Καταναλωτές: Ο ένας στους δύο ανησυχεί αν θα αντέξει η τσέπη του τις Χριστουγεννιάτικες αγορές

Μπορεί ο πληθωρισμός να υποχωρεί, αλλά η ακρίβεια «μουδιάζει» και φέτος τη διάθεση των καταναλωτών για Χριστουγεννιάτικες αγορές. Η ελληνική αγορά προσδοκά τόνωση του τζίρου, έχοντας θέσει τον πήχη στο 10% επιπλέον σε σύγκριση με πέρυσι. Αυτός είναι το ελάχιστο όριο που έχει θέσει ο εμπορικός κόσμος, για να «ισοφαρίσει» τις απώλειες από την άνοδο του λειτουργικού κόστους, ιδίως οι μικρότερες επιχειρήσεις που είχαν φέτος υψηλότερη φορολογία λόγω του οριζόντιου τεκμαρτού εισοδήματος.

Τα πρώιμα σημάδια από την αγορά δεν είναι απολύτως ενθαρρυντικά, αν κρίνουμε από την τελευταία έρευνα του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, του Ινστιτούτου της Ενωσης Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας για την καταναλωτική συμπεριφορά.  Η φετινή Βlack Friday, το αμέσως προηγούμενο μεγάλο καταναλωτικό event, που εγκαινιάζει ατύπως τη Χριστουγεννιάτικη σεζόν και λειτουργεί τροχιοδεικτικά για το τι θα ακολουθήσει, άφησε τις εμπορικές επιχειρήσεις με την αίσθηση του ανικανοποίητου. Η πλειονότητα των καταστημάτων ανέφεραν μέτρια ως χαμηλή ικανοποίηση από την επισκεψιμότητα, ενώ πάνω από τους μισούς όσων συμμετείχαν είχαν τον ίδιο ή και χαμηλότερο τζίρο από πέρυσι.

Τις προσδοκίες των εμπόρων για αυξημένο τζίρο «ψαλιδίζει» και η έρευνα τη ΕΥ για τις χριστουγεννιάτικες αγορές, που δείχνει ότι πάνω από ένας στους τρεις (36%) σκοπεύει να ξοδέψει λιγότερα χρήματα και  το 54% θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα.  Το ύψος των τιμών είναι τι βασικό κριτήριο και για τις χριστουγεννιάτικες αγορές, για το 95% των καταναλωτών, σε μεγάλη απόσταση από την ποιότητα (65%), ενώ πλέον λιγότεροι ψωνίζουν με γνώμονα τις προσφορές (55%). Τα ευρήματα για την Ελλάδα συμβαδίζουν σε πολλά επί μέρους στοιχεία με την παγκόσμια έρευνα της ΕΥ για τις καταναλωτικές συνήθειες της φετινής εορταστικής περιόδου. Έχουν όμως μια πολύ σημαντική απόκλιση: Ενώ σχεδόν ο ένας στους τρεις καταναλωτές παγκοσμίως σχεδιάζει να ξοδέψει περισσότερα φέτος τα Χριστούγεννα, στην Ελλάδα μόλις το 4% θα βάλει πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Οι διεθνείς τάσεις στις Χριστουγεννιάτικες αγορές

Παρά τις οικονομικές ανησυχίες, το 69% των καταναλωτών διεθνώς θα συμμετάσχει μεν στις εορταστικές αγορές, αλλά με τις κεραίες του τεντωμένες. Η καταναλωτική συμπεριφορά φέτος, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΥ για τις χριστουγεννιάτικες αγορές, χαρακτηρίζεται από το τρίπτυχο «smart-savvy-shrewd» (έξυπνοι, ενημερωμένοι, προσεκτικοί), με τις ημέρες της «ανεμελιάς» να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

Το 45% των καταναλωτών διεθνώς ανησυχεί για το θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στο κόστος των χριστουγεννιάτικων αγορών, ποσοστό που ανεβαίνει στο 49% για τους νέους.

Πάνω από τέσσερις στους δέκα (41%) σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν δάνεια ή πιστωτικές κάρτες για να ψωνίσουν. Όλο και περισσότεροι θα κάνουν χρήση των συστημάτων «αγόρασε τώρα –  πλήρωσε αργότερα» – που αποτελούν ουσιαστικά μορφή δανεισμού, από τις «ψηφιακές τράπεζες», όπως η Κlarna.

To 52% των καταναλωτών παγκοσμίως δηλώνει ότι δε θα βιαστεί να ψωνίσει για τα Χριστούγεννα, περιμένοντας να βρει καλύτερες προσφορές. Η πλειονότητα των παγκόσμιων καταναλωτών σκοπεύει να αγοράσει μόνο προϊόντα σε έκπτωση ή προσφορά. Το 67% παρακολουθεί ενεργά τις προσφορές για να βρει την πιο συμφέρουσα επιλογή, ποσοστό που αυξάνεται στο 73% για τους καταναλωτές με παιδιά.

Κόβουν από παντού

Οι οικονομικές πιέσεις, αλλά και η ευαισθητοποίηση για την σπατάλη τροφίμων, οδηγούν 8 στους 10  καταναλωτές να είναι πολύ πιο προσεκτικοί στο μαγείρεμα φέτος, ώστε να μην πετάξουν φαγητό. Ήδη εδώ και χρόνια κάνουν θραύση οι συνταγές για την αξιοποίηση του φαγητού που περισσεύει από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι – που δεν τα αποκαλούμε πλέον αποφάγια αλλά «left overs”

Οι έξι στους δέκα θα αγοράσουν λιγότερα νέα χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά για το σπίτι, περιοριζόμενοι σε αυτά που ήδη έχουν. Η ανησυχία για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα οδηγήσει τον ένα στους δύο να περιορίσουν ακόμα και τα χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, για να μην φουσκώσει κι άλλο ο λογαριασμός.

Το 41% δεν σκοπεύει να αγοράσει ακριβότερα τρόφιμα και κρασιά  για το εορταστικό τραπέζι,  προτιμώντας τις προσφορές ή ακόμα και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας από τις  «γκουρμεδιές».

Ένα διόλου ευκαταφρόνητο 40% θα προσκαλέσει λιγότερα άτομα στο τραπέζι ή στα εορταστικά ρεβεγιόν, για να ελέγξει τα έξοδα για φαγητό.

Ζόρια για όσους έχουν παιδιά

Πιο ζορισμένα από όλους είναι τα νοικοκυριά με παιδιά.

Το 65% θα κυνηγήσει περισσότερο τις προσφορές φέτος, λόγω οικονομικής στενότητας, έναντι 49% όσων δεν έχουν παιδιά. Αντίστοιχα, το 57% έχει κάνει οικονομίες για να μπορέσει να γιορτάσει τα Χριστούγεννα, έναντι 43% των νοικοκυριών χωρίς παιδιά.

Ο ένας στους δύο οικογενειάρχες με παιδιά ανησυχεί αν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στα εορταστικά έξοδα, έναντι 40% όσων δεν έχουν παιδιά.

Τέλος, το ένα στα δύο νοικοκυριά με παιδιά θα κάνει χρήση των προγραμμάτων «αγόρασε τώρα – πλήρωσε μετά» και το 49% εκτιμά ότι θα ψωνίσει κυρίως με πίστωση, αποπληρώνοντας τα ποσά με δόσεις. Τα αντίστοιχα ποσοστά για όσους δεν έχουν παιδιά είναι  35% και 34%.

---