Alibaba: Ο Τζακ Μα το έριξε στη ζωγραφική και τις φιλανθρωπίες
*Γράφει ο Αλέξανδρος Καψύλης
«Δεν επιθυμεί τη δημοσιότητα επί του παρόντος. Του μιλώ καθημερινά, είναι καλά, πολύ καλά, ξανάπιασε το αγαπημένο του χόμπι που είναι η ζωγραφική και έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση στο φιλανθρωπικό του έργο». Έτσι περιέγραψε την καθημερινότητα του Τζακ Μα ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Alibaba Τζο Τσάι μιλώντας την Τρίτη στο αμερικανικό CNBC. Είναι προφανές ότι ο πληθωρικός κινέζος δισεκατομμυριούχος δεν αισθάνεται ακόμα έτοιμος να επανέλθει στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας μετά από τις περιπέτειες που είχε το περασμένο φθινόπωρο με την κυβέρνηση του Πεκίνου.
Δεν ήταν μικρή η λαχτάρα που πέρασε ο Μα. Πάνω που ετοιμαζόταν, τον Οκτώβριο του 2020, να πετύχει τη μεγαλύτερη δημόσια προσφορά που έχει γίνει ποτέ έως τώρα (μιλάμε για 34,4 δισ. δολάρια όταν η Saudi Aramco άντλησε 29,4 δισ. δολ.) βάζοντας στα Χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ μόλις το 11% του ομίλου Ant, ο πολυσχιδής κινέζος επιχειρηματίας έλαβε κλήση για «να περάσει δι’ υπόθεσίν του από το Τμήμα», όπως θα λέγαμε με όρους ελληνικής επταετίας.
«Πάγος» και… νουθεσίες
Η υπόθεση έχει ως εξής: Δύο ημέρες προτού προχωρήσει στη δημόσια προσφορά που θα τον εκτίνασσε στην κορυφή των Κινέζων κροίσων με προσωπική περιουσία άνω των 80 δισ. δολαρίων (σήμερα είναι μόλις τρίτος με περιουσία 51,5 δισ. δολαρίων τον Απρίλιο του 2021, κατά τους υπολογισμούς του Bloomberg), το Κόμμα ακύρωσε την όλη διαδικασία αποφαινόμενο ότι ο όμιλος Ant κατέχει δεσπόζουσα θέση στην κινεζική αγορά. Ασφαλώς και κατέχει, όπως εξάλλου κατείχε και ο όμιλος Alibaba (πρόκειται για τη μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου της Ασίας, την ασιατική Amazon δηλαδή) όταν την έβαλε στη Wall Street ο Τζακ Μα το Σεπτέμβριο του 2014 αντλώντας 25 δισ. δολάρια.
Τη φορά αυτή όμως «κάτι συνέβη» στις σχέσεις της νομενκλατούρας του Πεκίνου με το «τρομερό παιδί» του ιδιότυπου κινεζικού καπιταλισμού. Διότι ο ηλικίας 57 ετών σήμερα Τζακ Μα είναι από μικρό παιδί μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας – ο πλουσιότερος κομμουνιστής με κομματική ταυτότητα αναμφίβολα. Κάτι πολύ σοβαρό συνέβη, διότι η νομενκλατούρα δεν έβαλε μόνο πάγο στην εισαγωγή της Ant στο Χρηματιστήριο. «Εξαφάνισε» και τον ίδιο τον Μα από προσώπου γης!
Δεν είναι γνωστές λεπτομέρειες για το πού και κάτω από ποιες συνθήκες κρατήθηκε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας αυτός ο τόσο εξωστρεφής και επικοινωνιακός επιχειρηματίας. Ο Μα εξαφανίστηκε επί τουλάχιστον ένα δίμηνο για… νουθεσίες από το Κόμμα, όπως φημολογείται. Επανεμφανίστηκε τον Ιανουάριο του 2021 σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που απηύθυνε από το φιλανθρωπικό του ίδρυμα. Το Φεβρουάριο εθεάθη πάλι να παίζει γκολφ στο κινεζικό νησί Χαϊνάν. Εν τω μεταξύ από το Δεκέμβριο οι αντιμονοπωλιακές αρχές είχαν ξεκινήσει έρευνα για τις πρακτικές των εταιρειών του Μα και τον Απρίλιο το Πεκίνο επέβαλε στην Ant πρόστιμο 2,8 δισ. δολαρίων για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά.
«Τα πήρε» ο πρόεδρος;
Σύμφωνα με την «Wall Street Journal» η ματαίωση της δημόσιας προσφοράς του ομίλου Ant ήταν προσωπική απόφαση του προέδρου Σι Τζινπίνγκ. Επικαλούμενη Κινέζους αξιωματούχους με «καλή γνώση του θέματος» η αμερικανική εφημερίδα υποστήριξε ότι ο κινέζος ηγέτης εξοργίστηκε από την επίθεση κατά των εποπτικών αρχών και κατά των τραπεζών της χώρας που είχε εξαπολύσει λίγες ημέρες νωρίτερα ο Τζακ Μα.
Είναι αλήθεια ότι μιλώντας σε τεχνολογική έκθεση στη Σανγκάη στις 24 Οκτωβρίου 2020 ο Μα είπε ότι το κινεζικό σύστημα ρύθμισης και εποπτείας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και των τραπεζών «στραγγαλίζει και καταπνίγει κάθε προσπάθεια καινοτομίας στη χώρα» και ως εκ τούτου «θα έπρεπε να αναμορφωθεί τάχιστα για να ενισχυθεί η ανάπτυξη». Σημειωτέον ότι θυγατρική της Ant είναι η πλατφόρμα ηλεκτρονικών συναλλαγών Alipay και οι κρατικοί επόπτες που εξέτασαν την «υπόθεση Ant» αναφέρθηκαν σε παρατυπίες για τον τρόπο με τον οποίο ο όμιλος χρησιμοποίησε ψηφιακά χρηματοοικονομικά προϊόντα, όπως το Alipay Huabei.
«Προχωρούμε μπροστά»
Ο στενός συνεργάτης του Μα, Τζο Τσάι, δεν συμφωνεί με τις φήμες περί εξαφάνισης και νουθεσιών από τη νομενκλατούρα που ανησυχούσε για την υπερβολική επιρροή του επιχειρηματία – η αλήθεια είναι ότι δεν θα μπορούσε και να συμφωνήσει αν δεν ήθελε να διακινδυνεύσει να υποστεί τα ίδια.
«Η ιδέα ότι ο Τζακ συγκέντρωσε πολύ μεγάλη δύναμη στα χέρια του, νομίζω πως δεν είναι σωστή. Είναι ένας άνθρωπος όπως εσείς κι εγώ. Ένας κανονικός άνθρωπος. Δημιούργησε μια τεράστια επιχείρηση, έχει προσφέρει μεγάλο έργο στην κοινωνία… Νομίζω ότι σήμερα απλώς θέλει με κάποιο τρόπο να πει ‘ε, δυο λεπτά, εκείνο που θέλω είναι να περνώ τον χρόνο μου όπως πραγματικά θέλω εγώ’, ασχολούμενος δηλαδή με τα χόμπι του και με τη φιλανθρωπία», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Alibaba στην αμερικανική τηλεόραση.
Όσο για το πρόστιμο, ο Τσάι είπε ότι όλα αυτά αποτελούν ήδη παρελθόν και ότι ο όμιλος κοιτάει το μέλλον. «Νομίζω πως θα πρέπει να ξεχωρίσετε αυτά που συμβαίνουν στον Τζακ με αυτά που συμβαίνουν στην επιχείρησή μας. Η επιχείρησή μας βρίσκεται σε μια κατάσταση, ας πούμε, αναδιάρθρωσης σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τα οικονομικά της. Βρίσκεται επίσης υπό έλεγχο από τις αντιμονοπωλιακές αρχές. Έπρεπε να πληρώσουμε ένα βαρύ πρόστιμο. Αλλά τα αφήσαμε πίσω μας όλα αυτά και προχωρούμε μπροστά», σημείωσε ο Τζόε Τσάι.