Το κρίσιμο δίμηνο για δαπάνες, πλεόνασμα – Οι φόβοι για τον πληθωρισμό
Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Οικονομικών για την πορεία της ακρίβειας. Η φθινοπωρινή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, σε επίπεδα κάτω του 10% τον Οκτώβριο (από 12,1% τον Σεπτέμβριο), αν και έδωσε ανάσες στο οικονομικό επιτελείο, δεν προκαλεί εφησυχασμό. Υπό τον φόβο ενός δυσμενούς σεναρίου, στο διεθνές μέτωπο,παρακολουθούν το πώς θα κυλήσουν οι τιμές κατά το επόμενο δίμηνο. Διότι αποτελεί μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση ο πληθωρισμός να μην ξεπεράσει, κατά πολύ, το 9% φέτος και στη συνέχεια να αποκλιμακωθεί το 2023 στο 3%.
Το τελικό ύψος της φετινής ακρίβειας θα κριθεί στο παρά πέντε και εξελίσσεται σε ντέρμπι, με τον «αγώνα» να διαρκεί έως και τον Δεκέμβριο. Οι άγνωστες μεταβλητές είναι κυρίως το ύψος της ζήτησης – κατανάλωσης ενέργειας, δηλαδή κατά πόσο βαρύς θα είναι ο χειμώνας, η ομαλή λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι γεωπολιτικές εξελίξεις και φυσικά οι διεθνείς διακυμάνσεις στο φυσικό αέριο και στα πετρελαιοειδή. Κατά τους εννέα πρώτους μήνες του έτους, ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός είναι κοντά στο 8,8%. Δηλαδή για να κλείσει ο φετινός πληθωρισμός σε μονοψήφιο ποσοστό θα πρέπει ο δείκτης τιμών να κινείται έως το τέλος του 2022 πέριξ του 8%-9%. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο ενεργειακός πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Οκτώβριο ήταν 20,8%, ο τρίτος χαμηλότερος, ενώ στην ευρωζώνη ήταν σε διπλάσια επίπεδα, στο 41,9%.
Διαφορετικά, η μεγάλη απόκλιση από τις προβλέψεις θα προκαλέσει μια σειρά από αναθεωρήσεις στον κρατικό προϋπολογισμό, κυρίως στο σκέλος των δαπανών, άρα και στους στόχους για το πρωτογενές αποτέλεσμα. Η κυβέρνηση θα χρειαστεί να ενισχύσει με έξτρα πυρομαχικά τα πακέτα στήριξης των καταναλωτών το 2022, συμπαρασύροντας ενδεχομένως και τα μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023. Υπό το κλίμα της αβεβαιότητας για τις διεθνείς τιμές, η κυβέρνηση και τα αρμόδια υπουργεία δημιουργούν εφεδρείες, ενώ ήδη στον προϋπολογισμό υπάρχει η πρόβλεψη για «μαξιλάρι» ύψους 1 δισ. ευρώ, το οποίο δεν αποκλείεται να δαπανηθεί κατά τους πρώτους μήνες του επόμενου έτους.