Politica 89.8
Ο ρόλος των γυναικών στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία
Οι γυναίκες στην Ελλάδα δεν είχαν πάντα τον ρόλο που τους αναλογούσε κυρίως λόγω των στερεοτύπων που τρέφονταν από τη νοοτροπία του πατριαρχισμού και της ανδροκρατίας. Σήμερα, που τα στερεότυπα δεν έχουν καταργηθεί αλλά έχουν μειωθεί, οι γυναίκες έχουν συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση της σύγχρονης κοινωνίας, συμμετέχοντας σε τομείς όπως την πολιτική, την επιχειρηματικότητα, την επιστήμη και την τεχνολογία.
Ωστόσο, παρά τα βήματα προόδου, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν όχι μόνο σημαντικές προκλήσεις που εμποδίζουν την πλήρη και ισότιμη συμμετοχή και αναγνώρισή τους σε πολλούς τομείς, αλλά και έμφυλη βία που σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας της ΕΕ σχετικά με την έμφυλη βία, η οποία διενεργήθηκε από το 2020 έως το 2024 από τη Eurostat (τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ), τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), συνεχίζει να υπάρχει και μάλιστα αφορά γυναίκες ηλικίας 18 έως 74 ετών από όλη την ΕΕ.
Από την έρευνα προκύπτουν ανησυχητικά δείγματα:
>για τη συχνότητα των φαινομένων βίας με 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί σωματική βία, σεξουαλική βία ή απειλές στην ενήλικη ζωή της,
> για το είδος της βίας με 1 στις 6 γυναίκες στην ΕΕ να έχει υποστεί σεξουαλική βία, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού στην ενήλικη ζωή,
> το χώρο που αυτή συμβαίνει με 1 στις 5 γυναίκες να έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της, συγγενή ή άλλο μέλος του νοικοκυριού και με 1 στις 3 γυναίκες να έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία,
>την καταγγελία στις αρχές με μόνο 1 στις 5 να έχει επικοινωνήσει με φορέα παροχής υγειονομικής περίθαλψης ή κοινωνικών υπηρεσιών και μόλις 1 στις 8 να έχει καταγγείλει το περιστατικό.
Η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων είναι επιβεβλημένη και κρίσιμη για την προστασία των γυναικών και την προώθηση μιας πιο δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας. Γιατί οι προκλήσεις είναι πολλές και ποικίλες.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αφορούν:
• Την έλλειψη επαρκών και ολοκληρωμένων πολιτικών προστασίας έναντι της βίας που αποτρέπει τις γυναίκες από την καταγγελία ή την απομάκρυνση από ένα κακοποιητικό περιβάλλον.
• Το χάσμα στις αμοιβές μεταξύ των φύλων. Οι γυναίκες συχνά κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες συναδέλφους τους, ακόμη και όταν εκτελούν τις ίδιες εργασίες και διαθέτουν παρόμοια ή περισσότερα προσόντα.
• Τον περιορισμό της συμμετοχής στην αγορά εργασίας που επιφέρει την οικονομική τους εξάρτηση. Ένας περιορισμός που κατά βάση οφείλεται στην ανισορροπία μεταξύ των παραδοσιακών κοινωνικών ρόλων και της επαγγελματικής ανάπτυξης. Αυτή η ανισορροπία δεν επηρεάζει μόνο την προσωπική εξέλιξη των γυναικών, αλλά στερεί επίσης από την κοινωνία πολύτιμες προοπτικές και καινοτόμες πολιτικές.
• Τις έμφυλες διακρίσεις στον χώρο εργασίας και σε τομείς δράσης, όπως την πολιτική και την επιστήμη. Οι γυναίκες δεν αντιμετωπίζονται ως ισάξιες στις ευκαιρίες επαγγελματικής προόδου και πολιτικής ή επιχειρηματικής ανέλιξης. Με αποτέλεσμα την υποεκπροσώπηση των γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Παρόλο που έχει σημειωθεί πρόοδος στην πολιτική και την εταιρική ηγεσία, οι γυναίκες εξακολουθούν να δυσκολεύονται να αποκτήσουν ίση εκπροσώπηση.
• Την έλλειψη επαρκών υπηρεσιών στήριξης όπως παιδικής φροντίδας που καθιστούν δύσκολο για τις εργαζόμενες μητέρες να διαχειριστούν τις επαγγελματικές και οικογενειακές τους υποχρεώσεις. Ως αποτέλεσμα, πολλές γυναίκες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την εργασία τους ή να αποδεχτούν μερική απασχόληση που περιορίζει την επαγγελματική τους ανέλιξη και τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα. Η πολιτεία και όλοι οι εμπλεκόμενοι στις λήψεις αποφάσεων πρέπει:
–> Να αυστηροποιήσουν τις ποινές για την έμφυλη βία και να δημιουργήσουν δομές στήριξης των γυναικών που κακοποιούνται και προσφεύγουν στις αρχές για βοήθεια.
–> Να εφαρμόσουν πολιτικές που διασφαλίζουν ίσες αμοιβές και παρέχουν κίνητρα στις επιχειρήσεις για την προώθηση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις.
–> Να ενισχύσουν τη νομοθεσία κατά των διακρίσεων στο χώρο εργασίας και να επιβάλλουν αυστηρότερες ποινές για μεροληψία λόγω φύλου.
–> Να επενδύσουν σε καλύτερες δομές παιδικής φροντίδας και να προωθήσουν πιο ευέλικτες πολιτικές εξισορρόπησης της εργασίας και της οιογενειακής ζωής.
–> Να εφαρμόσουν εκπαιδευτικά προγράμματα και εκστρατείες ενημέρωσης που θα αμφισβητήσουν τα παραδοσιακά έμφυλα στερεότυπα και θα προωθήσουν την ισότητα των φύλων από νεαρή ηλικία.
–> Να καθιερώσουν και να στηρίξουν ήδη υπάρχοντα προγράμματα εκπαίδευσης, καθοδήγησης και δικτύωσης για γυναίκες με σκοπό ενδυνάμωση και την προετοιμασία για ανάληψη ηγετικών ρόλων.
Παρά τις υφιστάμενες προκλήσεις, το μέλλον είναι ελπιδοφόρο για τις Ελληνίδες. Με συνεχή υποστήριξη, βελτιώσεις στις πολιτικές και το κυριότερο αλλαγές στην νοοτροπία, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό του γυναικείου πληθυσμού της και να οδηγήσει τη χώρα προς μακροπρόθεσμη κοινωνική και οικονομική πρόοδο.
(Πηγή χαρακτηριστικής φωτογραφίας: dianeosis.org)
