Φτιασιδώματα…

Το εκκλησάκι κινδύνευε να καταρρεύσει. Χτισμένο μ’ αρχαίες πέτρες 500 χρόνια τώρα και βάλε, άντεξε πολύ στον καιρό και στην αλμύρα…

Κι έπρεπε να αναστυλωθεί όντως. Να αναστυλωθεί όμως, όχι να “φτιασιδωθεί” να μοιάζει με εκείνα τα ματαιόδοξα “εκκλησάκια” στις βίλες των νεόπλουτων.

Κρίμα, μα έμαθα πως ότι έγινε, έγινε υπό την επίβλεψη της… Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Θα αντέξει λένε αλλά εκατό χρόνια.

Ως καινούριο κτίσμα ασφαλώς, γιατί το παλιό, εκείνο που κρατούσε κλεισμένη την ιστορία στα μόλις δύο τετραγωνικά του, δεν υπάρχει πια… Είναι, ή μάλλον ήταν, το εκκλησάκι της Αγίας Πελαγίας, στην πάλαι ποτέ ελληνιστική Απολλωνία και την ακόμη πιο παλιά Πάνορμο, της κλασσικής περιόδου…

Ως οδηγό για το μέγεθος του ατοπήματος ακολουθεί ένα παλαιότερο κείμενο μου. Συγχωρείστε το λογοτεχνικό ύφος που δεν ταιριάζει σε ρεπορτάζ, αλλά το πήρα προσωπικά. Δίπλα του μεγάλωσα.

“Μπορεί και να είναι το μικρότερο εκκλησάκι στην επικράτεια. Δύο τετραγωνικά όλα κι όλα σφηνωμένα στην ξερολιθιά που την προσπερνάς χωρίς να γνωρίζεις πως είναι τοίχος πολυτελούς κατοικίας της αρχαίας Απολλωνίας. Για να μπεις, θες δε θες προσκυνάς, αν είσαι πιο ψηλός από… 1,55! Χτισμένο από πέτρες της αρχαίας πόλης από παλιούς ναυτικούς που έβρισκαν απάγκιο στον υπήνεμο ορμίσκο . Έρημο ακρογιάλι για αιώνες, ώσπου οι Κρητικοί ξεκίνησαν τις επαναστάσεις…

Εδώ τις νύχτες του λυσσασμένου βοριά με τα θεόρατα κύματα έπιαναν οι μικρές σκούνες με τα εφόδια που έστελνε το “κρητικό κομιτάτο” από τη Σύρα και τον Πειραιά για να μπορούν οι επαναστάτες να “βαστούν ντουφέκι” στα βουνά. Εδώ άναβαν κεράκι στην αγία της Θάλασσας, την Πελαγία, καπεταναίοι και πληρώματα, να τη δοξάσουν που τους βοήθαγε δύο φορές να “σπάζουν το μπλόκο”. Το άγριο κύμα και τα “βλεπητικά καράβια τση Τουρκιάς “…Εδώ άναβαν κερί και οι “ακούρευτοι” από τα βουνά.

Φόρτωναν στα μουλάρια φυσίγγια για τους “γκράδες” τους “σισανέδες” και τα “Μαρτίνια”, τρόφιμα που τους έλειπαν πολύ και γιατρικά για τις πληγές και εξακολουθούσαν να κρατούν ορθές τις σημαίες με το Σταυρό, στα Λασιθιώτικα βουνά , στον Ψηλορείτη και στις Μαδάρες των Σφακίων…”