Ποιο πιστεύω ότι είναι ένα καλύτερο αύριο για την παιδοψυχιατρική φροντίδα στην Κρήτη

Με αφορμή τη συνέντευξη του Δημήτρη Βρύσαλη, Προέδρου του Συλλόγου Εργαζομένων του ΠΑΓΝΗ, στην εκπομπή μου για τη λειτουργία της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου, γράφω σήμερα κάποιες σχετικές σκέψεις μου, που ίσως συμβάλλουν αν όχι στην επίλυση του προβλήματος, τουλάχιστον στην άμβλυνσή του.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κύριος Βρύσαλης, στην Κλινική υπηρετεί σήμερα ένας μόνο παιδοψυχίατρος, ενώ το 2009 υπήρχαν συνολικά έξι σε ολόκληρη την Κρήτη. Η υποστελέχωση έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη πίεση στους εναπομείναντες γιατρούς, την ανάγκη κάλυψης κενών με προσωπικό άλλων ειδικοτήτων και, τελικά, την καθυστέρηση στην παροχή των αναγκαίων υπηρεσιών σε παιδιά και εφήβους.
Η επιβάρυνση του προσωπικού, οι συνεχείς εφημερίες χωρίς εναλλαγή, αλλά και η απουσία οργανωμένης διεπιστημονικής ομάδας οδηγούν σε αυξημένες δυσκολίες. Δεν είναι λίγοι οι νέοι επιστήμονες που, μπροστά στις απαιτητικές συνθήκες, επιλέγουν να αναζητήσουν επαγγελματικές ευκαιρίες αλλού. Επιπλέον, το κόστος πρόσβασης σε ιδιώτες παιδοψυχιάτρους, όπου υπάρχουν, αποτελεί έναν επιπλέον ανασταλτικό παράγοντα για πολλές οικογένειες.
Όπως υπογράμμισε ο κ. Βρύσαλης, είναι ανάγκη να υπάρξει ένας ειλικρινής διάλογος και να αναζητηθούν λύσεις που θα στηρίξουν ουσιαστικά τη δημόσια παιδοψυχιατρική φροντίδα.
Αν θέλουμε να δούμε αλλαγές στην Παιδοψυχιατρική Κλινική του ΠΑΓΝΗ – και γενικότερα στη δημόσια παιδοψυχιατρική φροντίδα στην Κρήτη – χρειάζονται συντονισμένες παρεμβάσεις. Κάποιες κατευθύνσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση της κατάστασης είναι οι εξής:
1. Ενίσχυση των κινήτρων προσέλκυσης ειδικών: Η δημιουργία ειδικών κινήτρων για παιδοψυχιάτρους, όπως οικονομικά επιδόματα, διευκολύνσεις για στέγαση και επαγγελματική ανάπτυξη, θα μπορούσε να ενισχύσει το ενδιαφέρον για υπηρεσία σε δημόσιες δομές.
2. Αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας: Είναι σημαντικό να διασφαλιστούν σταθερές ομάδες εργασίας, με ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και ειδικά εκπαιδευμένο νοσηλευτικό προσωπικό. Μια λειτουργική ομάδα μπορεί να στηρίξει αποτελεσματικά και τους λίγους γιατρούς που σήμερα σηκώνουν μεγάλο βάρος.
3. Δημιουργία αποκεντρωμένων μονάδων: Η ανάπτυξη μικρότερων δομών παιδοψυχιατρικής φροντίδας σε άλλες πόλεις της Κρήτης θα μπορούσε να συμβάλει στην αποσυμφόρηση του ΠΑΓΝΗ και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των παιδιών και των οικογενειών τους σε τοπικό επίπεδο.
4. Προσωρινή συνεργασία με ιδιώτες επαγγελματίες: Σε αυτή τη μεταβατική περίοδο, η αξιοποίηση συνεργασιών με ιδιώτες παιδοψυχιάτρους ή δομές κοινωνικής φροντίδας, μέσω κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων, θα μπορούσε να προσφέρει λύσεις χωρίς να μετακυλίεται το κόστος στις οικογένειες.
5. Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός: Πέρα από τις άμεσες παρεμβάσεις, είναι αναγκαίο να υπάρξει ένας ευρύτερος εθνικός σχεδιασμός για την παιδική και εφηβική ψυχική υγεία, με επένδυση στην πρόληψη και στην πρώιμη παρέμβαση, ώστε να περιορίζεται η ανάγκη για βαριά νοσοκομειακή φροντίδα.
Η φροντίδα της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων είναι επένδυση στο μέλλον της κοινωνίας. Η ύπαρξη ενός ισχυρού και προσβάσιμου δημόσιου συστήματος παιδοψυχιατρικής φροντίδας είναι θεμέλιος λίθος για μια κοινωνία που σέβεται και προστατεύει το πιο ευαίσθητο κομμάτι της.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Παιδοψυχιατρική Κλινική του ΠΑΓΝΗ είναι μεγάλες. Όμως, με σχέδιο, συνεργασία και επιμονή, μπορούμε να διαμορφώσουμε συνθήκες που θα επιτρέψουν στα παιδιά της Κρήτης να λάβουν την υποστήριξη που δικαιούνται.
Η βελτίωση της κατάστασης δεν είναι απλώς μια ανάγκη του παρόντος, αλλά ένα χρέος προς το μέλλον.