Κόκκινα δάνεια : Τι ξημερώνει για όσους χρωστούν σε τράπεζες και funds
Η αντίστροφη μέτρηση για την κατάργηση του καθεστώτος προστασίας για την πρώτη κατοικία από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς έχει ξεκινήσει και απομένουν λιγότερο από τρεις μήνες για όσους θέλουν να μπουν έστω και στο παρά πέντε σε καθεστώς προστασίας για να μη βρεθούν αντιμέτωποι με τα funds την επόμενη μέρα.
Από την 1η Μαΐου και έπειτα κανένας δανειολήπτης δεν θα έχει οποιαδήποτε προστασία από τις κινήσεις των τραπεζών και των funds, τα οποία έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια, με μόνη εξαίρεση όσους θα έχουν κάνει αίτηση για να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) και όσους θα έχουν κάνει αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη και θα έχουν πάρει προσωρινή ή μόνιμη προστασία από το δικαστήριο. Μαζί με αυτούς και όσοι θα έχουν καταφέρει να κάνουν κάποιες ρυθμίσεις απευθείας με τις τράπεζες. Μάλιστα, η άρση της προστασίας θα αφορά τόσο τους δανειολήπτες όσο και τους εγγυητές τους οι οποίοι για να μη βρεθούν να χάνουν τις περιουσίες τους θα πρέπει και εκείνοι να αναζητούν τρόπο να ρυθμίσουν τις οφειλές που κοκκίνησαν.
Η κατάργηση του ισχύοντος προστατευτικού πλαισίου και η αντικατάστασή του με το νέο πτωχευτικό για τα φυσικά πρόσωπα βάζουν πλέον πιο δυνατά στην καθημερινότητα και των νοικοκυριών τα funds τα οποία επένδυσαν στα χαρτοφυλάκια των κόκκινων δανείων που πούλησαν οι τράπεζες ή στα δάνεια που τιτλοποίησαν, αλλά και τα επενδυτικά κεφάλαια που θα μπουν στην ελληνική αγορά το επόμενο διάστημα. Την ίδια στιγμή, στην κυβέρνηση αναζητούν τρόπους για να αντισταθμίσουν τα προβλήματα που είναι αναμενόμενο ότι θα φέρει η απελευθέρωση της προστασίας ειδικά σε ό,τι αφορά την πρώτη κατοικία με τον υπουργό Οικονομικών από τη μία πλευρά να προτρέπει τους δανειολήπτες να προσφύγουν σε ρυθμίσεις για να σώσουν τις περιουσίες τους και από την άλλη να ζητεί από τις τράπεζες να προχωρήσουν τις ρυθμίσεις για όσους από τις αιτήσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ έχουν ήδη κριθεί επιλέξιμοι. Μάλιστα, για το θέμα αυτό έχει στείλει και σχετική επιστολή προς την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών ζητώντας την άμεση ανταπόκριση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων καθώς, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έως και το τέλος της 33ης εβδομάδας λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ενώ είχαν υποβληθεί 2.218 αιτήσεις, μόνο για 836 έχουν δοθεί προτάσεις ρύθμισης από τις τράπεζες.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομικών προχωρεί και στην έρευνα, μέσω αποστολής e-mails σε χρήστες της πλατφόρμας, προκειμένου να διευκρινιστούν οι λόγοι για τους οποίους δεν έχουν προχωρήσει στην οριστική υποβολή αιτήσεως για να λάβουν ρύθμιση του δανείου και συνακόλουθα να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία τους, πάρα το γεγονός ότι έχουν αποδεχθεί την άρση του τραπεζικού και φορολογικού τους απορρήτου.
Μπαίνουν γερά στο παιχνίδι τα funds
Εως το τέλος του 2021 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναμένεται να τιτλοδοτήσουν ή να πουλήσουν 32 δισεκατομμύρια ευρώ κόκκινα δάνεια τα οποία σταδιακά θα περάσουν στα χέρια των εταιρειών διαχείρισης, με τις οποίες θα έχουν να κάνουν στο εξής οι οφειλέτες. Από τα δάνεια αυτά, πάνω από 140.000 αφορούν κόκκινα δάνεια συνδεδεμένα με την πρώτη κατοικία. Μάλιστα αν υπολογίσει κανείς ότι από το σύνολο των περίπου 75 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων μόλις 11,1 δισ. ευρώ είναι η αξία εκείνων τα οποία βρίσκονται σε καθεστώς νομικής προστασίας (14,8% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων), αντιλαμβάνεται τις ισορροπίες που θα αλλάξουν, δεδομένου ότι από τα δάνεια σε καθεστώς προστασίας τα στεγαστικά δάνεια αφορούν μόνο τα τρία στα δέκα.
Οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί να μειώσουν το συνολικό χαρτοφυλάκιο των κόκκινων δανείων τους έως το 2021 στα 53 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην κατεύθυνση αυτή πρωτεύοντα ρόλο αναλαμβάνουν οι είκοσι δύο εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις που έχουν μέχρι σήμερα δανειοδοτηθεί και αναμένεται τα επόμενα χρόνια να διαχειριστούν περισσότερα από 80 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Μάλιστα, ήδη έχουν πιάσει δουλειά, και στις λύσεις που προσφέρουν προς τους οφειλέτες για τη ρύθμιση των δανείων τους περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: η εθελοντική παράδοση ακινήτου, η εθελοντική εκποίηση ακινήτου, η ενοικίαση ή χρηματοδοτική μίσθωση του ακινήτου, η ανταλλαγή ακινήτου αλλά και ρυθμίσεις για αποπληρωμή του οφειλόμενου ποσού με δόσεις, συμπεριλαμβανομένης και διαγράφης μέρους της οφειλής.
Και μπορεί να έχουν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τις ρυθμίσεις που προτείνουν σε σχέση με τις τράπεζες, ωστόσο αναμένεται ότι θα είναι και πιο αποφασιστικές το επόμενο διάστημα στο να ξεχωρίσουν την «ήρα από το στάρι», αντιμετωπίζοντας, όπως υποστηρίζουν, πιο αποτελεσματικά το πρόβλημα που ταλανίζει την ελληνική οικονομία, κρατά τις τράπεζες δέσμιες και δυσχεραίνει τη χρηματοδότηση της οικονομίας με ανταγωνιστικούς όρους. Πάντως εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου αλλά και των καταναλωτικών οργανώσεων ζητούν να υπάρξει παρέμβαση της πολιτείας ώστε τα funds για δάνεια που αγόρασαν στο 10%-15% της αξίας τους να μη ζητούν την εξόφληση του 100% της αξίας τους βάζοντας το μαχαίρι στον λαιμό των δανειοληπτών.
50.000 πλειστηριασμοί έως το τέλος του χρόνου
Η είσοδος των funds και των εταιρειών διαχείρισης στην αγορά των κόκκινων δανείων είναι πλέον δεδομένη. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η πολιτική που ακολουθήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, και η οποία είχε στον πυρήνα της την αποφυγή των πλειστηριασμών από τον ερχόμενο Μάιο, θα αποτελεί παρελθόν, μετά και τη λήξη του ισχύοντος προστατευτικού πλαισίου για την πρώτη κατοικία.
Οι δανειολήπτες λοιπόν, τα δάνεια των οποίων έχουν ήδη μεταβιβασθεί σε funds και εταιρείες διαχείρισης, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι σύντομα θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις υποχρεώσεις τους, τις οποίες εάν δεν έχουν καταφέρει να ρυθμίσουν, ενδέχεται να αναγκαστούν να το κάνουν με δυσμενέστερους όρους σε σχέση με τα όσα σήμερα ισχύουν.
Μάλιστα, αν και μέχρι σήμερα οι τράπεζες δεν προχωρούσαν σε μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων, ήδη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για τους πλειστηριασμούς ο αριθμός αυξάνεται, με εταιρείες απόκτησης και διαχείρισης απαιτήσεων να έχουν και αυτές αναγγείλει δεκάδες πλειστηριασμούς.
Ενδεικτικό είναι ότι στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς, σύμφωνα με πληροφορίες, τέθηκε ως στόχος να διενεργηθούν περί τους 50.000 πλειστηριασμούς έως το 2021, αριθμός ιδιαίτερα υψηλός εάν σκεφτεί κανείς ότι το 2019 ο αριθμός των πλειστηριασμών που έγιναν έφτασε τους 29.109. Από την αρχή του 2020 έως και την περασμένη Πέμπτη (13/2/2020) ολοκληρωθήκαν συνολικά 1.419 πλειστηριασμοί, ενώ έχουν πάρει ημερομηνία διεξαγωγής έως και τον ερχόμενο Ιούνιο 3.370, με τον αριθμό να αυξάνεται καθημερινά.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