Η σημασία αυτού του θεσμού έγκειται στο γεγονός ότι η Μαθητεία αποτελεί το εκπαιδευτικό σύστημα που συνδυάζει τη θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση στην τάξη με την πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Υψηλή αποτιμάται η απορρόφηση των αποφοίτων των Επαγγελματικών Σχολών (ΕΠΑ.Σ.) Μαθητείας του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) στην αγορά εργασίας, μία τάση η οποία αναμένεται να συνεχιστεί, όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία πρόσφατων ερευνών. Ο Οργανισμός εφαρμόζει από το 1952 το σύστημα της Μαθητείας, το οποίο είναι και το μοναδικό δυικό σύστημα στη χώρα μας, που βασίζεται στο διαχρονικά επιτυχημένο μοντέλο της Γερμανίας. Ήδη, λειτουργούν 49 ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ, πανελλαδικά.
Λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά πορεία του θεσμού, αλλά και στο πλαίσιο της προώθησης δράσεων εξωστρέφειας του Οργανισμού και σύμπραξης με φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, ο διοικητής του ΟΑΕΔ Σπύρος Πρωτοψάλτης, στοχεύει στην περαιτέρω ενίσχυση της Μαθητείας, ώστε να ενταθούν οι προσπάθειες τόνωσης της απασχόλησης τόσο σε εθνικό, όσο και σε τοπικό-περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στη σύζευξη προσφοράς και ζήτησης στην αγορά εργασίας.
Ο κ. Πρωτοψάλτης δηλώνει στο Αθηναϊκό–Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι η νέα διοίκηση του Οργανισμού Απασχόλησης επενδύει στην ποιοτική Μαθητεία, με δράσεις που στοχεύουν στη συνολική αναβάθμιση των προγραμμάτων και στην εξασφάλιση επαγγελματικής επιτυχίας για τους μαθητές.
«Στόχος μας είναι η παροχή υψηλού επιπέδου επαγγελματικής εκπαίδευσης, που να ανταποκρίνεται στον οικονομικό και αναπτυξιακό προσανατολισμό της χώρας και στην άμεση ένταξη των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, σε ειδικότητες υψηλής ζήτησης και απορροφητικότητας» σημειώνει ο διοικητής του ΟΑΕΔ, υποστηρίζοντας ότι σε μία χώρα με υψηλή ανεργία, όπως είναι η Ελλάδα, ο θεσμός της Μαθητείας του ΟΑΕΔ προσφέρει μία πολύ σημαντική προοπτική για την αύξηση της απασχόλησης των νέων και την καλύτερη αντιστοίχιση και το συγχρονισμό των δεξιοτήτων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
«Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα, ως νέα διοίκηση, σχεδιάζουμε την προσέγγιση των τοπικών κοινωνιών για τη δημιουργία νέων προγραμμάτων, που θα υπολογίζουν τις ανάγκες για εργατικό δυναμικό. Πρόσφατα, ανακοίνωσα τη δημιουργία νέου τμήματος Αρτοποιίας–Ζαχαροπλαστικής στη Χαλκίδα, μέσα από μία δυναμική σύμπραξη με το Σύλλογο Αρτοποιών της περιοχής, που θα προσφέρει τον απαραίτητο εξοπλισμό για τη λειτουργία του. Τέτοιες πρωτοβουλίες βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας του Οργανισμού Απασχόλησης» διευκρίνισε ο κ. Πρωτοψάλτης.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό, η σημασία αυτού του θεσμού έγκειται στο γεγονός ότι η Μαθητεία αποτελεί το εκπαιδευτικό σύστημα που συνδυάζει τη θεωρητική και εργαστηριακή εκπαίδευση στην τάξη με την πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Οι μαθητές που φοιτούν στις Σχολές του ΟΑΕΔ αποκτούν επαγγελματική εμπειρία σε πραγματικές συνθήκες εργασίας, ασκούμενοι σε επιχειρήσεις όλων των κλάδων της εθνικής οικονομίας σε πολλές τεχνικές ειδικότητες.
Ειδικότερα, οι μαθητευόμενοι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, σε ΔΕΚΟ, δήμους και στο δημόσιο τομέα.
Άμεση και σταθερή επαγγελματική αποκατάσταση
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΑΕΔ, το 56,6% του συνόλου των αποφοίτων των ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας βρίσκουν εργασία στο αντικείμενό τους, μετά το τέλος της φοίτησής τους και της πρακτικής τους άσκησης, σε χρονικό διάστημα έως και 12 μήνες.
Αναλυτικότερα, ποσοστό περίπου 36% εισέρχεται στην αγορά εργασίας, αμέσως μετά τη φοίτηση στις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ, ποσοστό 14% βρίσκει εργασία εντός χρονικού διαστήματος δύο έως έξι μηνών, μετά το πέρας της φοίτησης, ενώ το 6% μπαίνει στην αγορά εργασίας σε χρονικό διάστημα από επτά έως 12 μήνες.
