Ρεύμα: Ερχονται τα πορτοκαλί δυναμικά τιμολόγια – Χρέωση με την ώρα – Πώς ωφελούνται επιχειρήσεις και νοικοκυριά
Στις αρχές του 2025 αναμένεται να κάνουν πρεμιέρα τα πορτοκαλί δυναμικά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, τα οποία θα ενσωματώνουν την δυνατότητα χρέωσης σε πραγματικό χρόνο και ανά ώρα, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στους καταναλωτές να προσαρμόζουν την κατανάλωσή τους ανάλογα και να μειώνουν έτσι το κόστος του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος.
Ο οδικός χάρτης για τα πορτοκαλί τιμολόγια σκιαγραφήθηκε την Παρασκευή 20/9 σε μεγάλη σύσκεψη στο ΥΠΕΝ. Έως τα τέλη Οκτωβρίου η ΡΑΑΕΥ θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το ρυθμιστικό πλαίσιο για τα δυναμικά τιμολόγια που θα απευθύνονται σε επιχειρήσεις. Ακολούθως οι προμηθευτές θα πρέπει να δημιουργήσουν τα προϊόντα – τιμολόγιά τους και στόχος της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι το νέσο σύστημα τιμολόγησης να μπει σε τροχιά από τον Ιανουάριο.
Οι πρώτοι πορτοκαλί καταναλωτές
Οι πρώτοι καταναλωτές που θα μπουν στα πορτοκαλί τιμολόγια θα είναι 150.000 επιχειρήσεις της μέσης τάσης (βιομηχανίες κ.α) στις οποίες ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ήδη εγκαταστήσει έξυπνους ψηφιακούς μετρητές. Ο έξυπνος μετρητής είναι άλλωστε προϋπόθεση για να μπορέσει ένας καταναλωτής – επιχείρηση ή νοικοκυριό – να περάσει σε πορτοκαλί τιμολόγιο.
Ο σχεδιασμός του ΔΕΔΔΗΕ προβλέπει πως μέσα στο 2025 θα τοποθετηθούν άλλοι 170.000 ψηφιακοί μετρητές σε επιχειρήσεις της μέσης τάσης και σε μεγάλες επιχειρήσεις της χαμηλής τάσης, όπως για παράδειγμα φούρνοι, ζαχαροπλαστεία κ.α.
320.000 πορτοκαλί καταναλωτές εντός του 2025
Έτσι 320.000 επιχειρήσεις όπως επίσης και δημόσια κτίρια θα μπορούν να έχουν πορτοκαλί τιμολόγια στο τέλος του 2025. Επειδή πρόκειται για μεγάλους καταναλωτές, το 45%-55% της συνολικής κατανάλωσης ρεύματος στη χώρα θα είναι τηλεμετρούμενο.
Ωστόσο τα νοικοκυριά που έχουν ήδη έξυπνο μετρητή δεν θα μπορούν να συνδεθούν στα πορτοκαλί τιμολόγια εξαρχής, καθώς απαιτείται και το κατάλληλο λογισμικό, ώστε να αυτοματοποιηθούν τα συστήματα. Οι καταναλωτές, δηλαδή, θα μπαίνουν με σειρά στο νέο σύστημα των δυναμικών τιμολογίων. Η αρχή θα γίνει από τα μεγάλα βιομηχανικά τιμολόγια μέσης τάσης, ακολούθως θα μπουν οι μεγάλες καταναλώσεις της χαμηλής τάσης και στη συνέχεια τα νοικοκυριά και η υπόλοιπη χαμηλή τάση.
Το σύστημα θα λειτουργεί ως εξής: ο ΔΕΔΔΗΕ θα στέλνει κάθε ημέρα, στο τέλος της ημέρας, τα στοιχεία των τηλεμετρούμενων καταναλωτών με την ανά ώρα κατανάλωση στους προμηθευτές ενέργειας ώστε αυτοί να υπολογίζουν τα τιμολόγιά τους. Στην πλήρη ανάπτυξη, δηλαδή, του συστήματος, θα εκλείψουν οι έναντι και οι εκκαθαριστικοί λογαριασμοί καθώς η μέτρηση θα γίνεται σε πραγματικό χρόνο.
Για την σύνδεση των νοικοκυριών δεν υπάρχει ακόμη σαφές χρονοδιάγραμμα. Το αισιόδοξο σενάριο είναι να ξεκινήσουν τα νοικοκυριά να μπαίνουν στα πορτοκαλί δυναμικά τιμολόγια το δεύτερο 6μηνο του 2025.
Γιατί είναι σημαντικά τα πορτοκαλί τιμολόγια
Τα πορτοκαλί δυναμικά τιμολόγια επιτρέπουν στον καταναλωτή να χρεώνεται με την ώρα για την ενέργεια που καταναλώνει και όχι με μια μέση τιμή του μήνα για όλες τις ημέρες. Έτσι ο τηλεμετρούμενος καταναλωτής μπορεί να μεταφέρει την κατανάλωσή του στις φτηνές ώρες της ημέρας, που συνήθως είναι τα μεσημέρια όταν τα φωτοβολταϊκά δουλεύουν στη μέγιστη δυνατή ισχύ τους και να πετύχει έτσι δραστική μείωση του λογαριασμού του. Με τα πορτοκαλί τιμολόγια ο καταναλωτής θα ξέρει ακριβώς το ρεύμα που καταναλώνει ανά ώρα της ημέρας και την αναλυτική χρέωση γι αυτό.
Για παράδειγμα σήμερα Κυριακή οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος τις μεσημεριανές ώρες 12:00 – 15:00 είναι μόλις 0,04€/MWh, όταν στις 19:00 σκαρφαλώνουν στα 136,5€/MWh και στις 20:00 στα 195€/MWh.
Νυχτερινό το μεσημέρι
Η εξάπλωση των ψηφιακών μετρητών σε όλα τα νοικοκυριά είναι μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία η οποία συνδέεται ευθέως με την ολοκλήρωση του μεγάλου διαγωνισμού του ΔΕΔΔΗΕ, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, γύρω από την αντικατάσταση των 7,5 εκατ. παλαιών ρολογιών με «έξυπνα». Ο διαγωνισμός βρίσκεται στην τελική ευθεία.
Με βάση το Προκαταρκτικό Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου (ΣΑΔ) της περιόδου 2024 – 2028, εκτιμάται ότι οι έξυπνοι μετρητές θα αυξάνονται κατά 800.000 έως και ένα εκατομμύριο κάθε χρόνο από το 2025 έως το 2030, και μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα έχουν τοποθετηθεί σε όλους τους καταναλωτές.
Το σχέδιο του ΥΠΕΝ είναι μετά την «έλευση» των δυναμικών τιμολογίων να ακολουθήσει η μεταφορά του νυκτερινού τιμολογίου στο μεσημέρι, όταν η λειτουργία των φωτοβολταϊκών ρίχνει χαμηλά τις τιμές. Σήμερα, οι πελάτες με νυχτερινό τιμολόγιο αντιπροσωπεύουν το 10% των συνολικών φορτίων της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς εκτιμάται πως περίπου 1,4 εκατομμύρια καταναλωτές έχουν σήμερα διαφορετική χρέωση νυχτερινού ρεύματος.
Το μέτρο θα έχει τον ίδιο ακριβώς στόχο, να δοθεί κίνητρο στα νοικοκυριά, να αυξήσουν τη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τα μεσημέρια, μεταφέροντας τμήμα της από τα βράδια. Εκτιμάται πως το κίνητρο αυτό θα δοθεί σε συνδυασμό με ένα νέο πρόγραμμα επιδότησης της αγοράς «έξυπνων» ηλεκτρικών συσκευών, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να τις θέτουν σε λειτουργία από απόσταση ακόμη κι αν δεν είναι στο σπίτι τα μεσημέρια.