστική εκτέλεση (Πλειστηριασμός-Πτώχευση), κατέθεσαν οι βουλευτές του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης, Μαρία Κομνηνάκα και Χρήστος Κατσώτης.

Αναλυτικά:

Με το Ν. 4335/2015, σε συνδυασμό με το ν. 4336/2015 και ν. 4446/2016,  αλλοιώθηκε και ουσιαστικά εκμηδενίστηκε το προνόμιο των εργατικών απαιτήσεων έναντι άλλων πιστωτών σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμού ή πτώχευσης) σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη-εργοδότη των εργαζομένων. Έτσι, με τις πρόσφατα θεσπισθείσες διατάξεις με τις οποίες εισήχθη ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας (άρθρο όγδοο του άρθρου 1 του Ν. 4335/2015), οι ειδικοί προνομιούχοι δανειστές, δηλ. οι Τράπεζες, υπεισέρχονται στη θέση του προνομίου των εργαζομένων, ικανοποιούμενες από τα 2/3 του πλειστηριάσματος ή της πτωχευτικής περιουσίας, αφήνοντας μόνο το 1/3 (το οποίο μπορεί να μειώνεται και στο 25%, αν συντρέχουν και εγχειρόγραφοι δανειστές, όπως κατ’ εξοχήν συμβαίνει) για την συμμετρική κάλυψη των εργατικών απαιτήσεων, των απαιτήσεων του Δημοσίου από ΦΠΑ και παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους και των απαιτήσεων των ΦΚΑ. 

Επιπλέον, κάτι παρόμοιο συνέβη και με τις διατάξεις των ν. 4336/2015 (υποπαρ. Γ.3.18 της παρ. γ του άρθρου 2)  και ν. 4446/2016 (άρθρο 8 παρ. 14), με τις οποίες τροποποιήθηκε o Πτωχευτικός Κώδικας,  σε σχέση με την υποβάθμιση των προνομίων των εργαζομένων σε περίπτωση εκποίησης της πτωχευτικής περιουσίας, στα πλαίσια  πτώχευσης των οφειλετών-εργοδοτών τους.    

Αποτέλεσμα της αντεργατικής αυτής τροποποίησης στο σύστημα των προνομίων είναι η ματαίωση της ουσιαστικής ικανοποίησης των εργαζομένων και όποιας προστασίας τους έχει  απομείνει, οι οποίοι μάλιστα είναι και οι τελευταίοι που ασκούν καταδιωκτικά μέτρα κατά του εργοδότη τους, είτε λόγω οικονομικής ένδειας σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους προσφυγής στη δικαιοσύνη είτε λόγω των απειλών για απώλεια των θέσεων εργασίας. Τουναντίον, τόσο οι Τράπεζες όσο και οι άλλοι προνομιούχοι πιστωτές, έχουν στο οπλοστάσιό τους αναρίθμητα οικονομικά και δικονομικά μέσα για την ικανοποίησή τους πριν το στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης ή της πτώχευσης όπως π.χ. η ευθύνη εγγυητών με την ατομική τους περιουσία, εμπράγματη ασφάλεια, άμεση έκδοση εκτελεστού τίτλου (Ν.Δ. 17.7/13.8.1923 «Περί ειδικών διατάξεων επί ανωνύμων εταιρειών»), ποινική ευθύνη, ευθύνη νομίμων εκπροσώπων και μετόχων με την προσωπική περιουσία για χρέη σε Δημόσιο και ΦΚΑ κλπ. 

Με τις ρυθμίσεις των άρθρων 176 και 177 του ν.4512/2018 έγινε μια μικρή βελτίωση σε σχέση με τη θέση κατάταξης των απαιτήσεων των εργαζομένων έναντι των οφειλετών-εργοδοτών, σε περίπτωση αναγκσαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμού-πτώχευσης) σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη-εργοδότη.Με τις πιο πάνω ρυθμίσεις προβλέφθηκε υπερπρονόμιο υπέρ των απαιτήσεων των εργαζομένων έναντι του οφειλέτη-εργοδότη,  το οποίο όμως περιορίστηκε μόνο σε  μη καταβληθέντες μισθούς έξι (6) μόλις μηνών, αλλά  και για περιορισμένο ύψος αποδοχών-μισθού (νόμιμος κατώτατος μισθός  υπαλλήλου άνω των 25 ετών επί 275%). Η ρύθμιση αυτή όχι μόνο δεν δίνει λύση στην σημαντική αλλοίωση σε βάρος του προνομίου των εργατικών απαιτήσεων έναντι άλλων πιστωτών, αλλά και εισάγει μια επικίνδυνη κατηγοριοποίηση των εργατικών απαιτήσεων, που πρέπει να ικανοποιούνται προνομιακά στο σύνολό τους και χωρίς καμία διάκριση. 

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά προς όφελος των εργαζομένων το ζήτημα της υποβάθμισης των προνομίων των εργατικών απαιτήσεων κατά την αναγκαστική εκτέλεση από τις προαναφερθείσες διατάξεις, προτείνεται η πιο κάτω τροπολογία.