Κινητή τηλεφωνία : «Πόλεμος» στην αγορά μετά από έκθεση-φωτιά για τις τιμές

Πόλεμος στην αγορά των τηλεπικοινωνιών, αλλά και μεταξύ των ανεξαρτήτων αρχών της Επιτροπής Ανταγωνισμού και της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), ξέσπασε με αφορμή χτεσινή έκθεση της φινλανδικής εταιρείας συμβούλων Rewheel για το κόστος των δεδομένων (data) των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα και το επίπεδο ανταγωνισμού στο συγκεκριμένο κλάδο.

Σημειώνεται, ότι η σχετική έκθεση εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όταν την αρμοδιότητα και την ευθύνη για τον ανταγωνισμό στο χώρο των τηλεπικοινωνιών έχει αποκλειστικά εδώ και χρόνια –από συστάσεώς της- η ΕΕΤΤ, η οποία εγκρίνει ή απορρίπτει τα διάφορα τηλεπικοινωνιακά πακέτα των εταιρειών, έπειτα από κοστολογικό έλεγχο.

Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς των τηλεπικοινωνιών, με την αναλυτική έκθεση της Rewheel για τις τιμές και το επίπεδο του ανταγωνισμού στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας, η Επιτροπή Ανταγωνισμού επιχειρεί να στηρίξει το αίτημά της να αναλάβει η ίδια την αρμοδιότητα εφαρμογής της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.

Σύμφωνα με τη φινλανδική έκθεση, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι στην Ελλάδα διαθέτουν τις υπηρεσίες τους ακριβότερα από κάθε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΟΣΑ. Μάλιστα, γίνεται λόγος για έλλειψη ανταγωνισμού, χαρακτηρίζοντας την ελληνική αγορά ως «κλειστή ολιγοπωλιακή» με 3 εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, ενώ υποστηρίζεται ότι για να μειωθούν οι υψηλές τιμές, χρειάζεται να δραστηριοποιηθεί και τέταρτος παίχτης, υποδεικνύοντας τη διαδικασία για το 5G ως ευκαιρία για την είσοδό του.

Στελέχη της αγοράς τηλεπικοινωνιών σημειώνουν πως η Rewheel «δεν εξειδικεύεται στις έρευνες αγοράς, αλλά στις μελέτες που έχουν σχέση με τη διαχείριση φάσματος ραδιοσυχνοτήτων».

Είναι γεγονός, ότι η φινλανδική εταιρεία στην έκθεσή της αφήνει σαφείς αιχμές για τον τρόπο με τον οποίο ετοιμάζονται να παραχωρήσουν το φάσμα ραδιοσυχνοτήτων για την πέμπτη γενιά κινητής τηλεφωνίας (5G) το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η ΕΕΤΤ. Εκτιμά πως με μια άλλη στρατηγική παραχώρησης του φάσματος στο 5G, θα μπορούσε να γίνει προσπάθεια εισόδου και τέταρτου παίκτη στην αγορά κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Η Rewheel, εδώ και πολλά χρόνια, υποστηρίζει πως οι αγορές κινητής τηλεφωνίας με τέσσερις ομίλους είναι περισσότερο ανταγωνιστικές από αυτές που δραστηριοποιούνται μόνο τρεις, όπως η Ελλάδα.

Πάντως, υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν υπήρχε και 4ος παίχτης (Q Telecom) στην ελληνική αγορά κινητής τηλεφωνίας, που όμως δεν άντεξε τον ανταγωνισμό και εξαγοράστηκε από τη Wind Hellas.

Ειδικότερα, στην έκθεση τη φιλανδικής εταιρείας, μεταξύ άλλων, υποστηρίζεται:

** Η Ελλάδα εξακολουθεί να κατατάσσεται ως η λιγότερο ανταγωνιστική χώρα μεταξύ των 28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών του ΟΟΣΑ, όπως φαίνεται από τις συγκριτικές μετρήσεις τιμών που καταγράφονται στις εξαμηνιαίες εκδόσεις Digital Fuel Monitor της Rewheel ακόμα και μετά τις τελευταίες μειώσεις τιμών, τον περασμένο Μάρτιο. Είναι η δεύτερη πιο ακριβή χώρα, μετά τον Καναδά, στον οποίο υφίσταται de facto δυοπώλιο, στην μέση τιμή gigabyte των προγραμμάτων 4G κινητής που περιλαμβάνουν 1000 λεπτά ομιλίας εντός Ελλάδας.

** Με 20 ευρώ το μήνα στην Ελλάδα ο καταναλωτής αγοράζει ένα πρόγραμμα 4G κινητής το οποίο δεν ξεπερνά τα τα 2,6 gigabytes δεδομένων, τα 300 λεπτά ομιλίας και τα 500 SMS. Σε όλες τις άλλες αγορές, με 20 ευρώ το μήνα, ο καταναλωτής θα μπορούσε να αγοράσει περίπου 7 φορές περισσότερα gigabytes και επιπλέον απεριόριστα λεπτά ομιλίας και SMS (στην Αυστρία θα μπορούσε να αγοράσει 2.000 λεπτά ομιλίας και SMS με 20 ευρώ το μήνα). Στη Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αγοράσουν απεριόριστο όγκο δεδομένων για τα smartphone τους, πληρώνοντας λιγότερο από 20 ευρώ το μήνα.

** Με 40 ευρώ το μήνα οι Έλληνες καταναλωτές θα μπορούσαν να αγοράσουν ένα πρόγραμμα 4G κινητής με το πολύ 11 gigabytes, 500 λεπτά ομιλίας και 500 SMS. Σε όλες τις άλλες αγορές, με 40 ευρώ το μήνα, οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αγοράσουν τουλάχιστον περίπου 3 φορές περισσότερα gigabytes και επιπλέον απεριόριστα λεπτά ομιλίας και SMS. Στη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Φινλανδία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αγοράσουν απεριόριστο όγκο δεδομένων με ταχύτητες HD βίντεο και απεριόριστα λεπτά και SMS για λιγότερο από 40 ευρώ το μήνα.

** Τα προγράμματα κινητής με απεριόριστο όγκο δεδομένων και ελάχιστη ταχύτητα 3 Mbit/s για συνεχή ροή βίντεο HD, ήταν διαθέσιμα το Μάρτιο του 2020 σε 7 από τις 8 χώρες που συμπεριλήφθηκαν σε αυτή τη σύγκριση. Οι Έλληνες καταναλωτές κλήθηκαν να πληρώσουν 149,90 ευρώ μηνιαίως για να αγοράσουν πρόγραμμα κινητής το οποίο περιλαμβάνει απεριόριστο όγκο δεδομένων για την υποστήριξη συνεχούς ροής βίντεο HD, δηλαδή 6 φορές περισσότερο από ό,τι πληρώνουν οι Ολλανδοί καταναλωτές.

Σφοδρές αντιδράσεις

Τόσο οι εταιρείες του κλάδου, όσο και η ΕΕΤΤ απάντησαν με σκληρό τρόπο στη Rewheel και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, ενώ δεν υπήρξε οποιαδήποτε αντίδραση από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Σε σκληρή ανακοίνωσή της το απόγευμα της Παρασκευής, η ΕΕΤΤ αναφέρει ότι «η μελέτη την οποία επικαλείται και παρουσιάζει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, εμφανίζει παράδοξα και εν πολλοίς αντιφατικά στοιχεία, ενώ η μεθοδολογία που ακολουθεί είναι αμφιβόλου αξιοπιστίας». Και προσθέτει: «Τα πακέτα που επελέγησαν για σύγκριση, δεν είναι αντιπροσωπευτικά της μέσης χρήσης στην ελληνική αγορά, καθώς δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην επιβάρυνση της φορολογίας ή άλλων χαρακτηριστικών, όπως η χρονική δέσμευση του συμβολαίου, η επιδότηση συσκευής ή εκπτωτική πολιτική, κ.λ.π. Αφορά δηλαδή, ένα πολύ μικρό μερίδιο αγοράς».

Σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, η επιλογή των χωρών που χρησιμοποιούνται από τη Rewheel ως παραδείγματα, «αποτελούν αντιπαραδείγματα παρεμβάσεων, όπως η περίπτωση του Καναδά η οποία είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μονοπωλιακής/δυοπωλιακής αγοράς».

Η ΕΕΤΤ αναφέρει ακόμη πως το βασικό κριτήριο επιλογής του μοντέλου των αρμοδιοτήτων των ανεξαρτήτων αρχών, πρέπει να είναι η αποτελεσματικότητα άσκησης των σχετικών αρμοδιοτήτων. Σημειώνει δε ότι από το 2000 η ΕΕΤΤ έχει εκδώσει πάνω από 100 αποφάσεις κατ’ εφαρμογή της νομοθεσίας του ανταγωνισμού. Το 80% αφορά τη διερεύνηση παραβάσεων των άρθρων 1 και 2 του ν.3959/2011 (και πρώην ν.703/77), ενώ το υπόλοιπο 20% αφορά ελέγχους συγκεντρώσεων στις αγορές των αρμοδιοτήτων της. Και υπογραμμίζει: «Σε κάθε περίπτωση η βελτίωση του ανταγωνισμού στην αγορά των τηλεπικοινωνιών, απαιτεί εκτενή διαρκή ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων της αγοράς και προσεκτικό σχεδιασμό καινοτόμων -ρεαλιστικών παρεμβάσεων, λαμβάνοντας υπόψη και τις τάσεις διεθνώς. Ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί με αναλύσεις βασισμένες σε περιορισμένα δεδομένα και επιφανειακές προσεγγίσεις, ούτε και με προσεγγίσεις υπερ-ρύθμισης».

Η Vodafone

Έντονη ήταν και η αντίδραση της Vodafone Ελλάδος, καθώς η έκθεση της Rewheel χρησιμοποιεί στοιχεία από πακέτα της εταιρείας, ώστε να επιχειρηματολογήσει για τις υψηλές τιμές στη χώρα μας. Κύκλοι της Vodafone αναφέρουν πως η έκθεση της φινλανδικής εταιρείας «είναι ένα συνονθύλευμα από ανακρίβειες που παραθέτει εσφαλμένα στοιχεία, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και οδηγούν σε εντελώς λανθασμένα συμπεράσματα».

Αναφέρουν, για παράδειγμα, ότι η έκθεση εσφαλμένα υποστηρίζει πως η Vodafone Ελλάδας και η Wind Hellas μοιράζονται φάσμα, ενώ στην πραγματικότητα μοιράζονται υποδομές ενεργού δικτύου, κάτι που θεωρείται «βέλτιστη πρακτική» ακόμα και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προσθέτουν δε ότι «όλες αυτές οι ανακρίβειες της έκθεσης υπονομεύουν το ψηφιακό άλμα της Ελλάδας και μάλιστα για λόγους άσχετους με την καλή λειτουργία των θεσμών της χώρας».

Πάντως, με αφορμή την έκθεση της Rewheel, οι βουλευτές του ΚΙΝ.ΑΛ Μιχάλης Κατρίνης και Αχμέτ Ιλχάν, κατέθεσαν ερώτηση προς τους υπουργούς Ανάπτυξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

---