Έρευνα KAPA RESEARCH: Η φορολογία στα ακίνητα, τα αίτια της στεγαστικής κρίσης και οι αυξήσεις στα μισθώματα

Το πρόβλημα έλλειψης κατοικιών για εκμίσθωση ως κύρια κατοικία απασχολεί ένα διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό νοικοκυριών με τους ιδιοκτήτες (ΠΟΜΙΔΑ) να θεωρούν τη φορολογία (ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος) αποτρεπτική και να προτείνουν φοροελαφρύνσεις για να αλλάξει το σκηνικό.

Για να ανοίξουν μαζικά τα δεκάδες χιλιάδες κλειστά σπίτια που βρίσκονται στον αστικό ιστό των μεγάλων πόλεων θα πρέπει να γίνουν δύο ‘’διορθώσεις’’ στην πρόσφατη αλλά  πρακτικά πλήρως ανεφάρμοστη νομοθετική ρύθμιση της τριετούς φοροαπαλλαγής, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτο Παραδιά:

«Να απαλειφθούν δύο διατάξεις»

«1. Να απαλειφθεί η διάταξη περί τριετίας ως ελάχιστο χρονικό διάστημα για κάθε νέα μίσθωση, γιατί αυτή αφήνει εκτός δυνατότητας στέγασης όλες τις κατηγορίες ευάλωτων ενοικιαστών, ιδίως στα νησιά και στην περιφέρεια, όπως αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, αγροτικοί ιατροί, αστυνομικοί, συνοριοφύλακες και πολλές άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων και ιδιωτικώς εργαζομένων σε τουριστικές εγκαταστάσεις, εργοτάξια κλπ, οι οποίοι ενδιαφέρονται για ετήσιες και μόνον μισθώσεις.

2. Να απαλειφθεί η διάταξη περί απώλειας της φοροαπαλλαγής σε περίπτωση «κένωσης» της κατοικίας από τον αρχικό ενοικιαστή, γιατί δημιουργεί πλήρη ανασφάλεια στους εκμισθωτές, καθιστώντας τους κυριολεκτικά «ομήρους» των προθέσεων των ενοικιαστών τους. Η 36μηνη φορολογική απαλλαγή, θα πρέπει να συναρτηθεί ρητά και αποκλειστικά με την κάθε κατοικία και όχι με το πρόσωπο και τις διαθέσεις του αρχικού ενοικιαστή, ανεξαρτήτως της τυχόν -αναγκαστικής για τον ιδιοκτήτη- εναλλαγής επομένων ενοικιαστών εντός του συνολικού διαστήματος των 36 μηνών».

Οι ιδιοκτήτες κατοικιών ζητούν μείωση της φορολογίας

Στο μεταξύ, έρευνα της Kapa Research [σε δείγμα 1.070 ατόμων από όλη τη χώρα που πραγματοποιήθηκε στις 17-21 Ιανουαρίου] για λογαριασμό της ΠΟΜΙΔΑ, συμπεραίνει πως «η φορολογία (ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος) είναι το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ιδιοκτήτες ακινήτων, και είναι ταυτόχρονα μία από τις αιτίες για τις οποίες μειώνεται συνεχώς η προσφορά κατοικιών προς μίσθωση».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, σχεδόν οι μισοί ιδιοκτήτες θεωρούν ως πλέον αποτελεσματικό μέτρο για την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών τη μείωση της φορολογίας ενοικίων.

Παράλληλα, έξι στους δέκα ιδιοκτήτες, δεν έχουν κάνει καμία αύξηση στα ενοίκια, κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης την τελευταία τριετία.

• Το 62% των ιδιοκτητών που εκμισθώνουν διαμερίσματα δεν έκαναν καμία αύξηση ενοικίου την τελευταία τριετία ενώ το 2% έκαναν μείωση. Για τους επαγγελματικούς χώρους τα αντίστοιχα ποσοστά είναι: 58% καμία αύξηση, 10% μείωση και για τις μονοκατοικίες 68% καμία αύξηση, 7% μείωση. Το ποσοστό της αύξησης ενοικίου στο 86% των περιπτώσεων είναι έως 20%.

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως, σύμφωνα με τη Eurostat, το τέταρτο τρίμηνο του 2024 οι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών σημείωσαν άνοδο 7,9% σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο του 2023 και αύξηση 2,2% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2024.

Oι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών σημείωσαν άνοδο 7,9% σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με τη Eurostat

Οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης παρουσίασαν αύξηση 5,8% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ενώ κινήθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2024.

• Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, οι Έλληνες πληρώνουν κατά μέσο όρο το 35,2% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για έξοδα στέγασης, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 19,7%.