Με βάση τα στοιχεία του Οργανισμού προκύπτει ότι οι σπουδαστές των ΕΠΑ.Σ. σε πολλές περιπτώσεις διατηρούνται ως εργατικό δυναμικό στις επιχειρήσεις στις οποίες ολοκλήρωσαν την πρακτική τους άσκηση, ενώ, όσοι βρίσκουν εργασία, συνεχίζουν να απασχολούνται στο ίδιο αντικείμενο και δεν αλλάζουν επαγγελματική πορεία τα επόμενα χρόνια σε ποσοστό που κυμαίνεται από 65% έως 70%.
Ειδικότητες με υψηλά ποσοστά πρόσβασης στην απασχόληση
Υψηλά ποσοστά πρόσβασης στην απασχόληση παρουσιάζουν οι ειδικότητες που σχετίζονται, κυρίως, με τεχνικές εργασίες. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΑΕΔ, στην κορυφή βρίσκονται οι τεχνίτες μηχανών και συστημάτων αυτοκινήτου, ο κλάδος της αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, καθώς και οι κλάδοι της κομμωτικής και της μαγειρικής τέχνης.
Από τις πρόσφατες δειγματοληπτικές έρευνες του Οργανισμού, που πραγματοποιήθηκαν σε ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ από διαφορετικές Περιφέρειες της χώρας, «πρωταγωνίστρια» αναδείχθηκε η ειδικότητα των τεχνιτών μηχανών και συστημάτων αυτοκινήτου, με ποσοστό απορρόφησης από την αγορά εργασίας περίπου στο 57%. Μεγάλη απορρόφηση από την αγορά καταγράφουν και οι κλάδοι της αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής, της κομμωτικής και της μαγειρικής τέχνης.
Ο αριθμός των σπουδαστών
Τη χρονική περίοδο 2014-2015, στις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ φοίτησαν περίπου 11.901 άτομα. Το 2015-2016, φοίτησαν 8.361 άτομα. Το 2016-2017, ο αριθμός των σπουδαστών ήταν 9.333 άτομα. Το 2017-2018, όσοι φοίτησαν στις ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του Οργανισμού, ανήλθαν σε 8.332 άτομα. Τέλος, το 2018-2019, φοίτησαν 7.200 άτομα και την περίοδο 2019–2020 φοιτούν περίπου 7.756 άτομα.
Η φοίτηση στις ΕΠΑΣ διαρκεί δύο έτη (τέσσερα εξάμηνα). Επίσης, η αμοιβή των ασκούμενων μαθητών ανέρχεται στο 75% του κατώτατου ημερομισθίου, που ορίζει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και για τα τέσσερα εξάμηνα πρακτικής άσκησης, που αντιστοιχεί σε 21,78 ευρώ την ημέρα. Συνεπώς, η πρακτική άσκηση των μαθητών, από την 1η Φεβρουαρίου 2019, επιδοτείται από το ΕΣΠΑ και από εθνικούς πόρους με 16,54 ευρώ για κάθε ημέρα πρακτικής άσκησης. Η επιδότηση καταβάλλεται στους μαθητές από την ΕΠΑ.Σ. φοίτησης.
Διακρίσεις
Σημαντικές είναι οι διακρίσεις για τους σπουδαστές των ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας του ΟΑΕΔ. Ενδεικτικά, σε διαγωνισμό, που διοργανώνεται κάθε χρόνο από το Βρετανικό Συμβούλιο (British Council) για νέους σπουδαστές, με θέμα «Δεξιότητες ζωής: Αναπτύσσοντας Κοινωνικούς Επιχειρηματίες», σημειώθηκαν οι κάτωθι διακρίσεις:
Το 2018, βραβεύτηκε με την 1η θέση η πρόταση των σπουδαστών της ειδικότητας «Βοηθών Φαρμακείου» από την ΕΠΑ.Σ. Λάρισας και το 2019 νικήτρια αναδείχθηκε η ομάδα μαθητών της ΕΠΑ.Σ. Καβάλας, με την πρόταση «Sunrise». Τη δεύτερη θέση κατέλαβε η ομάδα «Ύδωρ Οίκο Services» της ειδικότητας Τεχνιτών Θερμικών και Υδραυλικών εγκαταστάσεων της ΕΠΑ.Σ. Μαθητείας Βέροιας.
Η δράση αυτή έχει δρομολογηθεί να υλοποιηθεί και το νέο σχολικό έτος.
Ευρωπαϊκές δράσεις
Ο ΟΑΕΔ ως μέλος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για τη Μαθητεία (European Alliance for Apprenticeship-EAfA) συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Επαγγελματικών Δεξιοτήτων (European Skills Week).
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε χρόνο οι ΕΠΑ.Σ. και τα ΙΕΚ ΟΑΕΔ, σε συνεργασία με τα Γραφεία Διασύνδεσης, διοργανώνουν διαγωνισμούς και εκδηλώσεις για την ανάδειξη των δεξιοτήτων των μαθητών, την προβολή της Μαθητείας σε τοπικό επίπεδο, καθώς και τη δικτύωση και διαβούλευση με κοινωνικούς εταίρους, επιμελητήρια και δήμους, σε θέματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) για τον επανακαθορισμό των ειδικοτήτων στο επόμενο σχολικό έτος.