Οι εθνικοί χορηγοί, οι αντιπαροχές  και…οι Βασιλόπιτες!

Η ιστορία του θεσμού της χορηγίας στη χώρα μας εκτείνεται σε ένα χρονικό διάστημα πλέον των 2.500 ετών. Εύποροι της αρχαίας Αθήνας αναλάμβαναν την οικονομική υποστήριξη αθλητών ενόψει των αγώνων που σχετίζονταν άμεσα με την θρησκευτική ζωή. Ταυτόχρονα όμως η χορηγία αποτελούσε και έναν έμμεσο τρόπο φορολόγησης των πλούσιων της εποχής, ο οποίος μάλιστα ξέφυγε από τα όρια της εθελοντικής προσφοράς και πήρε χαρακτηριστικά υποχρεωτικότητας με νόμο.Κάπως έτσι οι πλούσιοι αρχαίοι Αθηναίοι λάμβαναν χαρακτηριστικά ακόμη και ιερών προσώπων αφού με την οικονομική τους υποστήριξη μέσω του αθλητισμού ενίσχυαν και θρησκευτικές τελετές που σχετίζονταν με τους αθλητικούς αγώνες.

  Στο σήμερα ο θεσμός της χορηγίας έχει καταλάβει χώρο σε διάφορους τομείς της κοινωνικής ζωής ενώ εξακολουθεί να έχει κεντροβαρή ρόλο στον τομέα του αθλητισμού.Όμως με τη πρωτοβουλία του πρωθυπουργού να αναμείξει εύπορους Ελληνες από τον εφοπλιστικό κλάδο για την κάλυψη καθημερινών αναγκών υποδομής στον τομέα της υγείας, το μοντέλο της χορηγίας επεκτείνεται σε χώρους και δράσεις που μέχρι σήμερα δεν είχαμε συνηθίσει ή που περιορίζονταν στον θεσμό της δωρεάς.Με σύγχρονους οικονομικούς και φορολογικούς όρους βάσει και της γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους 430/93 η χορηγία “αποτελεί οικονομική παροχή βασικώς άνευ ανταλλάγματος που γίνεται προς πραγματοποίηση έργου όχι αναγκαία τεχνικού άλλα και υπό την έννοια   πραγματοποιήσεως συγκεκριμένης εκδηλώσεως κοινωνικής, θρησκευτικής, αθλητικής κλπ. η επίτευξης συγκεκριμένου αποτελέσματος, τις δαπάνες των οποίων τείνει να καλύψει η χορηγία αυτή”

   Ας κρατήσουμε την σημείωση ¨άνευ ανταλλάγματος¨ .Όντως η Ένωση Εφοπλιστών στην οποία απευθύνθηκε ο Υπουργός Υγείας δεν ζήτησε τίποτα είτε ως αντάλλαγμα είτε ως αντιπαροχή για τα 6 εκ. ευρώ που θα προσφέρει προκειμένου να ανακατασκευαστούν οι χώροι υγιεινής των δημόσιων νοσοκομείων της Αττικής.Τώρα δεν ζήτησαν.Αύριο όμως; Αν όντως η διαθεσιμότητα τους βασίζεται σε καθαρά αλτρουιστικά κριτήρια μένει να αποδειχθεί στο χρόνο.Και κυρίως όταν θα προκύψουν ζητήματα φορολόγησης του κλάδου ή συλλογικών συμβάσεων εργασίας των ναυτεργατών.

  Παράλληλα όμως με την πρωτοβουλία αυτή εγείρονται και άλλα ζητήματα.Η χορηγία εστιάζεται στον πυρήνα των παροχών που οφείλει να διαθέτει ένα κράτος προς τους πολίτες.Οι συνθήκες και υποδομές υγιεινής σε κάθε δημόσιο χώρο δεν είναι ζήτημα χορηγίας αλλά προτεραιοτήτων και βαθιάς υποχρέωσης και σεβασμού απέναντι στους πολίτες που φορολογούνται άμεσα και έμμεσα. Όμως η επίκληση της οικονομικής κατάστασης από τη κυβέρνηση  για να επιχειρηματολογήσει για  την ανάγκη της χορηγίας,ανοίγει τη βεντάλια.Για παράδειγμα εδώ τοπικά στο Ηράκλειο.Ας καλέσει λοιπόν ο Υπουργός Δικαιοσύνης το σύνδεσμο Βιομηχάνων της χώρας να χορηγήσουν την ανακατασκευή των άθλιων χώρων υγιεινής στο Δικαστικό μέγαρο Ηρακλείου.Με την ίδια λογική ας καλέσει ο Υπουργός Μεταφορών το σύνδεσμο των Εργολάβων της χώρας να χορηγήσουν την ανακατασκευή των ντροπιαστικών  χώρων υγιεινής στην αίθουσα αφίξεων του αεροδρομίου ¨Ν.Καζαντζάκης¨.Ων ουκ έστιν αριθμός παραδειγμάτων και τοπικά για τριτοκοσμικές συνθήκες σε χώρους υγιεινής που ¨κοσμούν¨ δημόσιες υποδομές.

   Στην αρχαία Αθήνα με τη χορηγία οι εύποροι πολίτες εξασφάλιζαν την αναγραφή του ονόματος τους σε μαρμάρινες πλάκες.Στη σύγχρονη,δεν γνωρίζω αν θα εξασφαλίσουν κάτι αντίστοιχο πάνω σε μια μαρμάρινη επιφάνεια κάποιας τουαλέτας αλλά είμαι πεπεισμένος ότι εξασφαλίζουν ένα πιο… ασφαλές περιβάλλον για τους ίδιους.Όσο για την πολιτεία, εξασφαλίζει την επιβεβαίωση της διαχρονικής ανικανότητας της για την κάλυψη αυτονόητων αναγκών και την ίδια ώρα της διαχρονικής ικανότητας της να καλύπτει με χαρακτηριστική ευκολία τα έξοδα για πανηγύρια με ¨χρυσές¨ Βασιλόπιτες όπως εκείνης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης.