Politica 89.8
Προβλήματα στην ελληνική ακτοπλοΐα, η οποία βλέπει τα έσοδά της να βυθίζονται έχει προκαλέσει η πανδημία του κορωνοϊού, με τις επιχειρήσεις του κλάδου να μετρούν τις απώλειές τους.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που διενέργησε το ΙΟΒΕ με θέμα «Επιβατηγός ναυτιλία στην Ελλάδα την περίοδο 2016 – 2020, επιδόσεις συμβολή στην οικονομία, προοπτικές», η μείωση του μεταφορικού έργου εξαιτίας της πανδημίας οδηγεί σε σημαντικές απώλειες εσόδων.
Ο περιορισμός μετακίνησης επιβατών στις ακτοπλοϊκές γραμμές του Αιγαίου από τα τέλη Μαρτίου 2020 έως τα μέσα Μαΐου 2020 (με εξαίρεση τους μόνιμους κατοίκους των νησιών για έκτακτη ανάγκη) και το μειωμένο πρωτόκολλο επιβατών στα πλοία μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων θα έχουν συνέπεια η απώλεια εσόδων και τα ζημιογόνα αποτελέσματα να ξεπεράσουν τα 300 εκατ. ευρώ και τα 120 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Επίδραση της πανδημίας Covid-19
Το α’ εννεάμηνο του 2020 η ακτοπλοϊκή επιβατική κίνηση κατέγραψε κάμψη κατά 50% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, χρονιά που η επιβατική κίνηση στις γραμμές εσωτερικού διαμορφώθηκε στα 19 εκατομμύρια, σημειώνοντας άνοδο κατά 19% (ή 3 εκατ.) σε σχέση με το 2016 και κυμάνθηκε σε επίπεδο αντίστοιχο με εκείνο πριν από την οικονομική κρίση. Στα οχήματα (Ι.Χ. και φορτηγά) σημειώθηκε μείωση κατά 36%, ενώ στην αγορά της Αδριατικής η επιβατική κίνηση εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερη κατά 69%.
Λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη πτώση του τουρισμού το γ’ τρίμηνο του έτους, αλλά και τα νέα περιοριστικά μέτρα λόγω της έξαρσης της πανδημίας το τελευταίο δίμηνο του έτους, η επιβατική κίνηση στις γραμμές εσωτερικού αναμένεται το 2020 να είναι μειωμένη κατά 55% σε σχέση με το 2019, ενώ στα οχήματα (ΙΧ και φορτηγά) αναμένεται μείωση κατά 36%.
Αντίστοιχα στην αγορά της Αδριατικής, η αρνητική επίδραση είναι πιο έντονη στην επιβατική κίνηση, καθώς εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερη κατά 69%, σε αντίθεση με την κίνηση φορτηγών οχημάτων που αναμένεται να περιοριστεί κατά 8%.
Η κάμψη στην κίνηση επιβατών και οχημάτων επηρεάζει τον κύκλο εργασιών, όπου εκτιμάται μείωση κατά 45% στις γραμμές εσωτερικού και κατά 30% στην Αδριατική Θάλασσα.
Ως αποτέλεσμα, η απώλεια εσόδων και τα ζημιογόνα αποτελέσματα αναμένεται να ξεπεράσουν τα 300 εκατ. και τα 120 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας στο άμεσο μέλλον και ο βαθμός που θα επηρεάσει την τουριστική κίνηση μεσοπρόθεσμα αποτελούν τους κυριότερους κινδύνους στους οποίους καλείται να αντεπεξέλθει ο κλάδος.
Προκλήσεις για τον κλάδο
Μεσοπρόθεσμα, οι προοπτικές του κλάδου επηρεάζονται αρνητικά από τις υποβαθμισμένες λιμενικές υποδομές, ενώ η μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και η υιοθέτηση μέτρων που απορρέουν από την εθνική πολιτική για την ενέργεια και το κλίμα τη δεκαετία 2020-2030 επηρεάζουν τη λειτουργία του κλάδου της επιβατηγού ναυτιλίας.
Επιπλέον, η μετάβαση σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και η υιοθέτηση μέτρων που απορρέουν από την εθνική πολιτική για την Ενέργεια και το Κλίμα την δεκαετία 2020-2030 επηρεάζουν τη λειτουργία του κλάδου της επιβατηγού ναυτιλίας.
Η υποχρεωτική από τις αρχές του 2020 συμμόρφωση με τη νέα διεθνή περιβαλλοντική νομοθεσία για εφοδιασμό όλων των πλοίων με καύσιμα μικρής περιεκτικότητας σε θείο (max 0,5%), οδήγησε αύξηση του κόστους καυσίμου.
Κατά συνέπεια, ασκείται αρνητική επίδραση στο λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων, γεγονός που επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
Επίσης η συμμόρφωση στους περιβαλλοντικούς κανονισμούς που έχουν τεθεί, δημιουργεί την ανάγκη για επίσπευση της ανανέωσης του στόλου. Σχεδόν τα μισά πλοία που δρομολογούνται από τις κυριότερες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις είναι ηλικίας 20-29 ετών, ενώ 2 στα 5 πλοία του στόλου χρησιμοποιούνται για περισσότερα από 30 χρόνια.
Τέλος, οι υψηλοί συντελεστές του ΦΠΑ που εφαρμόζονται στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια επηρεάζουν αρνητικά τη διαμόρφωση του μεταφορικού κόστους επιβατών και οχημάτων στην Ελλάδα. Ο ΦΠΑ στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για επιβάτες μειώθηκε στο 13% στο πλαίσιο της στήριξης της οικονομίας λόγω της πανδημίας, με την ισχύ του μέτρου να έχει επεκταθεί έως τις 30 Απριλίου 2021.
