Politica 89.8
Eυρωβαρόμετρο: Το μέλλον της εργασίας την εποχή της ΑΙ – Τι πιστεύουν οι Έλληνες
Σε διαφορά φάσης από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους βρίσκονται οι Έλληνες, ως προς τις αντιλήψεις τους για το πώς η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει την εργασία, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο.
Η τελευταία έρευνα που πραγματοποίησε το Ευρωβαρόμετρο «πίνγηκε» στα απόνερα της αλαζονικής επίθεσης του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς εναντίον της Ευρώπης, από το βήμα της διάσκεψης Aσφαλείας του Μονάχου. Ο ίδιος βάφτισε «λογοκρισία» τις απόπειρες της ΕΕ να ελέγξει την ασυδοσία της Βig Tech, δείχνοντας πού ακριβώς γράφει τις ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες για τις ψηφιακές αγορές.
Κι όμως, σε μια περίοδο που τεχνο-ολιγάρχες όπως ο Έλον Μασκ θέλουν να κάνουν κουμάντο στις ζωές μας, η χρήση των αλγορίθμων της τεχνητής νοημοσύνης στο περιβάλλον εργασίας, δεν είναι τόσο θέμα τεχνολογίας όσο πολιτικής. Γι’αυτό και τα στοιχεία που παρουσιάζει το Ευρωβαρόμετρο, λειτουργούν τροχειοδεικτικά για το τι θα επακολουθήσει.
Μια πρώτη διαφορά που παρατηρεί κανείς, σε σχέση με παλιότερες έρευνες για το ίδιο θέμα, είναι ότι όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι απομυθοποιούν το ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης. Αν και οι θετικές απόψεις παραμένουν πλειοψηφικές, υποχωρούν σημαντικά και αυξάνονται οι ανησυχίες για τις αρνητικές επιπτώσεις της ψηφιακής επιτήρησης και της λήψης αποφάσεων από αλγοριθμικά μοντέλα.
Υποχωρούν οι θετικές γνώμες
Ενδεικτικό είναι ότι ενώ περίπου οι έξι στους δέκα θεωρούν ότι τα ρομπότ και η τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να βοηθήσουν τους εργαζόμενους ή να τους ελαφρύνουν από τα καθημερινά καθήκοντα, το 84% πιστεύουν ότι οι συγκεκριμένες τεχνολογίες χρειάζονται πολύ προσεκτική διαχείριση.
Την τελευταία πενταετία μειώθηκε ορατά το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία, από 75% σε 62%. Αντίστοιχα, αυξήθηκαν εντυπωσιακά οι αρνητικές γνώμες στο 23% από 13%.
Στην έρευνα που πραγματοποίησε το Ευρωβαρόμετρο το 2017 το 64% θεωρούσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Σήμερα το πιστεύει το 55%. Πλέον ο ένας στους τρεις έχει αρνητική άποψη, από ένας στους τέσσερις το 2017.
Στην Ελλάδα λιγότεροι από τους μισούς βλέοπυμε θετικά τη χρήση ΑΙ στην εργασία / πηγή: Ευρωβαρόμετρο
Τι έδειξε το Ευρωβαρόμετρο για την Ελλάδα
Οι Έλληνες ενώ συμβαδίζουν με τους υπόλοιπους ευρωπαίους ως προς τις γενικότερες αντιλήψεις για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην οικονομία και την κοινωνία, σε ό,τι αφορά τη χρήση της στον εργασιακό χώρο παρατηρούνται σημαντικές διαφορές.
Ενώ το 62% των Ευρωπαίων πιστεύουν ότι ο αντίκτυπος είναι θετικός ως πολύ θετικός, στην Ελλάδα το πιστεύουν λιγότεροι από τους μισούς (48%), ενώ άλλοι τόσοι έχουν την αντίθετη άποψη. Μάλιστα στη χώρα μας οι αρνητικές γνώμες για τη χρήση ΑΙ στην εργασία είναι διπλάσιες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ανησυχία για απώλεια θέσεων εργασίας
Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο υχούμε σε μεγαλύτερο βαθμό από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για την απώλεια θέσεων εργασίας. Το 80% πιστεύουμε ότι εξαιτίας της ΑΙ και των ρομπότ, θα χαθούν περισσότερες δουλειές από τις νέες που μπορεί να δημιουργηθούν, έναντι 66% στην ΕΕ.
Οι οχτώ στους δέκα θεωρούμε ότι η ΑΙ «μας κλέβει τις δουλειές», έναντι 66% στην ΕΕ.
Επίσης πάνω από εννιά στους δέκα πιστεύουμε ότι χρειάζεται ιδιαίτερ προσοχή στη χρήση τους (84% στην ΕΕ).
Το ζήτημα στο οποίο κινούμαστε σε αντίθετο ρεύμα σε σύγκριση με την ΕΕ, είναι η συλλογή, επεξεργασία και αποθήκευση προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων. Οι περισσότεροι τη θεωρούμε επικίνδυνη (62% έναντι 49% στην ΕΕ), ενώ μόλις 28% πιστεύουμε ότι διευκολύνει, έναντι 44% στην ΕΕ.
Πολύ πιο καχύποπτοι είμαστε και στο ζήτημα της ψηφιακής επιτήρησης των εργαζομένων. Το 74% των Ελλήνων διαφωνεί – έναντι 63% στην ΕΕ, ενώ θετική τη βρίσκει μόλις το 20% έναντι 31% στην ΕΕ.
Σε γενικές γραμμές θεωρούμε ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να βελτιώσουν τις συνθήκες ασφάλειας στην εργασία, αν και ο ένας στους τέσσερις έχει την αντίθετη άποψη.
Πάντως τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ελλάδα οι αρνητικές γνώμες υπερτερούν των θετικών στα περισσότερα ζητήματα που αφορούν τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας στο χώρο εργασίας.
Ψηφιακές δεξιότητες
Η πλειονότητα των Ελλήνων θεωρούμε ότι έχουμε επάρκεια στις ψηφιακές δεξιότητες, για τη χρήση ΑΙ, τόσο στην καθημερινή μας ζωή όσο και στην εργασία.
Παραμένουμε ωστόσο πιο ανασφαλείς σε σύγκριση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Σχεδόν οι τέσσερις στους δέκα δεν πιστεύουμε ότι οι διαθέτουμε επαρκείς ψηφιακές δεξιότητες για να μας βοηθήσουν να βρούμε δουλειά στο μέλλον, έναντι 25% στην ΕΕ. Το ίδιο συμβαίνει για τις ευκαιρίες ψηφιακής και οnline επιμόρφωσης, με τέσσερις στους δέκα να θεωρούν ότι δεν μπορούν να επωφεληθούν από αυτές – έναντι 27% στην ΕΕ.
Ο ένας τους δύο Ελληνες εργαζόμενους δεν ξέρει αν ο εργοδότης του χρησιμποιεί ψηφιακά εργαλεία για τον επιτηρεί – πηγή Eυρωβαρόμετρο
Εργασία και αφεντικά
Η υστέρηση της Ελλάδας στη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας στην εργασία, ιδίως σε ό,τι αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, γίνεται ορατή και από τις απαντήσεις των Ελλήνων εργαζομένων για το πώς αντιλαμβάνονται τη χρήση της από τους εργοδότες.
Στο ερώτημα «κατά πόσο γνωρίζετε αν ο εργοδότης σας χρησιμοποιεί ψηφιακές τεχνολογίες – και τεχνητή νοημοσύνη για να ελέγξει τις δραστηριότητες τις δικές σας και των συναδέλφων σας», το 49% των εργαζομένων στην Ελλάδα έχουν απόλυτη άγνοια, έναντι 33% στην ΕΕ. Η χρήση των ψηφιακών εργαλείων από τους εργοδότες αφορά τις βάρδιες, την επίβλεψη αλλά και την αξιολόγηση των εργαζομένων
Το 45% γνωρίζουμε ότι τα αφεντικά μας κάνουν χρήση τέτοιων εργαλείων – πιθανότατα και λόγω της επέκτασης της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας. Το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ είναι 62%.
Αντίστοιχα, σχεδόν ο ένας στους δύο εργαζόμενους στην Ελλάδα θεωρούμε ότι ο εργοδότης μας δεν μας παρέχει τα αναγκαία ψηφιακά εργαλεία ή εκπαίδευση στις τεχνολογίες για να δουλέψουμε αποτελεσματικά, έναντι 28% στην ΕΕ.
