Οι προσδοκίες για βελτίωση των προοπτικών της οικονομίας και της ζωής των νοικοκυριών εξακολουθούν να παραμένουν σε υψηλό επίπεδο επισημαίνει ο ΣΕΒ στο μηνιαίο δελτίο οικονομικής δραστηριότητας στο οποίο παρουσιάζονται οι θέσεις του για το ασφαλιστικό και τον κατώτατο μισθό.
Η οικονομική πολιτική, σταδιακά αλλά σταθερά, αποκτά όλο και ευρύτερη αναπτυξιακή διάσταση, προς την κατεύθυνση ενός πιο εξωστρεφούς παραγωγικού προτύπου. Αυτό συμβαίνει, μάλιστα, εν μέσω ενός αβέβαιου οικονομικού και γεωπολιτικού περιβάλλοντος, που μπορεί ενδεχομένως να επιδεινωθεί λόγω της απειλής του κορωνοϊού από την Κίνα. Στο πλαίσιο αυτό, η δρομολογηθείσα μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, και ιδίως η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και η επιδιωκόμενη αύξηση του δημοσιονομικού χώρου με συμφωνημένη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος – στόχου κατά 1 έως 1,5 π.μ. του ΑΕΠ, είναι πολιτικές προς τη σωστή κατεύθυνση. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν ταυτίζονται απαραίτητα με την ενίσχυση των μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας επισημαίνει ο ΣΕΒ.
Οι ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή, τείνουν να διευρύνουν το έλλειμμα της κοινωνικής ασφάλισης, που είναι ήδη το μεγαλύτερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ποσοστό του ΑΕΠ. Ούτε, όμως, οι πολιτικές αυτές είναι υποκατάστατα της επιτάχυνσης και της εμβάθυνσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Χωρίς τις τελευταίες, η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να χαρακτηρίζεται από έλλειψη ανταγωνιστικότητας, επενδύσεων και δεξιοτήτων, με αποτέλεσμα ανεπαρκή επίπεδα παραγωγικότητας, εξαγωγικής διείσδυσης και απασχόλησης. Παράλληλα, το εργατικό δυναμικό θα συνεχίσει να απασχολείται σε δουλειές μικρής προστιθέμενης αξίας, περιορισμένης τεχνολογικής έντασης και χαμηλών αμοιβών.
Ο ΣΕΒ για τον κατώτατο μισθό
Παρά την εντεινόμενη, πάντως, οικονομική δραστηριότητα, η αύξηση της απασχόλησης των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα έχει αρχίσει να επιβραδύνεται. Αργά η γρήγορα, μάλιστα, εάν η τάση αυτή δεν αντιστραφεί με αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας, θα αρχίσει να επηρεάζει αρνητικά την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος το 2020. Αυτό θα συμβεί διότι δεν θα επαναληφθεί η μεγάλη αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης το 2019 λόγω των εκλογών, αν και θα μετριαστεί από την αναμενόμενη μείωση των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να επιδειχθεί σύνεση από την πολιτεία στην αύξηση του κατώτατου μισθού το 2020, καθώς μια επανάληψη της μαξιμαλιστικής πολιτικής του 2019 θα έχει αρνητικές συνέπειες για την οικονομία. Τα στοιχεία μισθών του ΕΦΚΑ είναι διαφωτιστικά. Η ετήσια μεταβολή του μέσου μισθού των εργαζομένων με μερική απασχόληση (καθώς, κατά τεκμήριο, επηρεάζονται περισσότερο από τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού) ανήλθε τον Ιούλιο 2019 σε +9% από +4,7% τον Φεβρουάριο του 2019, όταν σημειώθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά +11%. Στην περίπτωση του μέσου μισθωτού (είτε εργάζεται με πλήρη είτε με μερική απασχόληση), η αντίστοιχη ετήσια μεταβολή διαμορφώθηκε τον Ιούλιο του 2019 σε +4,6% από +2,2% τον Φεβρουάριο του 2019. Ταυτόχρονα, οι μισθολογικές αυτές αυξήσεις φαίνεται να έχουν οδηγήσει σε επιβράδυνση της απασχόλησης.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία:
* Ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε στις 108,4 μονάδες, από 109,4 μονάδες τον προηγούμενο μήνα και 99,6 μονάδες τον Ιανουάριο του 2019.
* Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο του 2020 στις -10 μονάδες από -6,2 μονάδες τον προηγούμενο μήνα και -28,3 μονάδες τον Ιανουάριο του 2019.
* Οι προσδοκίες στη μεταποίηση διατηρήθηκαν σε θετικό έδαφος τον Ιανουάριο του 2020 με βάση τον Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών (PMI), ο οποίος διαμορφώθηκε στις 54,4 μονάδες από 53,9 μονάδες τον προηγούμενο μήνα και 53,7 μονάδες τον Ιανουάριο του 2019.
* H παραγωγή στη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών επανήλθε σε θετικό έδαφος τον Δεκέμβριο του 2019 (+1,9%), έπειτα από πτώση (-2,5%) τον προηγούμενο μήνα.
* Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά +8,3% τον Δεκέμβριο του 2019 και κατά +5,2% στο σύνολο του 2019, έναντι +10,6% το 2018. Παράλληλα, οι εισαγωγές χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά +6,2% τον Δεκέμβριο του 2019 και κατά +6,4% στο σύνολο του 2019, έναντι +8,6% το 2018 (Δ04). Το εμπορικό έλλειμμα χωρίς καύσιμα διογκώθηκε κατά €1,3 δισ. και ανήλθε σε €17,5 δισ.
* Ο όγκος λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων σημείωσε άνοδο +3,9% τον Νοέμβριο του 2019, επιπλέον αύξησης +4% τον αντίστοιχο μήνα του 2018.
* Ο όγκος της οικοδομικής δραστηριότητας αυξήθηκε κατά +6,7% κατά το διάστημα Ιαν – Νοε 2019, επιπλέον αύξησης +21,7% κατά το αντίστοιχο διάστημα το 2018 και +21,3% στο σύνολο του 2018.
* Το 2019 αναμένεται να είναι ακόμα ένα έτος ρεκόρ για τον τουρισμό, καθώς ήδη στο 11μηνο του 2019 οι εισπράξεις (€17,9 δισ.) ξεπέρασαν τις εισπράξεις στο σύνολο του 2018 (€16,1 δισ.). Παράλληλα, οι αφίξεις κατά το διάστημα Ιαν – Νοε 2019 ανήλθαν σε 30,7 εκατ., καταγράφοντας αύξηση +4,0% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα το 2018.
* Το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας συνέχισε να μειώνεται τον Νοέμβριο του 2019 και διαμορφώθηκε σε 16,5%, από 16,6% τον προηγούμενο μήνα και 18,6% τον Νοέμβριο του 2018.
* Οι καταθέσεις των νοικοκυριών σημείωσαν άνοδο +€1,8 δισ. τον Δεκέμβριο του 2019. Παράλληλα, η μηνιαία ροή καταθέσεων των επιχειρήσεων ήταν θετική κατά +€2,3 δισ. Από τον Ιανουάριο του 2019 οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν αυξηθεί κατά +€6,6 δισ. και το υπόλοιπό τους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους διαμορφώθηκε σε €116,7 δισ. Την ίδια ώρα, ο ρυθμός χρηματοδότησης των επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε +1,9%, ενώ αντίθετα η πιστωτική επέκταση στα νοικοκυριά παρέμεινε αρνητική (-3,4% στα στεγαστικά δάνεια και -1,3% στα καταναλωτικά).