Σ’ευχαριστούμε Ερντογάν,σ΄ευχαριστούμε Τουρκία

Γράφει ο Χρήστος Κώνστας*

Την Δευτέρα το βράδυ ο Τούρκος πρόεδρος απηύθυνε έκκληση στου Τούρκους πολίτες να  αποταμιεύσουν στις τράπεζες ότι χρήματα διαθέτουν στα σεντούκια τους προκειμένου να στηριχθεί το τραπεζικό σύστημα και μαζί του η οικονομία της χώρας.Ήταν η δεύτερη φορά μέσα σε λιγότερο από μια εβδομάδα που ο Ερντογάν απηύθυνε αντίστοιχη έκκληση σε μια μάταιη όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος προσπάθεια του.Σχεδόν ταυτόχρονα τα ρεπορτάζ που έρχονται από τις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας φιλοξενούν πολίτες να δηλώνουν ότι πλέον τρώνε “ένα αυγό στα δύο” για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν. Το μεσημέρι της Τρίτης η ισοτιμία της  τουρκικής λίρας έναντι του αμερικανικού δολαρίου έπεσε ακόμη και στις 8,46 λίρες, ενώ μόνο μετά από σημαντικές παρεμβάσεις της  Κεντρικής τράπεζας με αγορά λιρών έναντι δολαρίων από τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, μπόρεσε να ανασχεθεί κάπως η κατρακύλα. Μετά από έντονες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, η ισοτιμία έκλεισε τελικά στις 8,3360 λίρες. Ενώ η ισοτιμία έναντι του ευρώ κινείται οριακά κάτω από τα 10 λίρες.

Στο σημείο θα ανοίξουμε μια παρένθεση στο χωροχρόνο.Θα μπούμε στη χρονοκάψουλα και θα επιστρέψουμε από την Άγκυρα στην Αθήνα αλλά έξι χρόνια σχεδόν πίσω.Κάπου στον Ιούνιο του 2015 και στην υπερήφανη(!) διαπραγμάτευση των 17 ωρών που συνοδευόταν από την πρόταση Σόιμπλε για  για πενταετή «αποπομπή» της Ελλάδας από την ευρωζώνη, συνοδευόμενη με νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, «ανθρωπιστική βοήθεια» στους συνταξιούχους και επανεξέταση μετά την πενταετία της επανεισόδου της χώρας στη νομισματική ένωση.Αυτή η πρόταση-απειλή αποτέλεσε και το θεμέλιο λίθο για το περιβόητο δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου του ίδιου έτους.Οι πολίτες κλήθηκαν να απαντήσουν “ναι” ή “όχι” απέναντι σε ένα τρίτο μνημόνιο το οποίο θα απομάκρυνε το ενδεχόμενο εξόδου από την Ευρωζώνη. Όμως οι πολίτες είπαν ένα ηχηρό “όχι”.Τα γεγονότα ήδη έχουν καταγράψει για το πως και το γιατί οι πολίτες είπαν “όχι”  αναλαμβάνοντας και το κόστος της εξόδου.Όμως η τότε κυβέρνηση που καλλιέργησε και το “όχι” τους αρνήθηκε αυτή την επιλογή προχωρώντας στην μεγαλύτερη, στη νεότερη ιστορία της χώρας, πολιτική κυβίστηση που έχει σημειωθεί μετατρέποντας το “οχι” του 62% σε ένα εκκωφαντικό “ναι” του…38%.

Κάπου εδώ κλείνει αυτή η παρένθεση επιβιβαζόμαστε στη χρονοκάψουλα και επιστρέφουμε από την πλατεία Συντάγματος και τα πανηγύρια  του “οχι”  που αποκοιμήθηκε στην αγκαλιά του “ναι” στην  πλατεία Ταξίμ και την Κωνσταντινούπολη.Η πόλη-ατμομηχανή της Τουρκικής οικονομίας έχει ξεμείνει από καύσιμα σηματοδοτώντας εκτός απο την έλλειψη αξιοπιστίας στην νομισματική πολιτική της χώρας, την αναιμική δυναμική που είχε η οικονομία,η οποία σε συνδυασμό με την αλλοπρόσαλλη νομισματική πολιτική, την κατάρρευση της ισοτιμίας της λίρας και την απομείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων έχουν οδηγήσει σε μια συστημική κρίση αφενός και κοινωνικοοικονομική κρίση αφετέρου φέρνοντας στο πρόθυρα της εξαθλίωσης τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα.Όλα αυτά στην ισχυρότερη οικονομία της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με την μεγαλύτερη παραγωγή στον πρωτογενή τομέα και με μια βαριά πλέον βιομηχανία που έχει στηριχθεί και από ξένες επενδύσεις.Αυτή η χώρα που λειτουργεί ως παραγωγική βάση για βιομηχανικά προϊόντα,αυτοκίνητα,ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές,πλοία,οπλικά συστήματα,υφάσματα,ρούχα και φυσικά αγροτικά προϊόντα, δηλαδή διαθέτει μια πλήρη παραγωγική βάση ,βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάρρευση.

Το νόμισμα αποδεικνύεται εκτός από μέσο συναλλαγής ,πυλώνας της οικονομίας και από τη στιγμή που το νόμισμα έχει καταρρεύσει , οι επιπτώσεις παρασύρουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της μεγάλης παραγωγικής βάσης που διαθέτει η Τουρκία.Αυτής δηλαδή που δεν διαθέτει η Ελλάδα.Μια χώρα που έχει μεταβληθεί σε βάση παροχής υπηρεσιών ενώ οι σοβαρές βιομηχανικές μονάδες που λειτουργούν στην Ελλάδα απλά επιβεβαιώνουν ως άλλες εξαιρέσεις ,τον παραπάνω  κανόνα.Η Τουρκία άθελα της ήρθε να αποκαλύψει και όποιες αυταπάτες είχαν ξεμείνει από το Ελληνικό 2015.Αυτές δηλαδή που περιελάμβαναν τη θεωρία ότι «η χώρα θα περνούσε μερικούς μήνες δύσκολα μετά την έξοδο από την Ευρωζώνη αλλά μετά θα έπαιρνε μπροστά η παραγωγική της βάση και με το δικό της νόμισμα θα έφτιαχνε μια νέα ισχυρή οικονομία». Το “ευχαριστώ” στον Ερντογάν και την Τουρκία που “φωτίζουν” τις εθνικές μας αυταπάτες μάλλον φαντάζει λίγο.Ωστόσο για να είμαστε δίκαιοι απέναντι στην ιστορία ίσως θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο να οφείλουμε και ένα εγχώριο “ευχαριστώ” για την ιστορική κωλοτούμπα.