Από την έρευνα της Kapa Research:

• Το 46% των ιδιοκτητών θεωρούν ότι το κίνητρο που θα βοηθούσε στην ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών είναι η μόνιμη μείωση της φορολογίας των ενοικίων. Ακολουθούν η επιδότηση των εξόδων ανακαίνισης, η αφαίρεση από το φορολογητέο εισόδημα των εξόδων ανακαίνισης παλαιών κατοικιών και ο προσυμβατικός έλεγχος της φερεγγυότητας των ενοικιαστών.
• Το 82% θεωρεί τον ΕΝΦΙΑ άδικο φόρο. Το 71% ζητά να καταργηθεί και το 20% να μειωθεί περαιτέρω.
• Το ποσοστό των ιδιοκτητών που υφίστανται καθυστέρηση στην πληρωμή του ενοικίου κυμαίνεται ανάλογα με το είδος του ακινήτου (διαμέρισμα, μονοκατοικία ή επαγγελματικός χώρος) μεταξύ 21% και 31% ενώ 1-6% των ιδιοκτητών δηλώνει ότι ο ενοικιαστής δεν πληρώνει καθόλου.
• Οι μισοί (48%) ιδιοκτήτες θεωρούν πολύ ή αρκετά ικανοποιητικό το κίνητρο που πρότεινε η ΠΟΜΙΔΑ για τριετή φοροαπαλλαγή για τη μετατροπή της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε μακροχρόνια.

Το ποσοστό των κενών κατοικιών

• Από το 16 % που θεωρούν την πρόταση λίγο ή καθόλου ικανοποιητική, το 33% δηλώνουν τον προβληματισμό τους για κίνδυνο απώλειας της φοροαπαλλαγής σε περίπτωση αποχώρησης του ενοικιαστή (ζήτημα που έχει αναδείξει και η ΠΟΜΙΔΑ) ενώ το 30 % κρίνει χαμηλή την φορο-ελάφρυνση.
• Το 12% των ιδιοκτητών κατέχουν σήμερα κενή κατοικία. Στο 7% των περιπτώσεων η κατοικία είναι κενή για περισσότερα από 5 χρόνια. Στο ερώτημα για ποιο λόγο η κατοικία είναι κενή, το 54% απαντά ότι χρειάζεται ανακαίνιση, το κόστος της οποίας στις περισσότερες περιπτώσεις (61%) εκτιμάται από 5.000 έως 20.000 ευρώ. Το 12% αναφέρει ότι δεν συμφέρει η μίσθωση λόγω φορολογίας και το 10 % ότι δεν εμπιστεύονται τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές. Μόνο το 1% αναφέρει ως αιτία την μελλοντική τουριστική αξιοποίηση.
• Σχεδόν ένας στους τρεις ιδιοκτήτες (32%) εκτιμά ότι δεν είναι συμφέρον να διαθέτει κανείς σήμερα ακίνητα για να τα νοικιάζει. Στον αντίποδα, το ποσοστό εκείνων που εκτιμούν ότι είναι συμφέρον έχει αυξηθεί σε 59%, από 12% το 2014 (οπότε η οικονομική κρίση είχε εκμηδενίσει αξίες και αποδόσεις).
• Έχει μειωθεί περισσότερο από 50% το ποσοστό των ιδιοκτητών που σκέφτονται να πουλήσουν κάποιο ακίνητο, από 34% το 2007 σε 14% το 2025.

Πολυδιάστατες οι διαστάσεις του ζητήματος

«H ζήτηση συνεχώς αυξάνεται, η προσφορά κατοικιών διαρκώς περιορίζεται λόγω των υψηλών φορολογικών συντελεστών που καθιστούν ασύμφορη την εκμίσθωσή τους,  λόγω του συνεχώς αυξανόμενου κόστους των εργασιών συντήρησης, ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης των παλαιών κατοικιών…», σχολιάζει μεταξύ άλλων ο Στράτος Παραδιάς.

Θα πρέπει να ειπωθεί πως οι διαστάσεις του ζητήματος είναι πολυδιάστατες και σχετίζονται με φαινόμενα όπως η έλλειψη διαθέσιμων και κατάλληλων κατοικιών για σημαντικά τμήματα του πληθυσμού, χαμηλή ποιότητα και προβληματικό σχεδιασμό των κτιρίων, απουσία βιώσιμου και περιβαλλοντικά υπευθύνου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ανεπάρκεια, ελλιπή συντήρηση και παλαιότητα υποδομών, αυξημένα περιστατικά αυθαιρεσιών και μη τήρηση των πολεοδομικών κανονισμών, σύμφωνα με τους ειδικούς.

---

Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook