Οι τράπεζες μπαίνουν στο παιχνίδι των χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης

Αλλη μια καινοτομία συνοδεύει η λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, που ήδη «τρέχει» με εντεινόμενους ρυθμούς την προετοιμασία για το μεγάλο επενδυτικό και αναπτυξιακό άλμα. Η νέα καινοτομία (όχι συχνή στα δημόσια πράγματα) έχει να κάνει με την απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Ταμείου να βάλει τις τράπεζες στο παιχνίδι και να τους αποδώσει έναν ιδιαίτερο ρόλο στις διαδικασίες χορήγησης των δανείων.

Ως γνωστόν, το Ταμείο Ανάκαμψης θα έχει στη διάθεση του 13 δισ. ευρώ – από το συνολικό ποσό των 32 δισ. ευρώ -, τα οποία με τη μορφή δανείων με πολύ χαμηλό επιτόκιο, λίγο πάνω από το μηδέν, θα έρθουν για να στηρίξουν και να χρηματοδοτήσουν σοβαρές παραγωγικές επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα με ισχυρό οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο. Μοναδική προϋπόθεση για τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης σε μια ιδιωτική επένδυση, όπως έχει ήδη γράψει «Το Βήμα», θα είναι η εξής: ο ιδιώτης θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει προηγουμένως το 50% της χρηματοδότησης της επένδυσης.

Η ευθύνη

Σύμφωνα με διαθέσιμες πληροφορίες οι ελληνικές τράπεζες αλλά και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα κληθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης να πάρουν πάνω τους πλήρως το βάρος της ευθύνης για την αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων και προγραμμάτων αξιοποιώντας το δυναμικό, την τεχνογνωσία και την εμπειρία τους στον τομέα των δανειοδοτήσεων.

Οι προτεραιότητες

Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική ευθύνη παραμένει στη διοίκηση του Ταμείου Ανάκαμψης που θα κληθεί να δώσει στις τράπεζες τις προδιαγραφές και τις κατευθύνσεις της πολιτικής του. Για παράδειγμα, οι προτεραιότητες στο μείγμα των επενδύσεων δεν αλλάζουν, πράγμα που σημαίνει ότι το 60% των επενδύσεων που θα πάρουν την πολυπόθητη έγκριση θα προέρχεται από τη δεξαμενή των πράσινων projects αλλά και των projects του ψηφιακού μετασχηματισμού. Στο κείμενο «Στρατηγικές κατευθύνσεις για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» μπορεί κανείς να διαβάσει μεταξύ άλλων ότι «οι προωθούμενες επενδύσεις είναι ιδιωτικές επενδύσεις συγχρηματοδοτούμενες (τουλάχιστον κατά 50%) με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και δάνεια προερχόμενα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ή/και ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς θεσμούς (EIB, EBRD) και αφορούν επιχειρηματικές προτάσεις που προωθούν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και την καινοτομία, τις οικονομίες κλίμακος και τις υψηλότερες εξαγωγές».

Νέο σκηνικό

Τόσο το μείγμα των επενδύσεων όσο και η στρατηγική επιλογή για τον πολλαπλασιαστή των επενδύσεων διαμορφώνουν ένα νέο, διαφορετικό σκηνικό που «σπάει» παγιωμένες πρακτικές στα δημόσια πράγματα.

Οπως ήδη έχει γράψει «Το Βήμα», για κάθε 1 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα αντιστοιχεί τουλάχιστον 1 ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα. Ετσι, η μοναδική προϋπόθεση για τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης σε μια ιδιωτική επένδυση θα είναι η εξής: ο ιδιώτης θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει προηγουμένως το 50% της χρηματοδότησης της επένδυσης. Πιο συγκεκριμένα, το 50% που αναλογεί στη μερίδα του ιδιώτη θα διαμορφώνεται τόσο με τη δική του συμμετοχή (ίδια κεφάλαια) όσο και με τις συμμετοχές τρίτων (δάνεια τραπεζών και άλλων χρηματοδοτικών οργανισμών, ιδιώτες επενδυτές). Στο σημείο αυτό χρειάζεται μια διευκρίνιση: τα ίδια κεφάλαια του ιδιώτη θα πρέπει να αποτελούν το 20% του μείγματος.

Εν τέλει, η σχέση 1 προς 1 μπορεί να λειτουργήσει και ως πολλαπλασιαστής κεφαλαίων. Με αυτόν τον τρόπο η δεξαμενή των δανείων των 13 δισ. ευρώ μπορεί να «δώσει» επενδύσεις της τάξεως των 26 δισ. ευρώ.